تاج در سال 1910 در دره ي ترکمنِِ سرخ پارسا چشم بر روستايي گشود که بوي فقر و تهيدستي، و فراموشي از در ديوار آن فرو مي ريخت. نام کودک را براتعلي گداشتند.
مرحوم براتعلی .تاج ، به خاطر اشتغال در سیاست و جانب داری از جبهۀ ترقی بر ضد ارتجاع و بیشتر از لحاظ انسانی- تهذ یب و سجایای نیکو یش شهرت داشته و مورد تقدیر قرار میگرفت .
برات علی تاچ با ساير همفکران، با استفاده از جو مساعد سياسی شروع به هسته گذاری سازمان سياسی واحد بر مبنای انديشه و هدف مشترک کرد. وی يکجا با مير غلام محمد غبار، سرور جويا، مير محمد صديق فرهنگ، فتح محمد ميرزاد مشهور به فرقه مشر، نورالحق هيلمندی و عبدالحی عزيز شالوده حزب وطن را در ۱۶ جدی ۱۳۲۹ گذاشتند.
تاچ در جمله سیز ده تن از رهبران و فعالان طراز اول حزب وطن بازداشت و زندانی گردید. از آن جمله پنج تن از اعضای رهبری آن حزب برای یک سال و پنج تن دیگر برای چهار سال زندانی باقی ماندند. سه تن از زندانیان حزب وطن، یعنی سرور جویا، برات علی تاچ و فتح محمد میرزاد (فرقه مشر) بیش از ده سال در زندان بسر بردند و از جمله شادروان سرور جویا، به عنوان یک تن از آگاه ترین و سرسپرده ترین مبارزان آن دوران، در سال نهم، در زندان وفات یافت. (افغانستان در مسیر تاریخ، ص۲۴۴ )..
در زمان حکومت دکتور محمد یوسف، هیئت بزرگی در تحت ریاست عبدالحی عزیز، وزیر پلانگذاری راه مسافرت بسوی هزاره جات را در پیش گرفت تا به اصطلاح دموکراسی تبلیغ گردد و از حال مردم آگاهی حاصل شود برات علی تاچ، سلطانعلی کشتمند – فرقه مشر فتح محمد، دکتور عبدالواحد سرابی و غلام علی معین معادن به حیث نمایندگان ملیت هزاره و تشیع جزء اعضای هیئت بودند. ولی متاسفانه برات علی تاچ که یک تن از بزرگان و رهبران هزاره و یک تن از بنیاد گذاران حزب وطن، مبارز، دموکرات و آزادیخواه معروف بود، در نیمه راه مسافرت، در بهسود داعی اجل را لبیک گفت. برات علی تاچ به تازگی ها از زندان پر مشقت و طولانی رها گردیده و بیمار بود.:
شادروان برات علی تاچ شايستهء مقام والا در تاريخ معاصر افغانستان است. وی بمثابه يکی از بنيا ن گذاران جنبش مشروطيت سوم با زندگی پر حماسه اش برای هميش ثبت تاريخ شده است.
297 – شكست سخت ارتش روم از آریایی
26 جولاي سال 297 ميلادي ارتش آریانا در نقطه اي نه چندان دور از رود فرات، ميان حرّان Harran (جنوب غربي تركيه) و الرقه Arragheh (شمال مركزي سوريه و شرق حلب) ارتش روم به فرماندهي گالريوس Galerius داماد ديوكلتيانوس Diocletianus امپراتور روم را شكستي سخت داد.
گالريوس كه پس از اين شكست به آنتيوك عقب نشيني كرده بود مورد تحقير شديد ديوكلتيانوس قرار گرفت. ديوكلتيانوس (ديوكلتيان) گالريوس را واداركرد كه پياده و افتان و خيزان مسافتي طولاني را در پيشاپيش او و در مسير حركتش راه برود. با وجود اين، ديوكلتيانوس وي را به اين شرط كه قول زدن شبيخون به قرارگاه نرسي (نرسه) شاه ساساني را بدهد خلع درجه و مقام نكرد. اين سومين نبرد نيروهاي ايران و روم در دوران سلطنت نرسي بود كه آریانا آن را آغاز كرده بود. نرسي در سال 295 ميلادي دولت روم را متهم به مداخله درامور ارمنستان كرد و به آن دولت اعلان جنگ داد. جنگ آریانا و روم ـ دو ابر قدرت وقت در جهان ـ در دوران امپراتوري ديوكلتيانوس و نايب او «ماكسيميان maximian = مكسيمين» هشت بار تجديد شد.
1898 – کشف عنصر پرقدرت رادیوم توسط “پیر و ماری کوری” دانشمندان لهستانی
ماری کوری فیزیکدان بزرگ لهستانی در 26 جولای سال 1898م، عنصر جدیدی کشف کرد و نام آن را به دلیل علاقهای که به زادگاه خود واقع در پولَند لهستان داشت، پلونیوم گذارد. اما وی و همسرش پیِر کوری به این کشف قانع نشدند زیرا بقیه مادهای که بعد از پلونیوم به دست آمد، به مراتب قویتر و موثرتر از پلونیوم بود. آنها دوباره به صاف کردن محلول پرداختند تا آنکه ماده جدیدی را کشف کردند و آن را رادیوم نامیدند. رادیوم عنصر عجیبی بود. قدرت رادیو اکتیویته آن میلیونها بار بیش از اورانیوم بود و این همان چیزی بود که ماری کوری مدتها درجستجویش بود. رادیوم به آسانی روی فیلم عکاسی اثر میگذارد و شدت این تاثیر حتی موقعی که فیلم در کاغذ ضد نور پیچیده شده باشد دیده میشود.
ماری کوری دریافت که رادیوم روی بافت بدن اثر میکند و آن را از بین میبرد. بنابراین میتوان از آن برای معالجه سرطان و سایر بیماریهای پوستی استفاده کرد. گرمایى که از عنصر رادیوم به دست میآید به حدی است که میتواند در هر ساعت یک برابر و نیم وزن خود، یخ را آب کند. این انرژیِ حرارتی از خودِ رادیوم تولید میشود یعنی رادیوم به اتمهای سادهتر تجزیه میشود و ایجاد گرما میکند. ماری کوری با این کشف دنیا را به تکان درآورد و به همراه همسرش، برنده جایزه نوبل فیزیک شد. رادیوم در شمار یکی از گرانبهاترین و کمیابترین فلزات جهان قرار دارد. هرچند کشف رادیوم و دیگر عناصر رادیواکتیویته افتخار فراوانی برای کوری به ارمغان آورد اما تماس دائم با این عناصر خطرناک باعث فرسایش سلولهای بدن ماری کوری گردید و وی سرانجام در چهارم جولای 1934م با تنی رنجور درگذشت.
1941 – «رنه ماركس دُرموي Dormoy» سوسياليست معروف فرانسوي در اين روز در سال 1941 بر اثر انفجار يك بمب ساعتدار كشته شد. گفته شده است که راستگرايان گروه La Cagoule که داراي عقايد نازيسم بودند وي را کشتند زيراکه او در دوران عضويت درکابينه Leon Blum در سمت وزير کشور فرانسه 70 تن از آن راستگرايان را دستگير کرده بود. دُرموي در سال 1940 و زماني که نماينده پارلمان بود با دادن اختيارات فوق العاده به مارشال پتن و دولت ويشي که آماده سازش با هيتلر بود مخالفت کرده بود و به همين سبب چندين ماه در حصر خانگي قرار گرفته بود. دُرموي در نوامبر 1888 به دنيا آمده بود. در پاريس يک خيابان به نام اوست.
1947 – تاسيس سازمانهاي امنيتي آمريکا ازجمله CIA
26 جولاي 1947 ترومن رئيس جمهوري وقت آمريکا با امضاي مصوبه امنيت ملي، آن را به صورت قانون در آورد كه برپايه آن «سيا C.I.A (سازمان اطلاعات خارجي آمريكا)»، شوراي امنيت ملي (مستقر در كاخ سفيد)، و دستگاههاي اطلاعاتي ديگر آمريكا از جمله سازمان ضد جاسوسي نيروهاي مسلح به وجود آمدند.
دولت آمريكا در 26 جولاي سال 1908 سازماني را که بعدا اف.بي .آي F.B.I (پليس امنيت داخلي) نام گرفت تاسيس كرده بود. تا سال 2004، در آمريکا 14 سازمان اطلاعايي ـ امنيتي به صورت مستقل و يا در چاچوب شش وزارتخانه با بودجه اي جمعا حدود 40 ميليارد دلار سرگرم کار بوده اند که در اين سال پيشنهاد شد که اين سازمانها به منظور بازدهي بهتر و جلوگيري از دوباره کاري زير نظر يک مديريت واحد قرار گيرند. ناموفق بودن اين سازمانها در پيشگيري از رويداد 11 سپتامبر 2001 که در گزارش کميسيون رسيدگي به اين رويداد آمده است باعث شد که انديشه تمرکز مديريت اطلاعات بررسي شود. اين کميسيون از تمرکز سازمانهاي اطلاعاتي آمريکا حمايت و آن را در گزارش خود توصيه کرده بود. اين مديريت واحد در نيمه اول سال 2005 به وجود آمده است.
1953 – روزي كه انقلاب كوبا آغاز شد
26 جولاي سالگرد انقلاب كوبا است. در اين روز در سال 1953 ، فيدل كاسترو حقوقدان جوان و پسر يك مهاجر اسپانياني با 200 همفكر خود ـ همه تحصيلكرده و روشنفكر ـ مسلحانه به پادگان «مون كادا Moncada» در شهر سانتياگوي كوبا حمله بُرد تا به قول خودش نه تنها جهانيان را متوجه جنبش خود و هدفهاي آن كند، بلكه نور اميدي در دل كوباييان بتاباند. اين حمله به دليل كثرت افراد پادگان و تجهيزات برتر آنان، به همان گونه كه كاسترو و پيش بيني كرده بود شكست خورد و ضمن آن زد و خورد، پنجاه تن از انقلابيون كشته شدند و فيدل كاسترو زخمي و دستگير شد، اما با اين عمل جنبش وارد دوران تازه حيات خود گرديد كه بالاخره شش سال بعد (يکم جنوری 1959) به پيروزي انجاميد.
روز 26 جولاي از سال 1960 روز ملي كوبا است و هر سال به اين مناسبت مراسم متعدد برگزار مي شود. فيدل كاسترو [که اينک دوران بازنشستگي اش را مي گذراند] در سال 1998 در مراسم اين روز ضمن نطقي گفت: «انقلاب كردن» حق مردمي است كه تحت ستم داخلي و سلطه خارجي قرار دارند و انقلاب كوبا با وجود گذشت دو نسل به راه خود ادامه مي دهد و تا روزي كه در اين راه گام بردارد و مشعل فروزان خود را بر زمين نگذارد، زنده و پيروز خواهد ماند. ما در ادامه راهمان از شكست تجربه ديگران (تاريخ) پند مي گيريم. سوسياليسم و هر ايدئولوژي ديگر (نظام ايدئولوژيک) اگر مديريت خوب داشته باشد پس از عبور از پستي و بلنديهاي بسيار، سرانجام پيروز خواهد شد. در مورد ايدئولوژي سوسياليسم، اگر در يک جامعه پياده و پيروز شود فراگير و جهاني خواهد شد زيراکه پاسخگوي دشواريهاي انسان امروز است که شاد نيست و از نابرابري ها ناله مي کند.
زادروزها
۱۸۵۶ – زادروز جرج برنارد شاو، نمایشنامهنویس و منتقد بریتانیایی ایرلندی تبار
۱۸۷۵ – زادروز کارل گوستاو یونگ روانپزشک و متفکر سوئیسی
۱۸۹۴ – زادروز آلدوس هاکسلی نویسنده بریتانیایی
۱۹۰۸ – زادروز سالوادور آلنده نخستین رئیس جمهور سوسیالیست کشور شیلی
۱۹۲۵ – زادروز پل نیومن، بازیگر آمریکایی.
۱۹۲۸ – زادروز استنلی کوبریک کارگردان آمریکایی
۱۹۴۳ – زادروز میک جگر خواننده، ترانهسرا، تهیهکننده موسیقی و فیلم و بازیگر انگلیسی
۱۹۶۴ – زادروز ساندرا بولاک بازیگر آمریکایی ، برنده جایزه اسکار
درگذشتها
۸۱۱ – درگذشت نیکهفوروس یکم امپراتور روم شرقی (بیزانس)
۱۸۶۳ – درگذشت ساموئل هیوستون دو دوره رئیس جمهور جمهوری تگزاس
۱۸۶۷ – درگذشت اوتو، شاه یونان نخستین شاه یونان معاصر
۱۹۲۵ – درگذشت گوتلوب فرگه ریاضیدان ، منطق دان و فیلسوف آلمانی
۱۹۵۲ – درگذشت اوا پرون بانوی اول محبوب ارجنتاینی
*****