امروز 24 ماه قوس برابر با 15 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
رویداد ها:
چهارمین لشکر کشی احمدشاه بابا به جانب هندوستان/۱۷۵۱
در سال ۱۷۵۱ م. میرمنو والی پنجاب در پرداخت مالیاتی که به احمد شاه بابا تعهد نموده بود، سستی ورزید. احمدشاه بابا نمایندهٔ خود را نزد او فرستاد، اما والی پنجاب از پرداخت مالیات سرباز زد. احمدشاه بابا به شرق سفر کرد. میرمنو والی پنجاب، سپهسالار «گورامل» را به مقابل احمدشاه بابا به جنگ فرستاد. جنگ در محل «شاه دره» واقع شد، گورامل به قتل رسید و لشکر او شکست خورد. میرمنو عفو خواست و احمدشاه بابا او را عفو و دوباره والی پنجاب مقرر نمود. میرمنو تعهد سپرد که ولایات پنجاب و ملتان بخشی از خاک افغانستان خواهدبود. سپس احمدشاه بابا تعهدنامه مذکور را توسط نمایندهٔ خود قلندرخان جهت مهر و تأیید، به دربار دهلی فرستاد؛ بدین ترتیب پنجاب، ملتان و سند متعلق به افغانستان گردید. در اخیر سال ۱۷۵۱ میلادی احمدشاه بابا سپاهی را زیر رهبری خواجه عبداﷲ، جهت الحاق کشمیر، از طریق «اتک» و «حسن ابدال» به کشمیر فرستاد تا خواجهٔ کشمیر مناسبات خود را با دولت هند قطع و الحاق خود را با افغانستان اعلان نماید.
قاتل سردار محمد نادر شاه به اعدام محکوم شد
محکمه ای در کابل در چنین روزی عبدالخالق قاتل نادر خان و تعدادی از همدستان او را به اعدام محکوم کرد.
در عصر محمد نادرشاه در نقاط مختلف کشور قیامها و شورشهایی رخ داد که همه سرکوب شدند؛ از جمله قیام کوهدامن را میتوان نام برد که چون ارتش از سرکوب آن عاجز ماند، قبایل جنوبی به کابل آمده، آن شورش را خاموش ساختند. سرانجام محمد نادرشاه در ۱۷ عقرب ۱۳۱۲ ش/ ۸ نوامبر ۱۹۳۳ م به ضرب گلولهٔ یک متعلم بنام عبدالخالق در مراسم توزیع گواهینامهها کشته شد.
وفات استاد شاه ولی ترانه سرای بی بدیل کشور/۱۳۸۶
استاد شاه ولی ولی مشهور به «ترانه ساز» از هنرمندان وطندوست و آزادیخواه کشور بود. او در سال ١٩٢٧ میلادی متولد شد. بعدها به تحصیل مسلکی موسیقی پرداخت و در کنار فضل احمد «نینواز» به یکی از آهنگسازان و تصنیف نویسان شهیر افغانستان مبدل گشت که آهنگ های ماندگاری از او به جا مانده است.
استاد شاه ولی برای هنرمندان معروف آهنگ های دلنشینی ساخت. تعداد زیادی از آوازخوانان افغانستان با کمپوزهای وی به شهرت رسیدند. از جمله آثار مشهور او عبارتند از «چون جان خراباتم، جانان خراباتم» برای استاد سرآهنگ، «تو با منی، تو با منی» برای احمد ظاهر، «او بچه با تو نرقصم چَه چَه چَه» برای استاد مهوش و «گوش کن دلم به هر تپش نام تو فریاد میکند» برای سلما و بیشمار دیگر.
یکی دیگر از آهنگ های مشهور به نام «گریه می کنم به خدا گریه می کنم» را برای احمد ولی ساخت که توسط هنرمندان پاکستانی نیز خوانده شد و پس از اشغال افغانستان بوسیله شوروی، تصنیف این آهنگ تغییر داده شد و توسط وحید زلاند دوباره اجرا گردید:
گریه میکنم، به خدا گریه می کنم ای بی وطن برای تو من گریه میکنم |
فیروزه ترانه ساز دختر استاد ترانه ساز در مصاحبهای با ژورنالیست افغان ذبیح الله امانیار میگوید:
«تصنیفها و آهنگهای حماسی این ابر مرد موسیقی در ایام جهاد اضافه تر از نعره های توپ و تفنگ و راکت و صفیر گلوله و طیاره اثر داشت و مجاهدین راستین را در میدان جهاد یاری مینمود.»
تا یکنفرافغان است زنده افغانستان است تسخیر کشورما ای دشمنان محال است این آرزوی ناپاک چون خواب و چون خیال است این بیشه یی شیران است، این جای دلیران است این جای نیاکان است، این خانه یی افغان است عمری قوای دشمن در این وطن زوال است ضعف و شکست انگلیس این گفته را مثال است این مامن افغان است، این جای دلیران است |
استقلال افغانستان و بهروزی مردم ما یگانه آرزوی بزرگ این هنرمند وطندوست و مردمی بود. او در آخرین سالهای زندگی شدیدا از وضعیت کشور ناامید بود. به گفته فیروزه «به یکی از دوستانش که بکابل رفته بودند سفارش کرده بودند تا مشتی از خاک وطن را برایشان بیاورد و به فامیل و همسرش وصیت کرده بودند زمانیکه مرا بخاک میسپارید مشت خاک وطن و بیرق ملی سیاه، سرخ، سبز آنرا یکجا با من دفن کنید.»
پس از چهل سال کار خستگی ناپذیر برای موسیقی و آزادی افغانستان، استاد شاه ولی ولی در سن ٨١ سالگی در شهر سانفرانسیسکوی امریکا ما را با آهنگ های کمنظیر و نام همیشه جاویدانش تنها گذاشت. متاسفانه او با تمام عشقی که به خاک وطنش داشت بالاخره در دیار هجرت در امریکا به خاک سپرده شد.
آرامگاه استاد «ترانه ساز» در امریکا
آلپ ارسلان (به معنای شیر شرزه) پسر چغری بیگ و دومین حکمران سلجوقی (پس از کاکاش طغرل) 15 دسامبر 1072 میلادی (24 ماه قوس) درگذشت و در مرو مدفون شد. وی پنج روز پیش از مرگ، در حضور جمع دستور اعدام یوسف خوارزمی فرمانده یک دژ نظامی (کوتوال) در ساحل آمودریا (رود جیحون) را داده بود که پس از یک مقاومت شدید دستگیر شده بود و او را برای تعیین تکلیف نزد آلپ ارسلان آورده بودند. یوسف که مرگ خود را نزدیک دید ناگهان خنجر برکشید (خنجر خودش و یا یکی از نگهبانان) و به سوی جایگاه آلپ ارسلان حمله برد. آلپ ارسلان که به تیراندازی خود اطمینان داشت نگهبانان را از مداخله منع کرد و تیر در کمان نهاد تا یوسف را بزند که با زیزاگ یوسف تیر خطا رفت و یوسف سینه آلپ ارسلان 43 ساله را با خنجر شکافت. آلپ ارسلان که اسلام آورده و نام محمد برخود گذارده بود تنها هشت سال حکومت کرد. از کار های مهم او جنگ با دولت بیزانس (فسطنطنیه) در آناتولی است. وی بر سرزمینی از فرارود تا بین النهرین حکومت داشت. پس از او پسرش ملکشاه زمام امور را به دست گرفت.
۳۷ – زادروز نرون امپراتور روم از سال ۵۴ تا ۶۸ میلادی
۱۳۰ – زادروز لوسیوس وروس امپراتور روم به طور مشترک با مارکوس اورلیوس از سال ۱۶۱ میلادی تا هنگام مرگش در ۱۶۹ میلادی
۱۸۳۲ – زادروز گوستاو ایفل مهندس ساختمان، معمار و متخصص سازههای فلزی فرانسوی
۱۸۵۹ – زادروز لودویک زامنهوف آفرینندهٔ زبان بینالمللی اسپرانتو
۱۹۰۷ – زادروز اسکار نیمایر معمار برزیلی ،از طراحان بنای مرکز سازمان ملل در نیویورک
۱۹۵۳ – زادروز فرانسیسکو فادول سیاستمدار اهل گینه بیسائو
درگذشتها
۱۵۷۴ – درگذشت سلیم دوم یازدهمین سلطان امپراتوری عثمانی و نودمین خلیفه اسلامی
۱۶۷۵ – درگذشت یوهانس فرمیر از معروفترین نقاشان هلندی دورهٔ باروک
۱۸۵۳ – درگذشت گئورگ فریدریش گروتفند باستانشناس آلمانی
۱۸۹۰ – درگذشت گاو نشسته از رهبران سرخپوستان آمریکا
۱۹۵۸ – درگذشت ولفگانگ پائولی فیزیکدان بلندپایه اتریشی/سوئیسی ، برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۴۵
۱۹۶۶ – درگذشت والت دیزنی کاریکاتوریست، پویانما، تهیهکننده، کارگردان، فیلمنامهنویس، کارآفرین و صداپیشه آمریکایی