مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
محمدحسین نیک‌خواه
در اوضاعی که فرهنگ و هنر در کشور خریدار زیادی ندارد، مردی فرهنگ‌دوست در هرات سال‌ها است برای پاس‌داری از داشته‌های فرهنگی آستین بالا زده است.
سال ۱۳۸۳ خورشیدی مجله‌ی «دوربین» از سوی نوراحمد کریمی، تاسیس شد؛ زمانی که از امکانات و ماشین‌های مدرن چاپ امروزی خبری نبود. این مجله برای نخستین بار در هرات با چاپ و نشر اعلانات تجارتی روزنه‌ای جدید برای تامین مالی خود پیدا کرد.
سال ۱۳۹۳ خورشیدی فرهنگ‌سرای دوربین ایجاد شد؛ مرکزی برای انجام امور فرهنگی، برگزاری جلسه‌های ادبی، نقد فلم و همایش‌های فرهنگی و ادبی. در این مرکز آرشیف بزرگی از یک‌هزار عنوان نشریه چاپی گردآوری شد و بخشی از فعالیت آن مرتبط به رسانه‌ها و نشریه‌های چاپی است.
فرهنگیان هرات ایجاد فرهنگ‌سرای دوربین و فعالیت آن بدون پشتی‌بانی حکومت را یک شاه‌کار می‌دانند، اما از کم‌توجهی حکومت به فرهنگ گلایه دارند و پشتی‌بانی از برنامه‌های فرهنگی را وظیفه‌ی حکومت می‌دانند.
افزون بر این موزیم وسایل ارتباط جمعی در قلعه تاریخی اختیارالدین هرات از سوی فرهنگ‌سرای دوربین در سال ۱۳۹۵ خورشیدی تاسیس شد و در آن وسایل ارتباط جمعی قدیمی به نمایش درآمده است.
مردی که یک تنه بارفرهنگ را به دوش می‌کشد
نوراحمد کریمی، ۴۴ سال دارد و از دانشکده‌ی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرات فارغ شده است. از دوران نوجوانی به مطبوعات علاقه داشت و برای روزنامه‌ی سابقه‌دار «اتفاق‌اسلام» در هرات مطلب می‌نوشت.
او نسخه‌های نشریات چاپی را نزد خود آرشیف می‌کرد. سال ۱۳۸۳ مجله‌ی دوربین را تأسیس کرد، مجله‌ای که در هرات خواننده‌گان زیادی داشت و حتا نسخه‌هایی از آن به تاجیکستان، ایران و برخی کشورهای دیگر فرستاده می‌شد.
محمد قاضی‌زاده، روزنامه‌نگار و فعال فرهنگی در هرات باور دارد فعالیت فرهنگی نوراحمد کریمی، در نوع خود شاه‌کار است و کارهایی را که در کشورهای دیگر مجموعه‌ای از نهادهای فرهنگی با پشتی‌بانی مالی حکومت پیش می‌برند او در هرات به تنهایی و بدون داشتن بودجه انجام می‌دهد.
فرهاد اکرمی، مدیر مسوول فرهنگ‌سرای دوربین زمانی که هنوز دانش‌آموز مکتب بود عضو این نهاد فرهنگی شد. او ۱۰ سال سابقه در فرهنگ‌سرا دارد و عشق به کارهای فرهنگی را مهم‌ترین دلیل ادامه‌ی کار خود و پنج همکارش می‌داند.
احمدفیصل رحیمی، فرهاد اکرمی، بصیراحمد عاصمی و نوراحمد کریمی، اعضای هیأت رهبری فرهنگ‌سرای دوربین هستند و برخی دیگر از فرهنگیان هرات نیز آنان را در راه پاس‌داری از فرهنگ یاری می‌کنند.
آرشیف نشریات نایاب
در فرهنگ‌سرای دوربین مجموعه‌ای از نشریات چاپی قدیمی از هرات و دیگر ولایت‌های کشور آرشیف شده که از دید بسیاری‌ها نمونه‌ی آن شاید در سراسر افغانستان نباشد.
مرکزی که صدها عنوان نشریه قدیمی را از سال‌های دور تا کنون در خود جای داده و از دید فرهنگیان و روزنامه‌نگاران جمع‌آوری و نگه‌داری نشریات چاپی اقدامی ارزنده است.
به‌تازه‌گی مسوولان این نهاد فرهنگی برای مراقبت از نسخه‌های نشریات کم‌یاب و نایاب روند اسکن و الکترونیکی کردن آن را آغاز کرده‌اند.
قرار بود به پیش‌واز از صدمین سالروز استقلال کشور نمایشگاه بزرگی به درخواست دبیرخانه‌ی ۲۸اسد از سوی فرهنگ‌سرای دوربین در کابل برگزار شود.
نمایشگاهی که در آن یک‌هزار عنوان نشریه چاپی از تمامی ولایت‌های کشور به همراه عکس‌های یک‌هزار روزنامه‌نگار سابقه‌دار افغانستان نمایش داده شود، اما در دقیقه ۹۰ دبیرخانه‌ی ۲۸اسد برگزاری نمایشگاه را لغو کرد.
افزون بر آرشیف نشریات چاپی، کتابخانه نویسنده‌گان هرات و زون غرب کشور و نیز کتابخانه ویژه نویسنده‌گان زن در فرهنگ‌سرای دوربین ایجاد شده و آثار نویسنده‌گان در آن آرشیف شده است.
سایت فرهنگ‌سرای دوربین که دانش‌نامه‌ای کامل از هرات است و تمامی معلومات در مورد این ولایت درآن گنجانده شده زیرمجموعه‌ی این نهاد فرهنگی است و اخبار رویدادهای فرهنگی در آن نشر می‌شود.
موزیم وسایل ارتباط جمعی
قلعه‌ی تاریخی اختیارالدین هرات یکی از نمادهای این شهر و آبده‌ای ارزش‌مند است که در کنار موزیم دولتی هرات میزبان موزیم دیگری است که در آن وسایل ارتباط جمعی به نمایش درآمده است. در این نمایشگاه دایمی ۲۱۰ قلم انواع گوناگون وسایل ارتباط جمعی از سالیان گذشته تا کنون نگه‌داری می‌شود.
موزیم وسایل ارتباط جمعی با همت فرهنگ‌سرای دوربین در سال ۱۳۹۵ خورشیدی با کمک مالی مؤسسه‌ی «هلیپ» آلمان ایجاد شد، اما ایجاد این موزیم کار ساده‌ای نبود و وسایلی مثل رادیوها، تلویزیون‌ها، دوربین‌های عکاسی و فلم‌برداری، دستگاه‌های ضبط صوت، پخش‌کننده‌های موسیقی، تلفن‌های قدیمی و سایر وسایل ارتباط جمعی طی مدت دو سال جمع‌آوری شد.
بصیراحمد جویا، مدیر عمومی قلعه‌ی تاریخی اختیارالدین هرات باور دارد که وجود موزیم وسایل ارتباط جمعی در این آبده تاریخی سبب شده گردش‌گران زیادی از آن بازدید کنند، اما این موزیم به دلیل نبود بودجه کارمند رسمی ندارد و دروازه‌ی آن تا هنگامی که بازدیدکننده‌ای نیاید، بسته است.
فرهنگ‌سرای دوربین تلاش دارد نخستین موزیم دایمی مردم‌شناسی را نیز در هرات ایجاد کند و کارهای نخستین ایجاد این موزیم انجام شده است.
در حالی که فرهنگ‌سرای دوربین به دلیل کم‌بود بودجه وضعیت مناسبی ندارد و مجله‌ی دوربین هم به همین دلیل به گاه‌نامه بدل شده است، موسس این مجموعه‌ی فرهنگی پافشاری دارد که از مخارج خانواده‌اش برای سرپا ماندن فرهنگ‌سرا هزینه می‌کند و تا روزی که زنده است نمی‌گذارد چراغ این نهاد فرهنگی خاموش شود.
