تقویم تاریخ ( ۲۲ ماه دلو )

امروز ۲۲ ماه د لو برابر با ۱۱ فبروری تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ افغانستان و جهان رویداد های زیادی به وقوع پیوسته و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۶۶۰ ق.م – آغاز حکومت امپراتوری و سلطنت اولین امپراتور جاپان

در چنین روزی اولین امپراتور جاپان به نام “یى مو” به تخت سلطنت نشست. به این ترتیب، قدیمی‏ترین و ماندگارترین نظام سلطنتی در جهان که هنوز ادامه دارد، آغاز شد. این نظام در طول زمان، دستخوش دگرگونی‏های فراوان شده است و امروزه، امپراتور در کشور جاپان، مقامی تشریفاتی است و قدرت اصلی در دست نخست وزیر است. با این حال، جاپانی‏ها روز آغاز سلطنت در این کشور را عید ملی می‏نامند و همه ساله این روز را جشن می‏گیرند.

امپراتور “یى مو”

۱۳۷۷ – قتل عام در ایتالیا به دست نظامیان پاپ!

فبروری سال ۱۳۷۷ ارتش پاپ (واتیکان) به فرماندهی یک کاردینال (روحانی عالیمقام) پس از فرونشاندن عصیان مردم شهر سسنای ایتالیا (سه سنا) واقع در منطقه امیلیا ـ دامنه کوههای اپناین و نه چندان دور از دریای آدریاتیک نزدیک به دو هزار و پانصد از مردم شهررا که اینک جمع نفوس آن از ۹۴ هزار تن تجاوز نمی کند کشت که در تاریخ «قتل عام سسنا» عنوان گرفته و یک ضعف پاک نشدنی است بر چهره واتیکان. «تاریخ» ضمن شرح این سرکوبی خونین، کاردینال جیل دو آلبورنوز فرمانده نیروهای اعزامی واتیکان را «کاردینال سلّاخ» نامیده است. گناه مردم شهر این بود که فرماندار تعیین شده از سوی واتیکان را نمی خواستند. حمله نظامی به شهر سوم فبروری ۱۳۷۷ آغاز شده و یک هفته طول کشیده بود. در پی چنین رویدادهایی بود که اندیشمندان مقام اجرایی را درخور و زیبنده یک روحانی ندانسته و گفته اند که مردم معمولی (عوام الناس) هر اشتباه یک روحانی صاحب مقام اجرایی را به حساب دین می گذارند که به مصلحت نیست. مقام اجرایی از مقام قضایی و قانونگذاری سوا است.

۱۸۲۶ – دانشگاه لندن آغاز بکار کرد.

۱۸۴۷ – زادروز توماس ادیسون مخترع لامپ برق

توماس ادیسون Thomas Alva Edison که ۱۲۰۰ اختراع الکتریک به نام خود از جمله لامپ برق را به ثبت رسانده است، یازدهم فبروری ۱۸۴۷ در اهایو امریکا به دنیا آمد. وی در سال ۱۸۷۹ لامپ برق را اختراع کرد. دو اختراع مهم دیگر او دوربین فیلمبرداری و فنوگراف هستند که فنوگراف به تکمیل گرامافون (جعبه ساز) کمک کرد. وی در امور مخابرات اختراعات متعدد دارد. ادیسون ۱۸ اکتوبر ۱۹۳۱ درگذشت.

توماس ادیسون

۱۹۲۴ – نخستین پرواز به دور زمین در ۳۶۳ ساعت

نخستین طیاره دوباله «تی. دبلیو ـ ۳» که با استفاده از تجربه های جنگ جهانی اول و تکنولوژی تازه تر در فبروری سال ۱۹۲۴ ساخته شد و پروازهای آزمایشی مرسوم انجام گرفت. درسپتامبر (سنبله) همین سال سه پیلوت امریکایی با یک طیاره «تی. دبلیو ـ ۳ » پرواز به دور کره زمین را انجام دادند و دور زمین را در ۳۶۳ ساعت طی کردند و ۲۸ سپتامبر به امریکا باز گشتند.

۱۳۵۷ ش – پیروزی انقلاب اسلامی ایران

از هفدهم تا ۲۲ بماه دلو ۵۷، ایران روز  های دشوار خویش را گذرانید. با وسعت یافتن دامنه‏ های انقلاب، قرار بر این شد که ارتش ایران، دست به کودتا زده و با به دست گرفتن قدرت، انقلابیون را سرکوب سازند. از این رو از ساعت چهار بعدازظهر روز ۲۱ دلو ۵۷، حکومت نظامی اعلام شد. پس از اعلان حکومت نظامی، آیت الله خمینی اعلام کرد که مردم به حکومت نظامی اعتنایی نکنند. مردم نیز همچنان به یورش خود به مراکز دولتی و نظامی و انتظامی ادامه دادند و تقریباً تمام این مراکز با اندک درگیری و مقاومت، تسخیر شد و به دست مردم افتاد. این درگیری‏ها در روز بعد نیز به شدت ادامه یافت و در این روز هزاران زن و مرد و پیر و جوان، هریک به اندازه توان خود برای سرنگونی نهایی رجکومت، کوشش کردند. آنها با سنگربندی در خیابان‏ها، در برابر تانک‏ها ایستاند. نه فقط در تهران، بلکه در تمامی شهرهای ایران، درگیری مردم با نظامیان جریان داشت. مردم شهرهای مسیر به درگیری با نیروهای نظامی پرداختند و با بستن راه، مانع حرکت آنها به سمت تهران شدند. برخی از فرماندهان رده بالای ارتش در این درگیری‏ها به دست مردم کشته شدند تا سرانجام، ارتش، بی‏طرفی خود را اعلام کرد. سرانجام روز  ۲۲ ماه دلو ۱۳۵۷، ننظام شاهی ایران از میان رفت و  انقلاب مردم ایران پیروز گردید.

۱۹۱۸ – روزی که نلسون ماندلا از زندان ۲۷ ساله رهایی یافت

نلسون ماندلا (متولد  ۱۹۱۸ و متوفی در پ۲۰۱۳ در ۹۵ سالگی) پس از ۲۷ سال بودن در زندان دولت سفیدپوستان جمهوری آفریقای جنوبی (عمدتا مهاجران هلندی) در چنین روزی آزاد شد.

ماندلا در چارچوب کنگره ملی آفریقایی با وضعیت تبعیض نژادی در وطن فعالیت می کرد که متهم به براندازی مسلحانه شده بود و به زندان افتاده بود. وی بیشتر سالهای بازداشت را در بازداشتگاه Robben Island گذرانده بود.

شعار ماندلا پس از آزادی از زندان «دمکراسی، رعایت حقوق انسان، سازش و گذشت» بود.

۲۰۱۱ – استعفای حسنی مبارک رئیس جمهور مصر در پی انقلاب مردم.

حسنی مبارک

زادروزها

۱۸۴۷ – زادروز توماس ادیسون، مخترع آمریکایی.
۱۹۲۶ – زادروز لسلی نیلسن، بازیگر کمدین امریکایی-کانادایی.

لسلی نیلسن

۱۹۶۴ – زادروز سارا پیلین، سیاست‌مدار جمهوری‌خواه امریکایی.
۱۹۶۹ – جنیفر آنیستون، بازیگر امریکایی

جنیفر آنیستون

درگذشت‌ها

۱۶۵۰ – درگذشت رنه دکارت، ریاضی‌دان و فیلسوف فرانسوی.
۱۹۶۸ – درگذشت پیتیریم آلکساندروویچ سورکن، جامعه‌شناس آمریکایی روس‌تبار.

رنه دکارت

۱۹۷۸ – درگذشت هاری مارتینسون، نویسنده و شاعر سوئد؛ برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۷۴ .
۲۰۱۲ – درگذشت ویتنی هیوستون، خواننده سبک پاپ، بازیگر، تهیه کننده فیلم و مدل امریکایی.

هاری مارتینسون

۱۹۴۸ – سرگئی آیزنشتاین، فیلمساز روس
۱۹۶۳ – سیلویا پلات، شاعر، رمان‌نویس، نویسندهٔ داستان‌های کوتاه، و مقاله‌نویس امریکایی.

ویتنی هیوستون

۱۹۶۸ – پیتیریم آلکساندروویچ سورکن، جامعه‌شناس امریکایی روس‌تبار
۲۰۰۵ – آرتور میلر، نویسنده، نمایش‌نامه‌نویس و مقاله‌نویس امریکایی

سیلویا پلات

*****
منابع:

-پسایت ایرانینوشیروان کیهانی زاده
-ویکی پدیای فارسی
-نشریات و جراید افغانستان