تقویم تاریخ ( ۲ ماه دلو )

امروز ۲ ماه دلو برابر با ۲۲ جنوری تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان  و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

وفات يوسف آيينه يكی از نخستين چهره‌های شعر نيمايی در افغانستان/۱۳۸۰

روز سه شنبه ٢٢ جنوری ٢۰۰٢ برابر با دوم دلو ۱۳٨۰ خورشيدی يوسف آيينه يكی از نخستين چهره‌های شعر نيمايی در افغانستان است. به گفتهٔ نزديگانش وی به عمر ٨۵ ساله‌گی به رفته‌گان پيوست. فردای آن روز نزديكان و علاقمندان جنازهٔ او را از پشاور به كابل بردند و در گورستان آبايی‌اش در شهدای صالحين به خاك سپردند.

وفات پیر سید احمد گیلانی/1395

پیر سید احمد گیلانی، رییس شورای عالی صلح افغانستان در چنین روزی به عمر ۸۴ سالگی در شفاخا‌نه‌ی غازی امان الله خاندر کابل گذشت.

پیر سید احمد گیلانی رهبر طریقت صوفیه قادریه در افغانستان است که پس از به قدرت رسیدن حزب دمکراتیک خلق در سال ۱۳۵۷ به پاکستان پناهنده شده و در آنجا سازمان سیاسی-نظامی محاذ ملی اسلامی افغانستان را در مخالفت با حکومت متحد شوروی افغانستان بنیان نهاد.

1552 – دوك سامرست (لُرد اول انگلستان) كه سالها مشاور پادشاه وقت انگلستان بود به جرم خيانت گردن زده شد.

1760 – درجنگي كه در هند ميان انگليسي ها و فرانسويها در گرفت فرانسويان شكست خوردند. هر دو دولت مي خواستند هند را مستعمره خود كنند و بر سر آن باهم رقابت مي كردند.

1905 – وقوع حادثه يكشنبه خونين مسكو و آغاز انقلاب ماركسيستي شوروي

در طي سال‏هاي 1904 – 5م جنگ‏هاي روس و جاپان به وقوع پيوست و بر اثر پيروزي فرماندهان جاپاني و رشوه‏گيري اُمراي روسي، جاپان به پيروزي دست يافت. نارضايتي از حكومت استبدادي تزاري روسيه، تمام طبقات مردم را فرا گرفته بود. اوضاع بد اقتصادي روسيه در اوايل قرن بيستم و شكست نظامي روسيه در جنگ با جاپان و از دست دادن منطقه منچوري، هم‏چنين رشد نارضايتي كارگران از شرايط كاري، وضعيت نابساماني را ايجاد كرده بود. در اين زمان، موج اعتصابات كارگري به اوج خود رسيد و كارگران خود را براي حركتي ضد سلطنتي آماده مي‏كردند. در نهايت در روز يكشنبه 22 جنوری 1905م، هزاران كارگر اعتصابي به طرف قصر زمستاني تزار راه‏پيمايى كردند و خواهان پذيرفتن نمايندگان خود از طرف تزار شدند. اما قزاق‏ها و نيروي سواره نظام گارد امپراتوري، در نزديكي قصر، راه را بر آنها سد كردند. جمعيت، بي‏اعتنا به حضور اين نيروها به حركت خود ادامه داد و در اين لحظه، سربازان به طرف آنها آتش گشودند. دراين واقعه كه به يكشنبه خونين معروف شده است، هزاران نفر كشته و زخمي شدند. اخبار مربوط به حوادث يكشنبه خونين به سرعت در سراسر روسيه منتشر شد و به احزاب و گروه‏هاي چپ و انقلابي كه با توسعه صنعتي كشور، امكان فعاليت بيشتري يافته بودند امكان داد كه موج اعتصاب را در سراسر روسيه گسترش دهند. پس از اين حادثه كه سرآغازي برانقلاب 1905م روسيه بود، تزار در 19 اوت آن سال با صدور بيانيه‏اي، صريحاً وعده آزادي‏هاي مدني و پارلماني به مردم داد. با اين حال، يكشنبه خونين و انقلاب 1905م، مقدمه‏اي بود كه با شروع جنگ جهاني اول، آخرين ضربه را به رژيم تزاري روس وارد ساخت و آن را در سال 1917م، سرنگون كرد.

1946 – تاسیس سازمان سیا

در چنین روزی در سال 1946 C.I.A (سیا) تاسیس شد. این عبارت مخفف عبارت مطول سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا است . سازمان سیا یکی از مخوف ترین سازمان های اطلاعاتی جهان است که مردم آمریکا نیز براین امر تاکید دارند . این سازمان با تشکیلات گسترده خود به عنوان ید اطلاعاتی دولت آمریکا سردمداران این کشور را در انجام دخالت های مختلف سیاسی و نظامی در امور سایر کشورها یاری می دهد . سازمان یاد شده تا کنون موجبات انجام چندین کودتای نظامی در کشور های مختلف را فرام آورده است . کودتای بیست و هشتم مرداد 1332 ایران نیز محصول همکاری دو سازمان اطلاعاتی سیا وام آی شش انگلستان بوده است . سپس از واقعه 11 سپتامبر 2001 میلادی که منجر به ویرانی برج های دو قلو درنیویورک شد سیا ماموریت رسمی و علنی پیدا کرد که مخالفان آمریکا را در سراسر جهان بدزدد یا ترور کند.

1991 – ارتش عراق در جريان جنگ با آمريكا بر سر كويت بارديگر به سوي شهر تل اويو در اسراييل موشک فرستاد.

زادروزها

۱۲۶۳ – ابن تیمیه، دانشمند و متکلم ترک (م. ۱۳۲۸)
۱۵۵۲ – والتر رالی، نجیب‌زاده، نویسنده، شاعر، سرباز، درباری، جاسوس و کاشف انگلیسی (م. ۱۶۱۸)
۱۵۶۱ – فرانسیس بیکن، فیلسوف انگلیسی (م. ۱۶۲۶)

لرد بایرون

۱۷۲۹ – گوتهولد افرایم لسینگ، فیلسوف و نویسنده آلمانی (م. ۱۷۸۱)
۱۷۸۸ – لرد بایرون، نویسنده انگلیسی (م. ۱۸۲۴)
۱۸۹۱ – آنتونیو گرامشی، فیلسوف و سیاستمدار ایتالیایی (م. ۱۹۳۷)
۱۹۰۸ – لو لانداو، فیزیک‌دان روس، برنده جایزه نوبل فیزیک (م. ۱۹۶۸)
۱۹۰۹ – او تانت، دیپلمات میانماری و سومین دبیرکل سازمان ملل متحد (م. ۱۹۷۴)

او تانت

۱۹۲۰ – آلف رمزی، فوتبالیست و مدیر انگلیسی (م. ۱۹۹۹)
۱۹۳۶ – آلن هیگر، شیمی‌دان آمریکایی، برنده جایزه نوبل کیمیا
۱۹۴۰ – جان هارت، بازیگر آمریکایی.
۱۹۵۳ – جیم جارموش، کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی
۱۹۵۵ – تامس دیوید جونز، فضانورد آمریکایی

جیم جارموش

۱۹۷۲ – گابریل مچ، بازیگر آمریکایی
۱۹۷۷ – هیدتوشی ناکاتا، فوتبالیست جاپانی
۱۹۸۱ – ویلا فورد، خواننده، شاعر و بازیگر آمریکایی

مرگ‌ها

۱۶۶۶ – شاه جهان، امپراتور گورکانیان (ت. ۱۵۹۲)
۱۹۰۱ – ملكه ویکتوریا بریتانیا (ت. ۱۸۱۹)
۱۹۲۲ – بندیکت پانزدهم، پاپ (ت. ۱۸۵۴)

ملكه ویکتوریا

۱۹۶۸ – دوک کاهاناموکو، شناگران آمریکایی (ت. ۱۹۰)
۱۹۷۳ – لیندون بی. جانسون، سیاستمدار آمریکایی، ۳۶مین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا (ت. ۱۹۰۸)

لیندون بی. جانسون

۱۹۹۳ – کوبو آبه، نمایش‌نامه‌نویس و عکاس جاپانی (ت. ۱۹۲۴)
۲۰۰۰ – آن ابر، نویسنده و شاعر کانادایی (ت. ۱۹۱۶)
۲۰۰۸ – هیت لجر، بازیگر و کارگردان استرالیایی (ت. ۱۹۷۹)
۲۰۱۰ – جین سیمونز، بازیگر انگلیسی-آمریکایی (ت. ۱۹۲۹)

هیت لجر