امروز 19 ماه حوت برابر با 10 مارچ تقویم میلادی است. روزی که در تافغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
اولین جلسه کابینه حکومت موقت مجاهدین افغانستان در منطقه شیوه مربوط ولایت پکتیا برگزار شد./1367
مجاهدین افغان از زمان کودتای هفتم ثور 1357 وارد جنگ علیه آن و نیروهای شوروی شدند. نبردهای این گروهها منجر به خروج ارتش شوروی از افغانستان در سال ۱۹۸۹ و سرنگونی حکومت افغانستان در سال ۱۹۹۲ شد.
مهمترین ائتلاف مجاهدین شامل این هفت گروه میشد که در سال ۱۳۶۴ در شهر پیشاور پاکستان با یکدیگر متحد شدند. همه این گروهها از مسلمانان سنی تشکیل شد و در سال 1367 خورشدی حکومت موقت مجاهدین را تشکیل د ادند که عبارت بودند از:
- جمعیت اسلامی افغانستان به رهبری برهانالدین ربانی و احمدشاه مسعود – عمدتاً تاجیک
- حزب اسلامی – شاخه حکمتیار به رهبری گلبدین حکمتیار – عمدتاً پشتون
- حزب اسلامی – شاخه خالص به رهبری یونس خالص – عمدتاً پشتون
- اتحاد اسلامی افغانستان به رهبری رسول سیاف – عمدتاً پشتون با گرایش وهابی
- محاذ ملی اسلامی افغانستان به رهبری پیر احمد گیلانی – عمدتاً پشتون با گرایش صوفی
- جبهه ملی نجات افغانستان به رهبری صبغتالله مجددی – عمدتاً پشتون
- حرکت انقلاب اسلامی افغانستان به رهبری محمدنبی محمدی – عمدتاً پشتون
گفتنی است، عربستان سعودی منحیث اولین کشور حکومت موقت مجاهدین را به رسمیت شناخت.
رویداد ها:
241 پیش از میلاد – روم با پيروزي در جنگ دريايي بر كارتاژ ابرقدرت شد
روم در جنگ دريايي دهم مارپ سال 241 پيش از ميلاد نيروي دريايي كارتاژ ( قرطاجُنّه ــ شمال آفريقا ) را شكست داد و از آن پس نزديك به هزار سال آقاي مديترانه بود. اين نبرد كه به جنگ « ائوگوسا
( جزيره اي در مديترانه ) » معروف شده است روم را به صورت يك ابر قدرت در آورد.ايران ابر قدرت ديگر جهان وقت بود.
انگيزه جنگ، دست اندازي كارتاژ Carthage به جزاير جنوبي ايتاليا از جمله سيسيل (سيچيليا) بود. دولت روم در آغاز كار از دادن اعلان جنگ به كارتاژ كه برتري دريايي داشت هراس داشت.
بزرگان روم چاره كار را بر وضع ماليات تازه و دعوت از كشتي سازان فنيقي و يوناني براي ساختن كشتي جنگي براي آن دولت ديدند و طولي نكشيد كه دويست كشتي نظامي از نوع كاملا تازه كه هر پاروي آنها را پنج مرد به حركت در مي آوردند آماده شد.
جراثقالهاي اين كشتي ها مي توانست سنگهاي بزرگ و گوي شعله ور (آغشته به روغن) را به سوي كشتي هاي دشمن پرتاب كند و آنهارا به آتش بكشد.
در سينه اين كشتي هاي تازه ساخت همانند كشتي هاي تانك بر کنوني (تانك لاندينگ) تخته هاي كشويي بلندي نصب مي شد كه سربازان پياده و سوار بتوانند سريعا در ساحل دشمن پياده شوند و تعرض خودرا آغاز كنند. اين تخته هاي متحرک (پلهاي تخته اي) هنگام دريانوردي بر دو بدنه كشتي بسته مي شد و پس از نزديك شدن به ساحل به قسمت سينه كشتي انتقال مي يافت كه در عين حال از اصابت تير به سربازان تا توقف كشتي در آبهاي كم عمق جلوگيري كند.
418 – امپراتوري روم يهوديان را از داشتن مشاغل دولتي محروم كرد.
758 – كشتار 600 خراسانی در بغداد
بسياري از مورخان، روز كشتار راونديه در بغداد را «دهم مارچ» درسال 758 ميلادي (141 قمري) نوشته اند. عده مقتولان 600 تن ذكر شده است. اين گروه خراسانی در باطن براي گرفتن انتقام خون ابومسلم خراساني از منصور ـ خليفه عباسي، از خراسان قدیم به بغداد كه هنوز كاملا ساخته نشده بود رفته بودند. آنان پس از ورود به بغداد خودرا جان نثار خليفه وانمود و درخواست ملاقات با وي را کرده بودند. راونديه پيش از ورود به اقامتگاه خليفه، شمشير ها را در زير لباس پنهان كرده بودند. درجريان ملاقات و هنگام حمله، به خليفه آسيب نرسيد ولي همه اين جماعت به دست عمّال او كشته شدند.
بسياري از مورخان، راونديه را اهل «تناسخ» نوشته اند.
ابومسلم كه به حكومت امويان پايان داده و عباسيان را روي كار آورده بود بسال 754 ميلادي به تصميم منصور خليفه عباسي كشته شد. پس از رسيدن اين خبر به خراسان، هواداران او به صورت گروههاي جدا ازهم بپاخاستند .
1255 – الکساندر گراهام بل اولین مکالمه تلفنی را با گفتن جمله «آقای واتسن بیایید اینجا، میخواهم شما را ببینم» با موفقیت انجامداد.
1862 – انتشار «دلار كاغذي»
دهم مارچ 1862 به تصميم دولت فدرال آمريكا براي نخستين بار در اين كشور دلار كاغذي رايج شد. در آن زمان آمريكا داراي دو دولت بود كه با هم در جنگ و ستيز بودند. دالرهاي كاغذي كه به صورت اسكناسهاي 5، 10، 20، 50، 100، 500 و 1000 دالري انتشار يافته بود در ايالات شمالي (فدراسيون آمريكا) در اختيار مردم قرارگرفت و چون جنگ داخلي در جريان و حالت فوق العاده برقرار بود؛ مخالفت زيادي در برابر اين اقدام دولت كه براي تامين هزينه جنگ نياز به پول فراوان داشت و طلاي كافي موجود نبود ابراز نشد. ايالات جنوبي (كنفدراسيون آمريكا) هم براي خود به انتشار دلار كاغذي دست زدند كه از 50 دالري شروع مي شد. دالر كاغذي پس از جنگ داخلي امريكا كه در 1965 پايان يافت اعتبار خود را از دست نداد و ادامه يافت كه با پايه محاسبات مالي قرار گرفتن آن پس از جنگ جهاني دوم، عامل قدرت آمريكا شده است. دولت آمريكا بعدا (42 سال پیش) طلا را از پشتوانه دالر حذف كرد و دست آن براي چاپ و انتشار دلار ـ به هر میزان ـ باز شد.
1896 – شكست سپاهيان ايتاليايي از قواي حبشه در نبرد آدوا
سپاهيان ايتاليايى كه به قصد تصرف حبشه، اتيوپي كنوني، به اين سرزمين حمله كرده بودند، در دهم مارچ 1896م در ناحيهاي به نام آدوا شكست خوردند. هدف قواي ايتاليا از اين نبرد، تسخير حبشه و برقراري ارتباط ميان دو مستعمره ديگر ايتاليا در شمال شرقي افريقا، يعني اريتره و سومالي بود. در اين جنگ، عليرغم تجهيزات مدرن جنگي ارتش ايتاليا، قواي حبشه، پيروزي را نصيب خود كردند و نيروهاي ايتاليايي با تحمل خسارات جاني و مالي بسيار، مجبور به عقبنشيني شدند.
1922 – ماهاتما گاندی به جرم بر هم زدن امنیت در هند دستگیر و به ۶ سال زندان محکومشد، ولی پس از دو سال برای انجام جراحی آپاندیسیت آزادشد
1952 – وقوع كودتاي “باتيستا” در كوبا و آغاز ديكتاتوري او در اين كشور
فولخنْسيوْ باتيستا، ديكتاتور پيشين كوبا در سال 1901م به دنيا آمد. وي در 32 سالگي حزبي از طبقات متوسط كوبا را تشكيل داد و در سال 1933م در مقام رهبري حزب خود توانست به نوعي حكومت را در اختيار بگيرد و به طور غيرمستقيم قدرت را در دست داشته باشد. در نهايت، وي در سال 1940م به طور رسمي رياست جمهوري كوبا را برعهده گرفت و به مدت 4 سال در اين سمت قرار داشت. گرچه پس از آن قدرت و مسئوليت ظاهري در اختيار ديگران بود. اما باتيستا نفوذ و تسلط خود را در كشور حفظ كرد تا اينكه در نهايت، پس از مدتي در دهم مارچ 1952م با انجام كودتايى موفق شد قدرت را به طور مطلق در دست بگيرد و حكومت ديكتاتوري خود راتا 7 سال ديگر ادامه دهد. دوره دوم حكومت باتيستا از يك طرف با مبارزات گروهها و احزاب گوناگون انقلابي همراه بود و از سوي ديگر با حمايتهاي مالي و نظامي امريكا از رژيم حاكم بر كوبا ادامه يافت. در اين سالها، باتيستا همچنان در مقابل مردم مقاومت مينمود. از اين رو تلاش انقلابيون در سال 1958م به اوج خود رسيد. در اين سال حملات باتيستا عليه مبارزان با هواپيما، تانك و بمبهاي آتشزا توام بود. امريكا نيز قوايي را براي كمك به دولت رو به زوال كوبا فرستاد و پليس مخفي باتيستا نيز بر شدت عمل خود افزود. با اوجگيري مبارزات چريكي در كوبا سرانجام باتيستا مجبور شد در اول جنوری 1959م از كشور خارج شود و قدرت را به مردم بسپارد.
زادروزها
796 – اُلغ بيگ فرمانرواي دانشمند تيموريان و منجم هروی
1606 – پير كورني نويسنده و اديب معروف فرانسوي
۱۷۴۸ – جان پلیفیر، فیزیکدان و ریاضیدان اسکاتلندی
مرگها
۱۷۶۰ – کریستف گراپنر، آهنگساز آلمانی
1985 – كُنْسْتانْتين چرنينْكو رهبر پيشين اتحاد جماهير شوروي سابق