مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
امروز یازدهم دلو مطابق است با سی و یکم جنوری.
پایان کتابت گرشاسب نامه/۱۰۶۵ میلادی
اسدی توسی شاعر آریایی «گرشاسپ نامه» را به سبک فردوسی در وصف گرشاسپ ـ یل و گردن فراز آریانا و برخاسته از سیستان ( هلمند امروزی)، در چنین روزی به پایان برد. وی این کار سنگین را به تشویق و کمک مالی حکمران وقت اران (جمهوری آذربایجان فعلی) انجام داده بود که این حکمران زرتشتی و از بازماندگان ساسانیان می خواست که کارهای نیاکان زنده و ماندگار بماند.
وقوع نبرد میان لشکر مغول و خوارزمشاهیان در غزنه / ۱۲۲۱ میلادی
نبرد دو روزه نواحی شهر غزنی میان یک سپاه مغول به فرماندهی قوتوقو ـ امیرزاده مغول ـ و سپاهیان جلال الدین خوارزمشاه با شکست مغولان پایان یافت. این نخستین شکست سپاهیان مغول از آغاز لشکرکشی چنگیز خان به خراسان زمین بود. در این نبرد ۴۵ هزار مغول با ۶۰ هزار نیروی سلطان جلال الدین جنگیده بودند. سلطان جلال الدین پس از افتادن نیشابور به دست مغولان در سال ۱۲۲۰ میلادی، به مناطق افغانستان آمد و در تخارستان یک واحد نظامی مغول را فراری داده و از آنجا به غزنه رفته بود. در پی عزیمت جلال الدین به تخارستان، مغولان به ریاست تولی خان پسر چنگیز هرات و نیشابور را ویران و همه ساکنان آن را قتل عام کرده بودند. هراتی ها بمانند سایر خراسانیان، درپی آگاه شدن از چند پیروزی نظامی جلال الدین برضد مغولان بپاخاسته بودند. .
قتل محمد صالح/ ۱۹۰۰ میلادی
قیام محمد صالح برضد انگلستان در برنئوی شمالی (ایالت صباح از اعضای فدراسیون مالزیا) با قتل او در چنین روزی پایان یافت. ترور صالح عملی سازمان یافته بشمار آمده است. انگلیسی ها که داشتند برنامه هند را در برنئو پیاده می کردند و با کشت توتون و صدور محصولات زراعتی و تجارت آغاز کرده بودند هنگامی که به دریافت مالیات و وضع ضوابط دیگر دست زدند که علامت حکومت کردن و استعمار بود با اعتراض محمد صالح ـ یک رهبر محلی ـ رو به رو شدند، اما اعتنا نکردند. صالح که چنین دید مردم را به قیام دعوت کرد و از سال ۱۸۹۴ با انگلیسی ها وارد کار مبارزه شد که فصلی از مبارزات ملت ها تشکیل می دهد.
استفاده از سلاح کیمیاوی/۱۹۱۵ میلادی
در جریان جنگ جهانی اول، نیروهای آلمان در جبهه روسیه بر ضد سربازان این کشور از سلاح کیمیاوی (گاز خفه کننده) استفاده کردند. کیمیادانهای آلمانی این سلاح را که برای نخستین بار بکار گرفته شده بود ساخته بودند. استفاده از این گاز کیمیاوی در آن روز، در عین حال نخستین آزمایش آن بود و چون نتیجه مطلوب از آن حاصل شد، نیروهای آلمانی آن را وسیعا در جبهه فرانسه مورد استفاده قرار دادند. استفاده از سلاح های کیمیاوی بعدا نیز ادامه یافت.
نبرد خانه به خانه در استالینگراد/۱۹۴۳
در چنین روزی نبرد خانه به خانه استالینگراد با تسلیم شدن فیلد مارشال فردریک پاولوس فرمانده ارتش ششم آلمان در آستانه پایان یافتن قرارگرفت و دو روز طول کشید تا نظامیان آلمانی در خانه ها، کوچه ها و خیابانهای شهر به اسارت درآیند. در حمله به استالینگراد ـ شهری در کناره غربی رود ولگا که به ولگوگراد تغییر نام داده شده است ـ ۲۷۰ هزار نظامی آلمانی و متحدان اروپای شرقی آلمان از جمله رومانی شرکت داشتند. تلفات این نبرد ۷۴۳ هزار تن گزارش شده است. هیتلر پاولوس را فیلد مارشال کرده بود تا تسلیم نشود. زیرا که سابقه نداشته یک فیلدمارشال آلمانی تسلیم شود ـ مقاومت یا خودکشی. ولی پاولوس یک روز پس از دریافت عنوان فیلدمارشالی تسلیم شد و تا سال ۱۹۵۳ در شوروی بود و چهارسال آخر عمر خود را در آلمان گذرانید .
حبس اید برای قاتل دو صد و پنجاه زن/۲۰۰۰
یک محکمه انگلستان یک داکتر این کشور را که گفته شده بود، نزدیک به دو صد و پنجاه تن از بیماران خود و همگی از بانوان را کشته است، به حبس ابد محکوم کرد. پولیس تنها موفق شده بود که مدارک لازم برای قتل ۱۵ تن از آنان را به محکمه بدهد. داکتر هارولد شیپمن که در سال ۲۰۰۴ خود را در سلول زندان حلق آویز کرد و درگذشت، قربانیانش را با تزریق و یا تجویز ترکیبی نیرومند از مورفین می کشت و چون مرگ، پس از یکی دو روز صورت می گرفت، مورد سوء ظن قرار نمی گرفت. وی هنگامی تحت تعقیب قرارگرفت که زنی از بیماران خودرا مجبور کرد وصیتنامه اش را به او بدهد و در این وصیتنامه به نفع خود دستکاری کرد. بیمارکشی داکتر شیپمن ۲۳ سال طول کشیده بود.
