تقویم تاریخ ( ۱ ماه دلو )

پوگاچف در جريان يك ماموريت داخلي در منطقه ولگاVolga از مشاهده وضعيت رقت برانگيز سرفهاي منطقه (كشاورزاني كه با مزرعه بفروش مي رسيدند و به نوعي «برده» بودند) و نيز نبودن قانون و ضوابط رعايت حق و انصاف آزرده شد و برضد تزار وقت (كاترين دوم) كه پوگاچف تزارها را منشاء ظلم و فساد مي دانست دست به قيام زد و در اندك مدتي بيش از ده هزار هوادار مسلح به دست آورد و شهرستان «كازانKazan» را تصرف كرد ولي بعدا از ارتش تزار كه به فرماندهي دو ژنرال از دو سوي وي را مورد حمله قرار داده بودند شكست خورد و تني چند كه خودشان را در زمره ياران او جازده بودند تا بلكه به نوايي برسند وي را در 14 سپتامبر 1974 دستگير و به ژنرالهاي تزار تسليم كردند كه در يك قفس آهنين به مسكو منتقل و در اينجا در يك ميدان عمومي شقّه شد. پوشكين نويسنده نامدار روس در كتاب «دختر كاپيتان» جزئيات دستگيري و قتل پوگاچف را شرح داده است.

1793 – روزي كه لوئي 16 گردن زده شد

ساعت ده و سي دقيقه بامداد 21 ژانويه 1793 لويي شانزدهم پادشاه برکنارشده فرانسه كه سه روز پيش از آن در يك دادگاه انقلاب پاريس به جرم خيانت به وطن (دعوت محرمانه از دولت هاي خارجي براي حمله نظامي به فرانسه و بازگرداندن او به سلطنت)، ولخرجي بدون مجوز از خزانه کشور و دستور تيراندازي به مردم غير مسلّح که براي ابراز خواست خود اجتماع کرده بودند به اعدام محكوم شده بود در برابر چشمان هزاران پاريسي با گيوتين گردن زده شد و سر او را دقايقي چند در برابر جمعيت گرفتند و جمعيت فرياد زنده باد جمهوري برآورد. لويي 16 پيش از قراردادن گردنش در دستگاه گيوتين، چند جمله خطاب به حاضران (مردم) بيان داشته بود، ولي طبّالان صداي طبلها را آن چنان بلند كردند كه جز اطرافيان، كسي متوجه حرفهاي او نشد. باوجود مخالفت لويي 16، جّلاد دستهاي اورا از پشت بست و گردنش را زير گيوتين قرار داد.

1924 – لنین درگذشت

بيست و يکم جنوری 1924 لنين رهبر انقلاب بلشويکي اکتوبر 1917، بنيادگذار روسيه شوروي و طراح سوسياليسم لنينيستي در پي يك سكته مغزي كه قبلا عارض او شده بود، پيش از آن كه نظام تازه اش هفت ساله شود درگذشت. سپس وارثان انقلاب بلشويکي روسیه (انقلاب اکتوبر 1917)، بدون توجه به وصيتنامه لنين، بر سر قدرت وارد يك جنگ شش ساله با يکديگر شدند كه فاتح اين جنگ استالين بود كه عقيده به استقرار سوسياليسم حتي با توسل به خشونت و نيز صدور سوسياليسم به ساير كشورها داشت. لنين وصيتنامه خودرا به بانويش Naddezhda Krupskaya ديکته کرده بود و خواسته بود که بعد از مرگ او، آن را به دست مقامات مربوط ـ نه، يک نفر ـ برساند. از جمله اين وصايا، يکي هم شايسته نبودن استالين براي دبير کلي حزب کمونيست بود. بانو کروپسکايا (متولد 1869 و متوفي در 1939 و دوکتور در معارف و از اعضاي قديمي حزب کمونيست) پس از مرگ شوهرش بيوگرافي اورا نوشت. کروپسکايا 5 سال پس از مرگ لنين معاون وزارت آموزش و پرورش شوروي شد.

لنین در روز های آخر عمر

وارثان حتي آن قسمت از وصيتنامه لنين كه در كنار مادرش دفن شود نه در يک ميدان شهر مسکو و در ساختماني اختصاصي، و «سن پترزبورگ» را به اسم او به «لنينگراد» تغيير نام ندهند و مقامات دولتي و حزبي همانند مردم معمولي (عوام الناس) زندگي ساده داشته باشند، انتصاب مقامات پس از آزمایشهای سخت و اطمینان از دلسوز بودن و وفاداری به سوسیالیسم صورت گیرد و از تجمل بپرهيزند رعايت نشد. لنين مخالف تداوم انقلاب و تلاش براي گسترش آن به ميان ساير ملت ها بود و مي گفت که اگر مردم ما راضي باشند و پيشرفت داشته باشند ساير ملل خودشان نظام مارا اقتباس خواهند کرد و لزومي به تحميل کردن آن نيست. لنین تاکید بر اولوّیت ساخت یک ژورنالیسم ممتاز کرده بود که زیربنای روسیه شوروی باشد و پاسدار وطن و سوسیالیسم که به آن هم توجه نشد و همچنين ايجاد دفاتري در سراسر کشور براي دريافت و رسيدگي به اعتراض ها، شکايات، نظرات و پيشنهادهاي مردم و انتخاب اعتراض ها و پيشنهادهاي اساسي از ميان آنها براي انعکاس و طرح در روزنامه ها. مورخان بی اعتنایی به وصیتنامه لنین و مخصوصا نبود یک ژورنالیسم ممتازرا از عوامل فروپاشی شوروی در 1991 به شمارآورده اند.

۱۳۳۸ – شارل پنجم، پادشاه فرانسوی (م. ۱۳۸۰)
۱۸۱۳ – جان سی. فریمونت، افسر، کاشف، سیاستمدار آمریکایی و ۵مین فرماندار آریزونا] (م. ۱۸۹۰)
۱۸۲۹ – اسکار دوم، پادشاه سوئدی (م. ۱۹۰۷)

کریستین دیور

۱۸۴۸ – هانری دوپارک، آهنگساز فرانسوی (م. ۱۹۳۳)
۱۸۸۹ – پیتیریم آلکساندروویچ سورکن، جامعه‌شناس آمریکایی روس‌تبار (م. ۱۹۶۸)
۱۹۰۱ – ریکاردو زامورا، فوتبالیست اسپانیایی (م. ۱۹۷۸)
۱۹۰۵ – کریستین دیور، طراح مد فرانسوی و موسس کریستین دیور اس.آ. (م. ۱۹۵۷)
۱۹۲۲ – پل اسکوفیلد، بازیگر انگلیسی (م. ۲۰۰۸)
۱۹۲۴ – بنی هیل، کمدین انگلیسی (م. ۱۹۹۲)
۱۹۲۸ – جین شارپ، دانشمند و سیاستمدار آمریکایی

۱۹۴۱ – پلاسیدو دومینگو، رهبر ارکستر و خوانندۀ تنور اسپانیایی
۱۹۵۳ – پل آلن، تاجر و نیکوکار آمریکایی ، از موسسان مایکروسافت
۱۹۵۵ – جف کونز، مجسمه‌ساز آمریکایی
۱۹۵۶ – جینا دیویس، بازیگر آمریکایی
۱۹۷۶ – اما بانتون، خواننده، شاعر و آهنگساز انگلیسی (اسپایس گرلز)
۱۹۷۷ – فیل نویل، فوتبالیست انگلیسی
۱۹۷۷ – جری ترینور، بازیگر آمریکایی
۱۹۸۱ – ایزابلا میکو، مدل و بازیگر هالندی

اما بانتون

۱۹۸۲ – زیمون رولفس، فوتبالیست آلمانی
۱۹۸۳ – ماریس اوئلت، مدل و کشتی‌گیر کانادایی
۱۹۸۸ – ونسا هسلر، مدل ایتالیایی-آمریکایی
۱۹۸۹ – هنریخ مخیتاریان، فوتبالیست آمریکایی

مرگ‌ها

۱۱۱۸ – پاسکال دوم، پاپ
۱۵۱۹ – واسکو نونیس د بالبوا، کاشف اسپانیایی (ت. ۱۴۷۵)
۱۷۷۴ – مصطفی سوم، سلطان عثمانی (ت. ۱۷۱۷)

پاسکال دوم

۱۷۷۵ – یملیان پوگاچوف، یاغی روس (ت. ۱۷۴۲)
۱۷۹۳ – لوئی شانزدهم، پادشاه فرانسوی (ت. ۱۷۴)
۱۹۲۴ – ولادیمیر لنین، نظریه‌پرداز و سیاستمدار روس (ت. ۱۸۷۰)
۱۹۲۶ – کامیلو گولگی، فیزیکدان ایتالیایی و برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی (ت. ۱۸۴۳)

جرج اورول

۱۹۲۸ – جورج واشنگتن گوتالس، مهندس و افسر آمریکایی (ت. ۱۸۵۸)
۱۹۳۸ – ژرژ ملی‌یس، کارگردان فرانسوی (ت. ۱۸۶۱)
۱۹۵۰ – جرج اورول، نویسنده و روزنامه‌نگار هندی-فرانسوی (ت. ۱۹۰۳)
۱۹۵۹ – سیسیل ب دومیل، کارگردان آمریکایی (ت. ۱۸۸۱)
۱۹۶۱ – بلز ساندرار، شاعر و نویسنده سوئیسی (ت. ۱۸۸۷)

پگی لی

۱۹۹۴ – باسل اسد، افسر سوری (ت. ۱۹۶۲)
۲۰۰۲ – پگی لی، خواننده، شاعر و بازیگر آمریکایی (ت. ۱۹۲۰)
۲۰۱۳ – آلدن دبلیو کلوزن، بانکدار آمریکایی (ت. ۱۹۲۳)
۲۰۱۳ – مایکل وینر، کارگردان و تهیه‌کننده آمریکایی (ت. ۱۹۳۵)