تقویم تاریخ ( ۲۴ ماه سرطان )

 امروز 24 ماه سرطان برابر با 15 جولای تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

1099 – روزي كه تربت مسيح به دست صليبيون اروپايي افتاد

صليبيون اروپايي 15 جولاي سال 1099 ميلادي (و درجريان نخستين جنگ صليبي First Crusade) در بيت المقدس (اورشليم) بر كليساي رستاخير مسيح (Church of the Holy Sepulchre) دست يافتند و به هدف ديرين خود كه تربت عيسي دردست مسيحيان باشد رسيدند. 18 اكتبر سال 966 ميلادي اين قديمي ترين كليسا (كه اينك مقرّ اسقف ارتدكس بيت المقدس است) به دستور طارق معروف به «حاكم بامرالله» سلطان مصر و سوريه ويران شده بود و اين اقدام، خشم مسيحيان اروپايي را برانگيخته بود كه بهانه لشكركشي ها و جنگهاي صليبي قرار گرفت.

صليبيون اروپايي (First Crusade) در سر راه خود به فلسطین، 21 می 1097 قلیج ارسلان حکمران سلجوقی بخشی از آناتولیا (ترکیه امروز) را شکست داده بودند (نبرد Dorylaeum). قلیج بتازگی از اصفهان بازگشته و برجای پدرش سلیمان اوغوز نشسته بود. ملکشاه سلجوقی قلیج را شش سال در اصفهان به صورت گروگان نگهداری می کرد تا پدرش گردنکشی نکند. قلیج پس از مرگ ملکشاه در 1092 میلادی به آناتولی بازگشته بود که گرفتار تعرض صلیبیون شده بود.

صليبيون اروپايي پس از شکست دادن قلیج ارسلان، به سوی آنتیوک Antioch که در نیمه راه قسطنطنیه (استانبول) به اورشلیم (بیت المقدس) قراردارد و از 1082 میلادی در دست سلجوقیان بود رهسپار شدند و از بیستم اکتبر 1097 این شهر بزرگ و معروف را محاصره کردند که هشت ماه طول کشید و در سوم ژوئن 1098 سقوط کرد و از دست کربغا (کوربقا) Kerbogha Beg حاکم سلجوقی موصل هم برای پس گرفتن شهر کاری برنیامد. صلیبیون بسیاری از ساکنان شهررا کشتند و سپس راهی بیت المقدس شدند. (آنتیوک در قرن چهارم پیش از میلاد به تصمیم سلوکوس Seleucus 1 Nicator یکی ازجانشینان اسکندر در کنار رودOrotes و در حاشیه خلیج اسکندرون ساخته شد و یکی از چهار شهری بود که سلوکوس در سوریه بزرگتر ساخته بود. این شهر سپس 9 قرن عملا میدان جنگ دو امپراتوری ایران و روم بود. اعراب مسلمان در سال 637 میلادی آن را که در دست روم شرقی بود متصرف و به «انتاکیه» تغییر نام دادند و از آن پس به میدان جنگ امپراتوری اسلامی و امپراتوری روم شرقی تبدیل شد. ارمنیان نیز که سرزمین شان چند برابر امروز بود چند بار حاکم بر آنتیوک شده بودند. این شهر از 1082 به مدت 14 سال در دست سلجوقیان قرارداشت که در ژوئن 1098 به دست صلیبون افتاد و سپس مملوک (حکمرانان مشترک مصر و سوریه) و بعدا امپراتوری عثمانی بر آنتیوک حکومت کردند. انتیوک که در قرون قدیم و وسطی بیش از نیم میلیون جمعیت داشت به سبب ضایعات جنگها و زلزله های متعدد ازجمله زمین لرزه های شدید و ویرانگر سال 526، 29 نوامبر 528، 31 اکتبر 588 و … و طغیان رودخانه مجاور شهر جمعیت خودرا از دست داد و کوچک شده است. خسروانوشیروان، شاه ساسانی ایران در سال 538 میلادی شخصا از شهر آنتیوک که در تصرف ایران بود دیدارکرد. پیش از او، شاپور یکم در سال 256 میلادی به آنتیوک رفته بود).

پيش از رسيدن صليبيون به بيت المقدس، فاطميون مصر آن شهر را از دست ترکان خارج ساخته و آماده دفاع شده بودند. محاصره بيت المقدس از هفتم ژوئن 1099 تا بعد از ظهر 15 جولاي (39 روز) طول کشيده بود و پيش از رسيدن نيروي کمکي فاطميون (مصر) به فرماندهي الافضل، شهر سقوط کرده بود.

صليبيون سپس ضمن غارت بيت المقدس، همانند آنتوک (انتاکيه) ساکنان مسلمان و يهودي آن شهر را تا توانستند کشتند. همه نيروهاي فاتح بيت المقدس از 12 هزار پياده و 1250 سوار تجاوز نمي کرد. اعراب مناطق مجاور به دليل عدم رضايت از ترکان حاضر به جلوگيري از اين نيرو نشده بودند و پس از افتادن شهر به دست فاطميون (اخراج ترکان توسط نيروهاي اعزامي از مصر و سوريه)، براي دفاع از بيت المقدس (قدس) در برابر حمله قريب الوقوع صليبيون، ديگر خيلي دير شده بود.

صليبيون پس از تصرف بيت المقدس و انتخاب يک پادشاه مسيحي براي آن، به جلوگيري از نيروهاي مصري ـ سوري به فرماندهي الافضل رفتند و او را مجبور به بازگشت به مصر کردند.

كليساي رستاخيز كه در قرن چهارم ميلادي توسط كنستانتين امپراتور وقت روم مرمت شده بود، در سال 614 ميلادي به تصرف ژنرال «شهربراز» اسپهبد ايراني درآمده كه وي صليب اصل را (صليبي كه مسيح بر آن مصلوب شده بود و مسيحيان رومي در جنگهاي بزرگ آن را به عنوان نماد پيروزي با خود مي بردند) به تيسفون منتقل كرده بود. صلاح الدين ايوبي حكمران كُردتبار مصر و سوريه (متولد در تكريت) كه در تاريخ به جوانمردي مشهور است اين كليسا و شهر قدس را در سال 1186 ميلادي از صليبيون پس گرفت ولي به آن آسيب نزد و اجازه داد كه مسيحيان و از جمله مسيحياني كه از اروپا به آنجا مهاجرت کرده بودند در آن شهر باقي بمانند و زندگي كنند. شهر قدس (بيت المقدس) و كليساي رستاخيز در سال 1244 ميلادي به تصرف اميران ترك (سلجوقي ـ خوارزمشاهي) درآمد و بعدا تا اواخر جنگ جهاني اول در كنترل عثماني بود كه از اين زمان به دست انگليسي ها افتاد و ….