مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
تمدید دوباره لین تلیفون میان مرکز هرات، کشک رباط سنگی و تورغندی/1358
312 – پيروزي کنستانتين بر ماکزنتيوس و رسميت يافتن مسيحيت در روم
28 اكتوبر سال 312 ميلادي كنستانتين ژنرال رومي و حكمران قلمرو شرقي امپراتوری روم در يك جنگ يكروزه معروف به «جنگ پل ميلويان» بر سپاهيان «ماكزنتيوس» امپراتور روم پيروز شد. ماکزنتيوس در همین روز (28 اکتوبر) کشته شد. وی 28 اکتبر 306 میلادی امپراتور روم شده بود و 28 اکتوبر سال 310 میلادی موضوع جنگ با ایران را در جلسه مشترک سنا و شورای ژنرالهای روم مطرح ساخته بود که تصویب نشد ولی قرارشد که در دستور کار باقی بماند.
ماكزن تيوس از حاميان انتخاب امپراتور از سوي سناي روم و كنستانين مخالف اين روش بسيار قديمي روميان بود. به علاوه، ماكزنتيوس پيشنهاد كنستانتين را كه امپراتوري روم به صورت كنفدراسيوني مركب از دوم قسمت غربي و شرقي آن در آيد رد كرده بود وآن را مآلا موجب تجزيه و نابودي روم مي دانست. ماکزنتيوس 28 اکتوبر و در جريان جنگ پل “ميلويان” کشته شد.
كنستانتين اول
كنستانتين كه ميترائيست بود پس از اين پيروزي سربازانش را جمع كرد و خطاب به آنان گفت كه در اثناي جنگ كه روي به خورشيد كرده بود تا طلب پيروزي كند، صليبي نوراني را مقابل خورشيد ديد و در پي مشاهده اين صليب كه همراه با پيروزي در جنگ بود تصميم گرفته است مسيحي شود و اصراري به مسيحي شدن ديگران ندارد.
گرويدن كنستانتين كه نام او برشهر قسطنطنيه (استانبول) گذارده شده است به صدور منشور ميلان در نهم نوامبر (12 روز بعد) مبني بر رسميت يافتن و تحمل شدن مسيحيت در قلمرو روم انجاميد. طبق همين منشور، كساني كه به خاطر مسيحي بودن زنداني بودند آزاد شدند و اموال مصادره شده به صاحبانشان پس داده شد.به اين ترتيب كنستانتين نخستين امپراتور مسيحي روم است. بايد دانست كه روم (ايتاليا) نخستين كشور مسيحي جهان نيست، ارمنستان اولين كشوردر جهان است كه مسيحيت را دين رسمي خود اعلام كرده بود.
1636 – دانشگاه هاروارد در كامبريج ماساچوست تحت نام كالج «جان هاروارد» تاسيس شد.
«جان هاروارد» نخستين موسسه آموزش عالي امريكا است و دومين آن دانشگاه «كالج ويليام اند مري» در ويرجينيا است. جان هاروارد يكي از موسسان كالج هاروارد بود.
جان هاروارد
1886 – پرده برداري از مجسمه آزادي در ورودي بندر نيويارك
مجسمه آزادي كه امروزه سمبل ايالات متحده امريكا محسوب ميشوددر سال 1886م با كمك مردم فرانسه توسط آگوست بارْتولْدي، مجسمه ساز معروف فرانسوي ساخته شد و از طرف فرانسويان به مناسبت يكصدمين سالگرد استقلال امريكا به ايالات متحده اهدا گرديد. فرانسويان با ساختن اين مجسمه قصد داشتند اعتراض خود را به فشار و سركوبي كه در فرانسه آن زمان تحت سلطه رژيم ناپلئون سوم وجود داشت، نشان دهند. بنيانگذاران اين ايده از يكصد هزار فرانسوي در 180 شهر اين كشور، مبلغ 600 ميليون فرانك براي تحقق كار جمعآوري كردند، با اين حال به دليل عدم همكاري مردم امريكا در نصب پايه مجسمه، مجسمه آزادي با تاخير، در روز 28 اكتوبر 1886م پردهبرداري شد.
مجسمه آزادي كه تجسم يك موجود اساطيري است، سمبلهاي فراماسونري شامل تاج ستارهاي شكلِ هفت شاخه و كتاب و مشعل راهنما را به نمايش ميگذارد و به شكل زني است كه مشعلي در دست راست خود گرفته و آن را به سوي آسمان بلند كرده است. بلندي مجسمه آزادي 46 متر و با احتساب پايه آن، در حدود 94 متر ميباشد و در مدخل بندر نيويورك در امريكا واقع شده است. با اين حال، تنديسي كه طراحش بارْتولْديْ آرزو داشت مظهر نظم و سازندگي باشد، امروزه نشانگر قدرتهاي مخرب و رژيمي زورگو و سلطهمدار است كه به نام آزادي و دموكراسي حاضر است تمام حقوق انساني را در پاي منافع خود قرباني نمايد.
1918 – روز ملي و استقلال جمهوری چك
كشور چك با 78/866 كيلومتر مربع مساحت و بيش از 10 ميليون نفر جمعيت در مركز اروپا قرار گرفته است. پايتخت چك پراگ نام دارد و برنو، پلزن و اوستراوا از شهرهاي مهم آن هستند. بيش از 80% مردم اين كشور مليت چك داشته و از نژاد سفيد اروپايى هستند. اكثريت مردم چك پيرو آيين مسيحيت و عمدتاً كاتوليك هستند. زبان رسمي مردمْ چكي ولي زبانهاي لهستاني، آلماني و اسلواكيايى نيز عموميت دارد. چك از جمله كشورهايى است كه با رشد منفي جمعيت روبهرو است و در سالهاي آينده جمعيت آن رو به كاهش ميرود. بر همين اساس پيشبيني ميشود جمعيت چك در سال 2025م در حدود 9/5 ميليون نفر خواهد بود. واحد پول چك كرون است. كه با الحاق اين كشور به اتحاديه اروپا در 30 آوريل 2004، يورو به عنوان واحد پول اروپايى جايگزين آن ميشود. اين كشور در سال 1918 از امپراتوري اتريش – مجارستان استقلال يافت و با پيدايش اصلاحات در بلوك شرق، حكومت كمونيستي در چكسلواكي نيز از كار كناره گرفت و نظام سياسي اين كشور به جمهوري فدرال چك و اسلواك تغيير نام داد. در ژوئيه 1992 از سوي مجلسِ ملي اسلواك، حق حاكميت ملي اعلام شد و از اول جنوری 1993م با تشكيل دو كشور اسلواك و چك نام كشور چكسلواكي از فهرست كشورهاي جهان حذف شد نظام سياسي حاكم بر اين كشور جمهوري چند حزبي با دو مجلس قانونگزاري ميباشد.
1922 – راهپیمایی سیاهپوشان، نخست وزیر شدن موسولینی و حمله ارتش ایتالیا به یونان
علاوه بر جنگ پل «میلیویان»، امپراتور شدن ماکزن تیوس و کشته شدنش و طرح پیشنهاد جنگ با ایران که هر چهار واقعه در چهار 28 اکتبر روی داده بود، در 28 اکتبر 1922 و در دومین روز «پیش به سوی رم» که در این راهپیمایی دهها هزار سیاهپوش (پیراهن سیاه) ناسیونالیست شرکت کرده بودند، پادشاه ایتالیا موسولینی رهبر آنان را رئیس دولت کرد. موسولینی که اعلام کرده بود امپراتوری باستانی روم را احیاء خواهد کرد 28 اکتبر 1940 پس از اینکه دولت یونان حاضر نشد بمانند عهد قدیم گوشه ای از امپراتوری روم باشد، به 530 هزار نظامی ایتالیایی مستقر در آلبانی دستور داد که یونان را تصرف کنند که موفق نشدند و هیتلر متحد موسولینی به یونان نیرو فرستاد و این کشور را اشغال نظامی کرد. نیروهای موسولینی در اجرای برنامه احیاء امپراتوری روم، در سال 1939 آلبانی را تصرف کرده بودند. موسولینی همچنین نیرو به شمال آفریقا فرستاده بود که لیبی و سومالی لند را تصرف کرده بودند. این نیروها بعدا با حمله متقابل انگلیسی ها رو به رو شدند و چون در وضعیتی نامساعد قرارگرفته بودند هیتلر بهترین سپهبد آلمان ـ مارشال اروین رومل ـ را با چند تیپ زرهی به شمال آفریقا فرستاد و ….
راهپیمایی سیاهپوشان به رهبري موسوليني
1948 – كشتار فلسطينيان در روستاي “الدّوايْمِه” توسط اسرائیلی ها
در هنگامه جنگ اول اعراب و اسرائيل، سربازان اسرائیل در 28 اكتوبر 1948م با اشغال روستاي الدّوايْمِه در سرزمينهاي اشغالي فلسطين در ابتدا هفتاد و پنج مسلمان فلسطيني را در حال نمازگزاردن به شهادت رساندند. سپس اعضاي سي و پنج خانواده را كه براي حفظ جان خود به غاري در خارج از دهكده پناه برده بودند، قتل عام كردند. سربازان ارتش اسرائیل، پس از آن، اين روستا را با خاك يكسان كردند. پس از مدتي، هنگامي كه مسئولان سازمان ملل متحد از نماينده اسرائیل در اين سازمان، درباره حوادث روستاي الدوايمه سؤال كردند، وي براي پنهان كردن جنايات انجام شده، حتي وجود اين روستا را مُنكر شد.
زادروزها
۱۹۱۴ – زادروز جوناس سالک داکتر آمریکایی، کاشف واکسن فلج اطفال
۱۹۳۳ – زادروز گارینشا فوتبالیست برزیلی
جوناس سالک
۱۹۵۵ – زادروز ویلیام هنری گیتس سوم مشهور به بیل گیتس مدیر شرکت مایکروسافت
۱۹۶۳ – زادروز اروس رامازوتی خوانندهٔ ایتالیایی
محمود احمدی‌نژاد
۱۹۶۷ – زادروز جولیا رابرتز بازیگر آمریکایی
جولیا رابرتز
درگذشت‌ها
۳۱۲ – درگذشت ماکسنتیوس امپراتور روم از ۳۰۶ تا ۳۱۲
۱۷۰۳ – درگذشت جان والیس ریاضیدان انگلیسی
جان لاک
۱۷۰۴ – درگذشت جان لاک فیلسوف انگلیسی
۱۷۴۰ – درگذشت آنای روسیه تزار روسیه از سال ۱۷۳۰ تا ۱۷۴۰
۱۹۰۰ – درگذشت ماکس مولر زبان‌شناس و خاورشناس آلمانی
1347 – درگذشت حسین یاحقی آهنگساز، نوازنده ویولن و کمانچه و رهبر ارکستر
حسین یاحقی
۲۰۰۵ – درگذشت ریچارد اسمالی کیمیادان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۹۶ به همراه روبرت کرل و هارولد کروتو
*****
