مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
پس از اینکه امان‌الله‌خان در سال ۱۹۱۹ میلادی به عنوان شاه افغانستان اعلام شد، وی آزادی و استقلال کشور را در صدر برنامه‌های کاری‌اش قرار داد. امان‌الله‌خان یکی از شاهان مشروطه خواه و آزادی طلب افغانستان بود. او از آغاز سلطنت موضوع استقلال افغانستان را در صدر برنامه‌های کاری اش قرار داد. امان‌الله‌خان زمانی که در ۳ مارچ ۱۹۱۹ تاج شاهی را به سر می‌کرد، چنین اعلام نمود: ” به آن شرط این تاج و تخت را می‌پذیرم که شما با اندیشه‌ها و افکار من همکاری کنید. حکومت افغانستان باید از نگاه داخلی و خارجی کاملاً مستقل و آزاد باشد.” امان‌الله‌خان در ۳ مارچ سال ۱۹۱۹ میلادی طی نامۀ به حکومت بریتانیا از مرگ امیر حبیب‌الله‌خان و استعفای نصرالله‌خان از قدرت به نفع خودش، اطلاع داد و ضمناً از بریتانیا خواست تا استقلال افغانستان را به رسمیت شناخته و عهدنامه‌های جدید میان افغانستان و بریتانیا امضاء شوند. امان‌الله خان قبل از دریافت جواب نامه از سوی حکومت بریتانیا، در تلاش ایجاد روابط با دیگر کشورهای جهان شد و از آنها خواست تا استقلال افغانستان را به رسمیت بشناسند و با افغانستان توافق‌نامه‌های همکاری و بازرگانی عقد کنند. امان‌الله خان برای جنگ سوم افغان-انگلیس آماده‌گی گرفته بود و به نیروهای نظامی افغانستان که در جنوب و شرق کشور مستقر بودند دستور داده بود تا برای مقابله با نظامیان انگلیسی آماده باشند. موضوع استقلال افغانستان و جنگ سوم افغان-انگلیس از سوی بریتانیا کم اهمیت و خیلی کوچک جلوه داده شد، باوجودی که جنگ سوم افغان-انگلیس از جمله جنگ‌های بزرگ به شمار می‌رود که درآن بیش از ۱۶ میلیون پوند خسارات مالی به کشور بریتانیا وارد شد و حدوداً ۲۰۰۰ تن از افراد نظامی آنها نیز درین جنگ هلاک شدند. بعد ازین که نیروهای افغانی در جنگ سوم افغان انگلیس پیروز شدند، امان‌الله خان در ۱۸ اگست ۱۹۱۹ میلادی استقلال رسمی افغانستان را اعلام کرد و این روز را که مطابق به ۲۸ اسد است رخصتی عمومی اعلان کرد. پس از آن تاریخ مردم افغانستان همه ساله روز استقلال افغانستان را در ۲۸ اسد با شور و هلهله خاصی جشن می‌گیرند، درین اواخر نیز مسئولان حکومتی در افغانستان تلاش کرده اند تا از این روز به گونه پر رنگ و گسترده‌یی یادبود صورت گیرد. در تازه‌ترین مورد هم، محمد اشرف غنی رئیس جمهوری اسلامی افغانستان در دیدار با اعضای بورد عالی برگزاری صدمین سالگرد استراداد استقلال کشور و استماع گزارش کارکردهای این بورد، بر تجلیل باشکوه صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور به حیث یک روز ملی تاکید نموده است. رئیس جمهوری کشور گفته است که همه ادارات باید در خصوص برگزاری شأندار جشن استراداد استقلال کشور همکاری و تشریک مساعی همه جانبه نمایند.
