تقویم تاریخ (17 ماه ثور)

admin می 13, 2018 تقویم روز 2,366 نمایش ها

امروز 17 ماه ثور برابر با 7 مِی تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.
روز جهاني يتيمان مبتلا به ويروس ايدز
رویداد ها:

پرواز انکشافی طیارات جتگی انگلیس در فضای هوایی افغانستان/1298 شمسی

طياارات جنگى انگليس اقدام به پروار بر فراز باغ و لنډى کوتل نمودند و طیارات انگلیسی از طرف قواى افغانى هدف فير هاى تفنگ قرار گرفتند.
این اقدام بعد از آن صورت می گرفت که به تاريخ ٦ می ١٩١٩ ، کميشنر عمومى و وکيل بريتانيا در امور افغانستان خواستار اجازه پرواز و استعمال قواى هوائى برای در هم شکستن مقاومت افغان ها در باغ شده بود.
باغ و لندی کوتل چند روز قبل از این واقعه به دست نیرو های افغان تصرف و آب مورد نیاز بالای عساکر انگلیسی قطع شده بود.
همچنان بتاريخ ٥ مى بر تعداد نيروهاى افغان در باغ افزوده شد و مناطق استراتيژيک “تور سپر” و
“سپينه حوکه” را اشغال نمودند.

فضل حق خالق‌یار به حیث صدراعظم افغانستان تعین شد./1369

فضل الحق خالقیار متولد ولایت هرات بود.

او از متخصصین برجسته امور مالی و اقتصادی در افغانستان محسوب می شد.

فضل الحق خالقیار با دریافت مدرک از دانشکده های اقتصاد و حقوق دانشگاه کابل به سرعت پله های ترقی را در حیات اداری و سیاسی افغانستان پیمود و به مقام های بلند اداری و سیاسی دست یافت.

او در زمان سلطنت محمد ظاهر- شاه سابق افغانستان تا مقام وزارت مالیه رسید . در دوره حکومت خلق و پرچم او نخست والی ولایت هرات بود .

با اعلام سیاست آشتی ملی دکتر نجیب الله در دهه هشتاد ميلادی، آقای خالقیار بنا به محبوبیت مردمی اش به پست نخست وزیری منصوب شد و توانست از شورای ملی رای اعتماد کسب کند. بعد از سقوط رژیم دکتر نجیب الله، آقای خالقیار نخست به هند و سپس به هالند رفت.

فضل الحق خالقیار از نخست وزیران پیشین افغانستان روز جمعه (16 ژوئيه) 2004در یکی از شفاخانه های هالند در گذشت.

آقای خالقيار که در سالهای اخیر از بیماری سرطان سینه رنج می برد به هنگام فوت 70 سال داشت.

261 – ترس امپراتوري روم از ناسيوناليسم ساسانی
شكست هاي نظامي سنگين سال هاي ۲۳۸، ۲۴۴ و ۲۶۰ ميلادي از ساسانیان (زمان اردشير ساساني و پسرش شاپور) و از دست دادن دو امپراتور در اين جنگ ها و تعهد پرداخت باج و خراج به ساسانیان، دعاوي بانو «زنوبيا» در مصر و مناطق شرقي آن، حمله فرانك ها از آلمان به فرانسه (كشور گل) و اسپانيا، تعرض گُت ها و وَندال ها به حواشي شمال شرقي ايتاليا و شورش طوايف ساكن شمال آفريقا، امپراتوري روم را از آغاز بهار سال 261 ميلادي در بدترين وضعيت خود قرار داده بود.

اردشير پاپكان احياءگر ناسيوناليسم ايراني

اين فشارهاي نظامي و مقاومت ها، در رم و شهرهاي شبه جزيره ايتاليا منجر به گراني مواد ضروري، بي نظمي هاي اجتماعي و كميابي خواروبار شده بود. در اواخر اپريل سال ۲۶۱ ميلادي بزرگان امپراتوري روم هنگامي كه خودرا با روحيه خودمختاري ارتش ها چهارگانه اين كشور كه هر كدام درصدد معرفي يك نامزد امپراتوري به سنا و نيز پيدايش فئوداليسم به علت خريد اراضي خرده مالكين از سوي توانگران و خشم ملي رو به رو ديدند احساس خطر كردند، اختلافات فيمابين را كنار گذاردند و در نشستي كه ششم و هفتم ماه مي سال ۲۶۱ ميلادي در «رم» تشكيل دادند دولت ساسانيان را خطر اول و مسبب همه اين دشواري ها تشخيص دادند، زيرا كه سياست كلي ساسانيان بر اين اصل قرار گرفته بود كه روميان قدم به آسيا نگذارند و نيز به آنان اجازه تاخت و تاز در مصر، سوريه و سواحل غربي آسياي صغير (تركيه امروز) را ندهند. اين نشست، خطر دوم را پيدايش فئوداليسم و ثروتمندتر شدن ثروتمندان دانست كه فئودال ها و ثروتمندان در هر شكل ذاتاً مخالف نظام حكومتي جمهوري هستند.

1877 – ماجراي كشته شدن يك رئيس سرخپوست

«تاشوكا ويتكو» رئيس طايفه اوگلالا Oglala از قبيله سو (بوميان شمال غرب آمريكا ـ سرخپوستان) در پي جنگها متعدد با دولت واشنگتن به منظور حفظ اراضي نياكان از خطر تصرف آنها توسط اروپاييان مهاجر، هفتم ماه مي سال 1877 دست از جنگ كشيد و در نبراسكا تسليم شد. مهاجران اروپايي و فيلمسازان هاليوود اورا «كريزي هورس» خوانده اند كه ترجمه غلط نام خودماني او بوده است (ترجمه درست: داراي اسب سركش).

چيف «تاشوكا ويتكو» در سال 1876 اتحادي از قبايل بومي لاكوتا و شيان (ساكن در داكوتاهاي شمالي و جنوبي و مناطق اطراف آنها) تشكيل داد و هفدهم ژوئن اين سال با يكهزار و پانصد مرد (مشهور به: دلاور) به نيروهاي دولت فدرال آمريكا به فرماندهي ژنرال كروك شبيخون زد و تلفات وارد ساخت. وي با اين شبيخون، مانع از الحاق اين واحد به واحد هفتم سوار به فرماندهي ژنرال كاستِر شد و به همين سبب، واحد هفتم و ژنرال كاستر در نبرد «ليتل بيگهورن» نابود شدند. از آن پس ميان مردان چيف «تاشوكا ويتكو» و نظاميان دولت فدرال زد و خورد ادامه داشت و دامنه اين زد و خوردها تا ايالت شمالي مونتانا كشانده شده بود.

Tashuka Witko

1888 – آغاز تجاوز استعماري انگليس به زيمبابوه در افريقا

استعمارگران فرانسوي از اوايل قرن نوزدهم ميلادي بر مناطقي از جنوب شرقي آسيا تسلط يافتند و سرزمين‏هاي لائوس، كامبوج و ويتنام را به تصرف خود درآوردند. فرانسوي‏ها تمام اين منطقه را هندوچين فرانسه خواندند و ضمن حفظ شكل ظاهري حكومت‏هاي پادشاهي در اين كشورها، آنان را به اطاعت خود واداشتند. اما در فاصله دو جنگ جهاني اول و دوم، شورش‏هاي پراكنده‏اي عليه استعمارگران فرانسوي از جانب انقلابيون ويتنام آغاز شد كه با واكنش نيروهاي استعماري مواجه گرديد. اين شورش‏ها پس از جنگ جهاني دوم افزايش يافت و نيروهاي انقلابي تحت رهبري هوشي مينه، مبارز استقلال‏طلب ويتنامي در دوم سپتامبر 1945م استقلال ويتنام را اعلام كردند. در اين ميان اعلام آمادگي هوشي‏مينه براي مذاكره با فرانسويان و انتقال مسالمت‏آميز قدرت به مردم ويتنام، با مخالفت فرانسويان مواجه شد چرا كه فرانسوي‏ها مطامع استعماري خود را دنبال مي‏كردند و حاضر به مصالحه نبودند. از اين رو نخستين دوره جنگ‏هاي ويتنام از سال 1946م، آغاز شد و به مدت 9 سال، تا سال 1954م ادامه يافت. آخرين نبرد سنگين بين دو طرف در قلعه مستحكم دين بين فو روي داد كه در طي آن، فرانسوي‏ها پس از 55 روز محاصره توسط نيروهاي ويتنام و وارد آمدن تلفات بسيار بر آنان، سرانجام در هفتم مه 1954م، تسليم نيروهاي ويتنامي شدند و زمينه براي خروج آنان از اين كشور فراهم شد. با اين حال علي‏رغم مذاكرات صلح و انعقاد قرارداد در 20 ژوئيه 1954م، اين جنگ‏ها پايان نيافت و با تقسيم ويتنام به دو قسمت شمالي و جنوبي و ورود امريكا به جنگ ويتنام، حوادث بسياري اتفاق افتاد.

1945 – تسليم كامل آلمان در برابر متفقين و پايان جنگ جهاني دوم در اروپا

از سال 1943م، شكست‏هاي آلمان در جنگ جهاني دوم آغاز شد. به دنبال اين شكست‏ها، روس‏ها در جبهه شرق، دست به تعرض شديدي زدند و تا خاك آلمان و متصرفات اين كشور در شرق اروپا پيش رفتند. در جبهه غرب نيز حملات متفقين با كمك ارتش امريكا شدت گرفت و بدين ترتيب در اواخر سال 1944م، پيشروي ارتش متفق در دو جبهه به طرف آلمان ادامه يافت. از اوايل سال 1945م متفقين از غرب و روس‏ها از شرق وارد برلين شدند. در اين حال هيتلر خودكشي كرد و بسياري از سران حزب نازي دستگير شدند. بدين ترتيب با شكست كامل آلمان، جنگ جهاني دوم به پايان رسيد. اين جنگ در حدود 55 ميليون كشته و خسارات بسيار زيادي در جهان بر جاي گذاشت.

1954 – پایان استعمار فرانسه در شبه جزيره هند و چين

هفتم ماه مي ۱۹۵۴ داوطلبان مسلح ويتنامي مركب از كمونيست ها و ناسيوناليست ها با هدايت ژنرال وو نگوين جياب (نويِن جاپ) Vo Nguyen Giap، نابغه جنگ هاي ميهني و نامنظم، دژ «دين – بين فوDien Bien Phu» را گشودند و هزاران تن از ورزيده ترين افسران و سربازان فرانسه را به اسارت گرفتند و به استعمار فرانسه بر وطن خود و سراسر شبه جزيره «هندوچين» پايان دادند.

جياب متولد 1911 قبلاً يك استاد تاريخ در لیسه ها بود. وي در طول چهار دهه يكي پس از ديگري؛ سه قدرت جاپان، فرانسه و آمريكا را به زانو درآورد. جياپ در 102 سالگي همچنان به ويتنامي ها (دولت ويتنام) اندرز مي دهد.