تقویم تاریخ ( 21 ماه عقرب )

 امروز 21 ماه عقرب هجری شمسی برابر با 12 نوامبر تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم. 
رویداد ها:
معاهدهٔ دیورند میان امیر عبدالرحمن خان و دیورند در کابل به امضا رسید./1893
سر هنری مورتیمر دیورند، دیپلمات انگلیسی و کارمند دولت استعماری هند بریتانیایی می‌باشد که مرز دیورند به افتخار او نامگذاری شده.
—————————————————————————————————————————–
خط دیورند یا مرز دیورند نام مرزی می‌باشند که اکنون مرز بین افغانستان و پاکستان قرار دارد. این مرز در سال ۱۸۹۳ میلادی در زمان عبدالرحمن خان بین افغانستان و هند بریتانیایی تعیین شد. سال‌های بعد پس از استقلال هند و به دو تقسیم شدن هند و تأسیس کشور پاکستان، این مناطق واگذار شده به عنوان مناطق خودمختار قبایلی در خاک پاکستان شناخته شدند. پس از عبدالرحمن خان حاکمان افغانستان اکثراً مخالف به رسمیت شناختن مرز دیورند بودند. از دیرباز مردم در دو طرف مرز آزادانه و بدون ویزا می‌توانستند به آن طرف مرز بروند، اما اکنون با امضای قراردادهایی که در زمان حامد کرزی و اشرف غنی با پاکستان امضا شد. پاکستان با حمایت سازمان ملل و آمریکا برای کنترل عبور و مرور در این مرز سیم خاردار و دروازه کشیده و افراد فقط می‌توانند با داشتن ویزا از مرز عبور کنند.
کشف بزرگترین گنجینه طلای جهان در افغانستان/1357 شمسی
در روز های سردِ خزان ۱۳۵۷ (۱۹۷۸ میلادی) گروهی از باستان‌شناسان افغانستان و روس تحت سرپرستی باستان‌شناس معروف روس ویکتور ایوانویچ سیریانیدی در میان تپه‌های ریگی شمال افغانستان در منطقۀ که به “طلا تپه” موسوم است و در ۵ کیلومتری شمال شهر شبرغان موقعیت دارد، در میان بیم و امید – بیم از احتمال درگیری های مسلحانه در منطقه (سال ۱۹۷۸ مصادف است با سال به قدرت رسیدن حزب دموکراتیک خلق افغانستان و آغاز درگیری های داخلی) و امید برای یافتن یکی از بزرگترین گنجینه‌های طلایی جهان باستان – مشغول کاوش و حفریات بودند تا پرده از رازی که دوهزار سال در دل خاک مدفون بود، بردارند.

 در میان همه یافته‌های آن زمان مهمترین کشف همانا دریافت گورستان شاهی در منطقۀ موسوم به طلا تپه بود که او در آنجا هفت گور کشف گردید. اجساد در این گورها با هزاران قطعه طلا تزئین شده بودند و این یک کشف خارق‌العاده در تاریخ باستانشناسی افغانستان و منطقه محسوب می‌شود.

پروفیسور سریانیدی با آن که می‌دانست اقلیم و آب و هوا برای ادامۀ کار حفریات مناسب نیست اما در طی چند هفته کار متراکم و متمرکز تمام اعضای گروه خود را واداشت تا گورها را با دقت و وسواس بکاوند، خاک‌های آنها را غربال کرده و طلاهای بدست آمده را پس از ثبت و فهرست بندی در صندق های مخصوص قفل کنند.

سریانیدی موفق شد از شش گور مجموعاً ۲۱۶۱۸ قطعه اثر باستانی که شامل آثاری از طلا، نقره و عاج فیل می‌شد و هر کدام به شکل بسیار ظریف و زیبا اشکال مختلف مانند زیورآلات، کمربند، تاج، مجسمه‌های حیوانات افسانوی چون اژدهای بالدار، تندیس‌های خدایان، شمشیر و خنجر را داشتند؛ بدست بیاورد، اما او به دلیل خرابی اوضاع امنیتی نتوانست در ساحه به حفریات خود ادامه بدهد و در نتیجه هفتمین گور حفرناشده رها شد که بعدها توسط مردم محلی و قاچاقبران آثار باستانی مورد دستبرد قرار گرفت و تاراج شد

تصرف کامل شهر قندهار بدست طالبان و فرار مجاهدین به جانب هرات/1373
گروه طالبان کنترل کامل ولایت قندهار را بدست گرفته و مجاهدین قندهار به طرف هرات فرار نمودند.

 آخرین پایگاه‌های نظامی طالبان در اطراف شهر کابل از دست شان درآمد./1380 

324 پيش از ميلاد – ماجرای قتل رُکسانا بانوی آریایی اسکندر

12 نوامبر سال 324 پيش از ميلاد اسكندر مقدوني تصميم گرفت كه برجهانگشايي خود نقطه پايان بگذارد و به همراهانش توصيه كرد كه با دختران بزرگان آریانا ازدواج كنند تا آریایی ها آنان را بيگانه ندانند و پس از او از منطقه بيرون نياندازند.

اندكي پس از اين اندرز، نود تن از افسران و مقامات ارشد اسکندر با دختران بزرگان آریانا ازدواج كردند. اسكندر مقدوني، خود با رُکسانا دختر ساتراپ (استاندار) بلخ = بَکتريا (واقع در افغانستان و تاجيکستان امروز) ازدواج کرد. وی قبلا هم زن آریایی داشت.

اسکندر که سال بعد (323 پيش از ميلاد) در 32 سالگي در شهر بابل (واقع در جنوب غربي عراق امروز) درگذشت حملات خودرا در سال 333 پيش از ميلاد به قلمرو آریانا آغاز كرده بود. وي در سال 330 پيش از ميلاد تخت جمشيد ـ شاهكار معماري قرون قديم و مظهر تمدن و عظمت آریانا را ويران ساخت.

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
تصوير رُکسانا (رُخسانه ـ رُخساره)

از نوشته هاي پلوتارك، ديودورس سيكلوس و اسناد ديگر چنين بر مي آيد كه رُكسانا (روكسانا ـ رُخسانا ـ رُخساره ـ روشنک = ستاره) زن آریایی اسكندر مقدوني و پسر 13 ساله او اسكندر چهارم در آخرين روز پاييز سال 310 پيش از ميلاد به دست كاساندروس [حکمران مقدونيه و چند شهر خودمختار يونان و يکي از چند جانشين اسکندر] مسموم و مقتول شدند.

كاساندروس كه تاريخ از او به نام مردي بسيار جاه طلب و خشن نام برده است آرزوي سلطه بر سراسر سرزمين هايي را داشت كه اسكندر مقدوني تصرف كرده بود. وي پيش از مسموم كردن رُكسانا، با از ميان برداشتن بسياري از رقيبان، عملا فرمانرواي همه يونان و مقدونيه شده بود كه اسكندر چهارم به عنوان جانشين پدرش اسما پادشاه آن مناطق بود. كاساندروس قبلا المپياس مادر اسكندر و حامي نوه اش ـ اسكندر چهارم را از ميان برداشته بود. كاساندروس به اين جهت چشم ديدن اسكندر چهارم را نداشت كه مورد حمايت حكام محلي ايرانزمين (همه سرزمين آریانا نشين و پارسي زبان و داراي فرهنگ مشترک) بود. كاساندروس به بهانه حراست از اسكندر چهارم، او و مادرش را از درباريان جدا كرده و منزوي ساخته بود و در همين انزوا آنان را مسموم كرده بود.

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
كاساندروس

روكسانا دختر ساتراپ (استاندار) تخارستان و سغديانا بود (كه داريوش بزرگ در كتيبه بيستون از اين مناطق به عنوان ساتراپي هجدهم آریانا نام برده است). اين ساتراپي شامل شهرهاي بلخ، سمرقند، خجند، بخارا و … آخرين ايالت آریانا بود كه به تصرف اسكندر درآمد و بيش از هر ايالت ديگر در برابر او ايستادگي كرد. [بلح از شهرهاي افغانستان گهواره آرين تبارها شناخته شده است که از اينجا به جنوب ـ ايران، هندوستان شمالي و آسياي جنوبي ـ و غرب ـ اروپا؛ مناطق ژرمن نشين ـ مهاجرت کرده اند.].

در تابستان سال 2014 گورگاه رُکسانا (روشنک) در منطقه ای در شمال یونان (مقدونیهِ یونان) به دست آمده است.

1927 – لئون تروتسکی، تئوریسین مارکسیست و بنیان‌گذار ارتش سرخ از حزب کمونیست شوروی اخراج و پس از تبعید به مکزیک، به دستور ژوزف استالین توسط یکی از مأموران اسپانیایی‌تبار کمیساریای خلق در امور داخلی به نام رامون مرکادر ترور شد.

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
لئون تروتسکی

1933 – روزي که حزب نازي پيروز شد و آراء مردم را در انتخابات آلمان درو کرد

در اين روز درسال 1933 اعلام شد كه درانتخابات همان هفته آلمان، حزب سوسياليست ملي كارگران (نازي) 92 در صد آراء را به دست آورده است و زمام امور اين كشور را به دست خواهد گرفت. هيتلر رهبر اين حزب بود.

تاريخنگاران اين پيروزي شگفت انگيز را كه نقطه عطفي در تاريخ اروپا در قرن 20 به شمار مي ايد نتيجه شعارهايي دانسته اند كه كه آلمانيها از دير باز تشنه شنيدن آن بودند. هيتلر در نطقهاي خود با سر دادن اين شعارها آنان را اميدوار، و به اصطلاح ذوق زده كرده بود. هيتلر مي دانست كه شعارها بايد مرهمي بر زخمهاي مردم باشند، بردلهايشان بنشيند و نظرشان را به گوينده شعار به عنوان نجات دهنده جلب كند.

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

آلمانيها در در قراردادهاي پايان جنگ جهاني اول(نشست هاي فاتحين جنگ در ورساي) تحقير شده بودند و غرامات و تعهدات سنگيني بر انها تحميل شده بود. اقتصاد آلمان فلج شده بود و «مارك» پول ملي آلمان تقريبا بي ارزش شده بود، نظم سابق كه آلماني ها به آن عادت كرده بودند وجود نداشت و احزاب و گروههاي سياسي بر سر و كول هم مي زدند و اميدي به بهبود اوضاع نمي رفت. در اين شرايط تنها با شعارهاي ناسيوناليسي و تحريك احساسات ملي و معرفي فردي به عنوان «منجي» مي توان همگان را جلب و پشت سر او متحد كرد كه هيتلر و حزب نازي موفق به اين كار شده بودند.

1942 – پايان نبرد العَلَمين در شمال افريقا و شكست آلمان از متفقين 

در جريان جنگ جهاني دوم، هنگامي كه نيروهاي ايتاليايى در مستعمرات خود در شمال افريقا به سپاهيان انگليسي مستقر در كشور ليبي يورش بردند، هيتلر به كمك ايتاليا آمد و با تجهيز سپاهي مكانيزه، چنان عرصه را بر انگليسي‏ها تنگ كرد كه آنان مجبور شدند تا اعماق مصر عقب‏نشيني كنند. با اين حال چون انگليس در خاورميانه منافع و منابع بي‏شماري داشت دست به مقاومت گسترده‏اي زد و با ارتش آلمان و ايتاليا به شدت به مقابله پرداخت. در نهايت جنگ سرنوشت‏ساز العلمين بين نيروهاي آلمان و انگلستان در 23 اكتبر 1942م به وقوع پيوست. در اين ميان، شكست آلماني‏ها در شوروي و تضعيف روحيه ارتش آلمان، هم‏چنين توجه بيشتر هيتلر به جنگ‏هاي داخل اروپا، وي را از تمركز بر نواحي شمال افريقا و حفظ اين منطقه بازداشت تا اين‏كه در اين نبرد، انگليسي‏ها توانستند با ضد حمله وسيعي كه تدارك ديده بودند، نيروهاي آلماني و ايتاليايى را از اين منطقه بيرون رانده و معادلات نظامي رابه نفع خود به پيش ببرند. اين جنگ در نهايت در دوازدهم نوامبر 1942م به پايان رسيد. شكست العلمين، براي آلمان بسيار گران تمام شد چرا كه پس از مدتي رژيم فاشيستي ايتاليا به رهبري موسوليني بر اثر نارضايتي داخلي فروپاشيد و آلمانْ، متحد اصلي خود در جنگ را از دست داد تا اين‏كه در سراشيبي سقوط و شكست قرار گرفت.

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

زادروزها

۱۸۴۰ – زادروز اوگوست رودن، مجسمه‌ساز مشهور فرانسوی
۱۸۴۲ – زادروز جان استرات فیزیکدان انگلیسی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۰۴

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
اوگوست رودن

۱۸۶۶ – زادروز سون یات سن پدر چین مدرن، سیاستمدار و رهبر انقلابی چین در براندازی دودمان چینگ

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
سون یات سن

۱۲۷۴ ـ زادروز نیما یوشیج پدر شعر نو فارسی دری

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
نیما یوشیج

۱۹۲۹ – زادروز گریس کلی بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
گریس کلی

درگذشت‌ها:

1365 شمسی: ترور  فیض احمد مشهور به داکتر فیض، بنیانگذار سازمان رهایی افغانستان که پیرو اندیشه های مارکسیست- لنینیست و ماهوته وون در پیشاور پاکستان.

Faiz Ahmad.jpg

 

۱۹۱۶ – درگذشت پرسیوال لوول نویسنده، ریاضیدان، و ستاره‌شناس آمریکایی
۱۹۶۹ – درگذشت لیو شائوچی رئیس جمهور چین
۱۹۸۱ – درگذشت ویلیام هولدن بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار

21 آبان - 12 نوامبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
ویلیام هولدن

۱۹۹۴ – درگذشت ویلما رودالف دوندهٔ آمریکایی

۲۰۱۰ – درگذشت هنریک گورتسکی آهنگساز لهستانی

*****

درباره admin

مطلب پیشنهادی

به یاد استاد رحیم خشنواز

  پس از حصول استقلال افغانستان رباب به عنوان شناسنامه فرهنگی این کشور مطرح گردید. …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *