سالون سينمای هرات

سالون سينمای هرات

نوشته نوراحمد کریمی

براساس سینمای ولایت هرات درسال 1329 خورشیدی ضلع جنوبي جاده ولايت در چوكي به همين نام يعني چوك سينما كه امروز به چوك فرهنگ مسمي است، ساخته شد. در اوایل نایب الحکومه عبدالرحیم خان نایب سالار درهرات، طرح سینمایي درهرات مورد بحث بود وهمزمان به حکمرانی شجاع الدوله، سنگ تهداب سینمای هرات ریخته شد. ولی به احتمال قوی، آغاز تعمیر سینمای هرات، در زمان غلام فاروق خان نایب الحکومه به اتمام رسید. یعنی میتوان گفت، ختم بنای سینمای هرات درسال 1329 صورت گرفته و افتتاح شده باشد. ظرفيت اين سينما 439 چوكي بود كه در دو طبقه آن جا داشت.

نخستين  مدیران این سینما، زنده یاد آقایان منشی عبدالفتاح وامیدی بودند كه با علاقمندي وافر به نمايش فلم هاي خارجي مي پرداختند.

سینماي هرات در اوایل در تشکیلات و زارت اطلاعات و فرهنگ بود. بعدها مسؤولیت آن را شاروالي یا بلدیه به عهده گرفت.

در آن زمان كه مدیریت سینما بخشی از ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات بود ، مدیریت سینما پست نسبتآ مهمی بود، که ازطرف وزارت اطلاعات و فرهنگ از کابل مقرر میشد.

سینمای هرات یکی ازمهم ترین مرکز تجمع هراتیان بوده، که پس از فروپاشي دولت داكتر نجيب الله به كلي تعطيل شد و درسال 1375 خورشیدی به دست طالبان تخریب گردید و فعلاً تعمیر ریاست ترانسپورت به این مکان ساخته شده است.

ساختمان سینمای هرات یک بنای برزگ و سفید رنگی که اطراف آنرا درختان سر بفلک کشیده مزین نموده بود، و برای هرهراتی محل شناخته شده ی بشمار میرفت .

سینمای هرات از دهه های 30 تا 60 مرکز تجموع هزاران نفر علاقمند به فلم و سينما بود. در دهه 50 و 60 حتا فامیل ها با اعضای خانواده خود به دیدین فلم های هندی، امریکایی و ایرانی به این سینما می آمدند.

چوكي های سينما چوبی بود، و فلم ها روي پرده اي بزرگ به نمايش در مي آمدند.

سينماي هرات بيشتر فلم های هندی نمايش می داد که بسيار محبوب و پر طرفدار بود. افغان ها پس از سينمای هند به فلم های ايرانی علاقه داشتند و تعداد زيادی از فلم های فارسی در سينماهای افغانستان به نمايش درمی آمد.
در کنار فلم هايي از هند و ايران ، فلم هايي از سينمای امريکا و اروپا هم نمايش داده می شد که در اين ميان البته حجم فلم های امريکائی بيشتر بود. از به خاطر يک مشت دالر و خوب، بد، زشت گرفته تا بانوی زيبای من و دوازده مرد خبيث ، برباد رفته ، دختر رايان و ديروز، امروز، فردا.

در اطراف سینما دکان های میوه فروشی، آجیل و نوشیدنی وجود داشت که با چراغ های رنگه مزین شده بود. خصوصاً درایام جشن استقلال که سینما را چراغان میکردند.

در ماه جوزاي سال 1387 خورشيدي يك سينماي خصوصي در سالون تالار مولانا جلال الدين بلخي در شهر هرات افتتاح شد. سالون سينماي مذكور گنجايش 800 نفر را داراست. فرهنگيان و هنرمندان هرات از تاسيس اين سينماي جديد استقبال كردند، اما برخي از علماي هرات ان به مخالفت برخاستند.