تقویم تاریخ ( 18 ماه عقرب )

امروز 18 ماه عقرب هجری شمسی برابر با 9 نوامبر تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است. و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم. 

رویداد ها:

افغانستان به عضویتسازمان ملل متحد درآمد/132

حسین عزیز دهمین وزیر افغانستان برای آمریکا در روز 19 نوامبر سال 1946 منشور سازمان ملل متحد را امضاء کرد. در عین روز، پرچم افغانستان برای اولین بار در مقر مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویارک به اهتزار در آمد.

مسافرت پودگورنی رئیس جمهور شوروی به کابل/1354

نيكلاي ويكتوريويچ پادْگورني سياست‏مدار با سابقه شوروي سابق و رئيس جمهور اين كشور، در سال 1903م به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، در 27 سالگي به حزب كمونيست پيوست. پادگورني در سال 1953م به عضويت كميته مركزي حزب كمونيست درآمد و دو سال بعد عضو هيأت رييسه شوراي عالي اتحاد جماهير شوروي گرديد. پادگورني عاقبت در سال 1965م پس از استعفاي ميكويان، به مقام صدر هيأت رييسه اتحاد جماهير شوروي دست يافت و به مدت 12 سال رياست جمهوري شوروي را برعهده گرفت. پادگورني اين مقام را در 1977م بر اثر يك رقابت قدرت طلبانه سياسي با لئونيد بِرِژنف دبير كل وقت حزب كمونيست شوروي از دست داد و از دفتر سياسي حزب اخراج شد. او سه هفته بعد نيز بدون هيچ توضيحي از رياست هيأت رييسه كنار گذاشته شد. نيكلاي پادگورني سرانجام در 12 جنوری 1983م در هشتاد سالگي در مسكو درگذشت.

وفات استاد بیلتون/ 1394

استاد مومن خان بیلتون یکی از هنرمندان ممتاز افغانستان بود که در چنین روزی به اثر مریضی که عاید حالش شده بود، جهان فانی را وداع گفت.

مومن خان بیلتون درسال ۱۳۱۱ هجری خورشیدی در شهر مزارشریف دیده به جهان گشود . پدرش جمعه خان نام داشت و پیشه اش دهقانی بود. بیلتون پیش از آن که به اوج شهرت ومحبوبیت دربین مردم قرار بگیرد، سال های قبل، یعنی آن گاه که کودکی بیش نبود با آلات موسیقی آشناشد و علاقه زیادی به موسیقی از خود ابراز نمود. وی هنوز چشم به دنیا نگشوده بود که پدرش دنیای فانی را وداع گفته و هنوز طفل کوچکی بیش نبود که مادرش را از دست داد وطفل محروم از نوازش والدین در خانه خواهرش در ولایت لوگربه زندگی اش ادامه داد. بیلتون با وجود همه مشکلات فقرو بیچاره گی  با توله یی که از نی ساخته شده بود،  آهنگ هایی را می نواخت و گاه گاهی  آهسته آهسته آهنگی را با خودش زمزمه می کرد .  دوستان و همسالانش وی را تشویق می کردند و درپی تحسین آوازش بر می آمدند. همزمان او با پشتکار وعلاقمندی روانش را با نغمه ها و آواز ها هماهنگی می بخشید وبا سازها خلوت می کرد وزمانی هم با پنجه های کوچکش تارهای تنبورش را نوازش می داد.

بعضی اوقات به اثر اصرار دوستان بزم دوستانه همسالانش را با صدایش گرم می ساخت و گاهی هم چار دیواری های بلند قلعه های گلی منطقه لوگر را باساز و سردوش رونق می بخشید و پیوسته اینجاو آنجا تحسین همگان را بر می انگیخت وشمار علاقمندانش از همان آوان روز تا روز بیشتر و افزونتر می گشت. بیلتون  زمانی که در لوگر بود به حلقه شاگردان بهایی جان پیوست و چهار سال تمام خدمت وی راکرد واز او شعر های زیادی آموخت. ( ۱ )  تا بالاخره برای بار نخست با معرفتی که با استاد دری لوگری پیدا کرد، پایش به عقب میکروفون رادیو افغانستان کشانیده شد و اولین آهنگش را از طریق امواج رادیو تقدیم هنر دوستان کرد .

بیلتون هنرمندی بود که درمیان مردم خود زندگی کرد وهنرش را باصفاو صمیمیت در خدمت جامعه ومردمش قرار داد، زیرا او هر باری که در محافل وکنسرت ها ظاهرمی گشت با علاقمندان آوازش هر نوع فاصله را می برید و خود را با مردم خود نزدیک ونزدیکتر احساس می کردوهمان بود که باز تاب های احساس مردمش را به خوبی درک  می کرد.

بیلتون در طول  دورۀ فعالیت های هنری اش، چار بار به حیث هنرمند سال « موسیقی محلی » از طرف مردمش شناخته شده و پنج مدال هنری را ازآن خود ساخت  وآخرین بار از طرف تلویزیون آریانا ی کابل نیز منحیث هنرمند سال دربخش موسیقی محلی انتخاب گردید.

بیلتون سفرهای زیادی به خارج از کشور مانند ترکیه ، بلغاریه و یو گوسلاویا داشته و درکنسرت هایش مورد استقبال قرار گرفته است.  بعداز مهاجرت از افغانستان  سفر هنری  به اروپا وامریکا نیز داشت  که با گرمی زیادی مورد استقبال هموطنانش در خارج از کشورنیزقرار گرفت .

استاد بیلتون ازدواج نموده بود وهفت فرزند دارد و یگانه آرزویش این بود که تا پایان عمر به حیث هنرمند در خدمت مردمش قرار داشته باشد. با صد دریغ و درد که در سالهای پر رنج زندگی، استاد بیلتون  بینایی و شنوایی اش را ازدست داده و در کنج خانه زمینگیر شد دیگر پنجه هایش توان آنرا نداشت که تار های تنبورش را به احتزاز بیاورد و دیگر نتوانست آواز بخواند وبه بسیار مشکل سخن می گفت. وزارت اطلاعات وفرهنگ و ریاست عمومی رادیو تلویزیون افغانستان نتوانسته و یا شاید هم نخواستند این هنرمند والا و بی بدیل کشور را جهت معالجه به یکی از کشورهای خارجی مانند هندوستان  بفرستند .

زمانی این هنرمند والا چشم از جهان پوشید وزیر اطلاعات وفرهنگ به منزل اش رفت ولی نخواست جنازه این هنرمند مردمی  را  تا خانه قبر مشاعیت نماید .

رسانه های افغانستان نیز گزارشی از مراسم تدفین استاد بیلتون را به تصویر نکشیدند وهمه رسانه ها مصروف گزارشات تظاهرات مردم، به خاطر به قتل رسانیدن هفت شهروند افغانستان توسط تروریستان طالبی و داعشی بودند.

1632 – جستجو در جاپان براي يافتن مسيحيان و اعدام آنان!

نهم نوامبر سال 1632 ميلادي، پس از اعدام مسيحيان در شهرهاي ناگازاكي» و «ادو Edo (توكيو)» » ژاپن، دولت اين كشور دستور جستجو و يافتن مسيحيان را براي اعدام شدن صادر كرد.

دولت جاپان براي معرفي هر مسيحي پاداش نقدي هم در نطر گرفت. به زعم دولت وقت ژاپن، مبلغان مسيحي به منظور جاسوسي و تخريب فرهنگ ملي جاپانی ها به آن كشور فرستاده مي شدند.

1795 – كودتا در فرانسه و نگاهي كوتاه به طرز حكومت در دهه پس از انقلاب

جنرالها و سياسيون ملي گراي فرانسوي از دير باز در انديشه دگرگون ساختن نظام حكومتي فرانسه و استقرار سيستم تازه اي مبني بر تمركز اختيارات حكومتي و قرار دادن آن در دست فرد و يا افراد قاطع و نيرومند بودند كه ژنرال ناپلئون بناپارت از سفر خاورميانه كه ضمن آن مصر را تصرف كرده بود به وطن بازگشت. فرانسه در آن زمان طبق ضابطه اي که پس از کاهش از حدت انقلاب و در حال و هواي آن تدوين شده بود توسط يك هيات مديره پنج نفره (ديركتوار) اداره مي شد. اين طرز حكومت گروهي در نوامبر سال 1795 به وجود آمده بود و اعضاي هيات مديره از سوي كنوانسيون ملي برگزيده مي شدند. قبلا كنوانسيون كه به مجموعه دو مجلس مقننه و موسسان گفته مي شد، راسا بر فرانسه حكومت مي كرد. پس از ايجاد «هيات مديره حكومت»، چون ميان اعضاي هيات اختلاف نظر دائمي بود، مشكلات زيادتر شده بود، مردم از بي برنامگي و سردرگمي خسته شده بودند و تقريبا همگان خواهان تغيير اوضاع بودند. براي مثال: يك مقاطعه كار ارتش فرانسه دو ميليون فرانك طلا آماده كرده بود تا صرف تغيير اوضاع كند.

كنسولهاي سه گانه ـ ناپلئون نفر وسط

در چنين وضعيتي، ناپلئون و تني چند دست بكار شدند و نهم نوامبر سال 1799 در دهمين سال انقلاب و هشتمين سال جمهوريت فرانسه اعلام كردند كه هيات مديره منحل شده است. همان شب حالت فوق العاده اعلام شد و روز بعد پارلمان راي به تعليق قانون اساسي و تاسيس يك هيات سه نفري به نام كنسول براي اداره فرانسه داد كه به حكومت كنسوليست معروف است (مشابه آنچه که 19 قرن پيش از آن در جمهوري رومبرقرار بود). به اين ترتيب، حكومت به صورت «جمهوري با تمركز اختيارات» درآمد و شكل ظاهري حكومت كه از آغاز انقلاب گفته شده بود بايد رهبري گروهي باشد تغيير چندان نيافت. كنسولهاي سه گانه از سوي سناي فرانسه انتخاب مي شدند. در آن زمان قانونگذاري در فرانسه در دست سه مجلس بود: شوراي دولتي كه لوايح را مي نوشت، مجلس جرح و تعديل به نام «تريبون» كه در باره لوايح بحث و جدل مي كرد و مجلس مقنن كه بدون وارد بحث در جزئيات شدن، راي به رد و يا تصويب لوايح مي داد. اعضاي هر مجلس نيز توسط سنا انتخاب مي شدند.

جنرال ناپلئون يكي از سه كنسول انتخابي بود كه به تدريج (به سبک امپراتوري روم) همه امور را به نام كنسول اول به دست گرفت و كنسول اول بودن وي را مردم فرانسه در رفراندم مورخ هفتم فبروری 1800 تاييد كردند. اعضاي سه گانه براي يك دوره ده ساله انتخاب شده بودند.

ناپلئون بناپارت به اين هم اكتفا نكرد و در سال 1804 مغرور از پيروزي هاي نظامي، خود را امپراتور خواند و سناي فرانسه امپراتور شدنش را تصويب كرد.

1938 – در چنين شبي كه به «شب كريستال» معروف شده است در آلمان دسته هاي نازي به يهوديان اين كشور و موسسات آنان حمله كردند. 

1960 – نخستين رئيس جمهور كاتوليك امريكا

آمريكاييان در انتخابات عمومي نوامبر سال 1960 براي نخستين بار يك كاتوليك ايرلندي تبار را به رياست اين كشور فدرال برگزيدند. از زمان استقلال ايالات متحده از انگلستان، روساي جمهوري آن كشور از ميان «سفيديان پروتستان انگلوساكسون تبار(اختصارا: وسپ)» انتخاب شده بودند كه انتخابات نوامبر 1960 اين قاعده را شكست.

جان اف. كندي يك دمكرات ليبرال (در اصطلاح آمريکاييان؛ چپگرا) و با توجه به سوابقش مردي ميهندوست بود.

جان اف. كندي

در انتخابات چهارم نوامبر 2008 آمريکا نيز براي نخستين بار يک دورگه (آفريقايي – آمريکايي) به رياست اين فدراسيون انتخاب شد. وي از سياهپوستان اصطلاحا «مين استريم» آمريکا نيست که قبلا برده بودند؛ پدر او يک کنيايي بود که براي تحصيل به هاوايي آمده بود و در اينجا با يک زن سفيدپوست آمريکايي ازدواج کرده بود که محصول اين ازدواج پسري به نام «باراک حسين اوباما« است، نوجواني را در خانه شوهر دوم مادرش که يک اندونزيايي بود در اين کشور بسر برده بود و در 47 سالگي و در چهارم نوامبر 2008 به رياست جمهوري آمريکا انتخاب شد و در انتخابات نوامبر 2012 اين مقام خودرا براي 4 سال ديگر حذف کرده است.

1970 – روزي كه مرد بزرگي به نام شارل دوگل درگذشت

نهم نوامبر سال 1970 شارل دوگل ــ مردي كه عاشق بي قرار ميهنش، فرانسه بود ــ ديده از جهان فرو بست. وي 22 نوامبر سال 1890 در «ليل» به دنيا آمده بود و پدرش مدرس فلسفه و ادبيات بود.

مورخان در اين نكته متفق القولند كه فرانسوياني كه به اندازه دوگل در انديشه بزرگي و حفظ شئونات فرانسه و خدمت به آن بوده اند به شمار انگشتان دست نمي رسند. به گفته فرانسوا ميتران رقيب سياسي دوگل، هيچ فرانسوي به اندازه دوگل فرانسه را دوست نداشت؛ دوگل سخنگو و نماد شخصيت و وجدان فرانسه بود.

در مراسم ترحيم دوگل كه 12 نوامبر 1970 بر گزار شد هشتاد رئيس كشور و رئيس دولت شركت كرده بودند، ولي طبق وصيت او به هيچكدام اجازه داده نشد كه در مراسم تدفين او در دهكده محل اقامتش حضور يابد.

دوگل از جواني عاشق خواندن تاريخ و نوشتن بود. او در جنگ جهاني اول در جبهه «وردن» زخمي شد و به اسارت آلماني ها در آمد. پس از جنگ، دوگل خاطرات اسارت نسبتا طولاني خودرا به صورت كتاب منتشر ساخت.

مجسمه شارل دوگل

با ايجاد خط دفاعي «ماژينو» مخالفت كرد و در عوض نظر داد كه فرانسه براي دفاع از خود، واحدهاي زرهي و مكانيزه با تحركت زياد داشته باشد. دولت وقت فرانسه نظر اورا نپذيرفت، ولي آلماني ها آن فرضيه را وارد دروس مدارس نظام خود كردند و همان را به اجرا در آوردند و با همان تاكتيك فرانسه را تصرف كردند.

پس از آغاز جنگ جهاني دوم و موفق نبودن فرانسه در آن، دوگل با سازش با آلمان مخالفت كرد و به انگلستان رفت و فرانسه آزاد و جنبش مقاومت را به وجود آورد. در اوت 1944 به فرانسه بازگشت و در آزاد كردن پاريس مشاركت كرد.

پس از جنگ، رهبري فرانسه را به دست گرفت، و يك جبهه ناسيوناليست مافوق احزاب تاسيس كرد. باني جمهوري پنجم بود و در دور دوم به قدرت رسيدن خود به الجزاير استقلال داد و با اعتقاد به استقلال عمل فرانسه و اروپاي قاره اي، دفاتر «ناتو» را از فرانسه اخراج و فرانسه را از فعاليت هاي نظامي اين اتحاديه نظامي كناركشيد و تا زنده بود با عضويت انگلستان در بازار مشترك مخالفت ورزيد، رشته هاي دوستي فرانسه با شوروي و آلمان را مستحكم ساخت و ميان سران فرانسه و اين دو دولت ملاقاتهاي منظم سالانه ترتيب داد و بالاخره فرانسه را به يك قدرت اتمي مستقل مبدل ساخت.

از آنجا كه با حكومت پارلماني به دليل سياسي كاري نمايندگان پارلماني ميانه خوب نداشت بر اختيارات رياست جمهوري افزود. باوجود اين، در سال 1968 با اعتصابات و تظاهرات دانشجويي و كارگري كه محرك آنان كمونيستها و سوسياليستها بودند رو به رو شد، اما شكست نخورد. هنگامي احساس شكست كرد كه با خواست او مبني بر محدود شدن اختيارات سناي فرانسه موافقت نشد كه انتظار آن را نداشت و در آوريل 1969 كناره گيري كرد و به نوشتن كتاب روي آورد كه 17 ماه بعد در گذشت. وي درجه خود را از سرتيپي كه اوايل جنگ به او داده شده بود ارتقاء نداد.

1998 – در انگلستان مجازات اعدام کاملا لغو شد.

زادروزها

۱۴۵۱ – زادروز کریستف کلمب تاجر و دریانورد اسپانیایی
۱۸۱۸ – زادروز ایوان ترگنیف نویسندهٔ مشهور روس

ایوان ترگنیف

۱۸۴۱ – زادروز ادوارد هفتم پادشاه بریتانیای کبیر، ایرلند و مستعمرات بریتانیا و امپراتور هندوستان از ۱۹۰۱ تا ۱۹۱۰
۱۸۷۷ – زادروز محمد اقبال لاهوری شاعر و فیلسوف بزرگ زبان فارسی دری

محمد اقبال لاهوری

۱۹۲۹ – زادروز ایمره کرتس نویسندهٔ اهل مجارستان برندهٔ جایزه نوبل ادبیات ۲۰۰۲
۱۹۳۴ – زادروز کارل سیگن اخترشناس آمریکایی، اخترشیمی‌دان، مشاور سازمان ناسا، نویسنده و مروج علوم طبیعی

ایمره کرتس

۱۹۷۴ – زادروز آلساندرو دل‌پیرو فوتبالیست ایتالیایی

آلساندرو دل‌پیرو

درگذشت‌ها

۱۹۰۶ – درگذشت کارل شورتس سیاستمدار و سردار آمریکایی
۱۹۱۸ – درگذشت گیوم آپولینر شاعر فرانسوی

روآلد آموندسن

۱۹۲۸ – درگذشت روآلد آموندسن فاتح قطب جنوب
۱۹۳۷ – درگذشت رمزی مک‌دونالد نخست وزیر بریتانیا

رمزی مک‌دونالد

۱۳۳۳ – درگذشت دکتر حسین فاطمی وزیر امور خارجه دولت دکتر محمد مصدق.
۱۹۴۰ – درگذشت نویل چمبرلین نخست وزیر بریتانیا

ملک عبدالعزیز

۱۹۵۳ – درگذشت ملک عبدالعزیز اولین پادشاه و بنیان‌گذار کشور عربستان سعودی
۱۹۷۰ – درگذشت شارل دو گل رئیس‌جمهور فرانسه

میریام ماکبا

۲۰۰۸ – درگذشت میریام ماکبا خوانندهٔ اهل آفریقای جنوبی

*****