مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
رویداد ها:
جنگ میوند در چنین روزی در ناحیه‌ای به همین نام به رهبری محمد ایوب خان با لشکر انگلیس به رهبری جنرال باروز شروع شد و با شکست شدید نیروهای انگلیسی و بازپس گیری قندهار از دست نیروهای انگلیسی پایان یافت.
نیروهای افغان شرکت کننده در این جنگ اغلب از قندهار و هرات بودند.
از شناخته شده‌ترین افراد شرکت کننده در این جنگ، بانویی بنام ملالی بود. ملالی دختری قندهاری بود که در جنگ میوند به مبارزان افغان آب آشامیدنی میرساند. هنگامی که پرچمدار نیروهای افغان هدف گلوله قرار گرفت و پرچم از دستش بر زمین افتاد، ملالی مشک آب را بر زمین گذاشت و پرچم افتاده را بلند کرد و با خطاب قرار دادن مبارزان افغان، آنان را به ادامه جنگ فراخواند:
که په میوند کی شهید نشوی خدایه لالیه بی ننگی ته دی ساتینه
ترجمه: اگر در میوند شهید نشدی، خدا ترا، برای بی ننگی حفظ کند!
همین سخنان باعث تحریک نیروهای تا حدودی شکست خورده افغان شد و در نهایت به پیروزی آنان انجامید. ملالی خود نیز در این پیکار جان باخت.
تکمیل شاهراه تورغندی- هرات- قندهار/1344
این شاهراه یکی از مدرن‌ترین شاهراه افغانستان شمرده شده و در نخست از سوی اتحاد جماهیر شوروی سابق تقریباً تماماً از بتن ساخته شد. طول این راه یعنی از قندهار الی تورغندی ۶۷۴ کیلومتر بوده، دوازده متر عرض دارد که بخش بتنی آن به هفت متر می‌رسد. مقاومت این راه زیاد بوده و در ایام تابستان نسبت گرمی هم تخریب نمی‌گردد
سند تکمیلی این سرک با حضور 24 نماینده از کشور افغانستان و شوروی در هرات به امضاء رسید.
استاد نتو هنوز طفلی خورد سال بیش نبود، که پدر هنرمندش استاد قربانعلی وی را تحت تربیه گرفت وبه تعلیم اساسات موسیقی پرداخت .
استاد سمندر خان ، یعنی پدرکلان استاد نتو درجمله هنرمندانی بود که ، غزل های فارسی دری را در قالب آهنگ های هندی می سرود ، ولی خود استاد قربانعلی خان اشعار ابوالمعانی بیدل را درقالب آهنگ های که خود در چوکات راگ ها ترتیب می کرد می خواند واز جمله هنرمندان ممتاز ومشهور عصر خویش به حساب می رفت .
استاد قربانعلی خان با نشان دادن اساسات اولیه موسیقی دانست که پسرش استعداد اندوختن بیشتر موسیقی را دارد.
درطول چند سال استاد غلام نبی نتو درحلقه شاگردان استاد قاسم افغان مشغول کثرت وریاضت بود وازجانبی هم به نوا های دلکش استاد قاسم گوش می داد و همچنین با پشتکاری که داشت توانست به قدر توانش از بحر موسیقی یا این هنر والا استفاده بیشتری کمایی نماید .
استاد غلام نبی نتو، کدام شاگرد رسمی مانند دیگر استادان مسلکی موسیقی نگرفت ، صرف در زمان اعلیحضرت شاه امان الله خان غازی مدتی به حیث معلم موسیقی درلیسه حبیبیه تدریس می کرد.
استاد غلام نبی نتو هنرمندی بود که بیشتر از نیم قرن شمع محفل خوشی های مردمش بوده و بعد از ختم مجالس عروسی ها که اکثراً درشب های جمعه برگذار می گردید روانه خانقا شده وتا سپیده دمها در حلقه صوفیان واهل طریقت چشتیه نوا سرمی داد وبه اصطلاح این مسلک مجرایی اش را اجرا می کرد .
استاد غلام نبی نتو یک انسان متین ، متواضع ، فقیرمشرب وبه اصطلاح عامیانه رک وراست بود چون باسواد بود اشعار ابوالمعانی بیدل ، سعدی ، حافظ شیرازی وغیره شعرای نامدار زبان فارسی دری را درست وبدون اغلاط وبصورت واضح می خواند.
استاد غلام نبی نتو در آخرین سالهای حیاتش ازخرابات و خراباتیان برید و درولایات شمال کشور بین پلخمری ولایت بغلان و ولایت قندز دررفت وآمد بود ومصروف زمینداری گشت. ولی تا دم مرگ از موسیقی دوری نجست . با مصروفیت های زمینداری ، شب های جمعه با ارمونیه کوچکش در گوشۀ از رستورانت های ولایت قندز مجلس علاقمندانش را با سرودن غزل های ناب و آهنگ های فلکلوریک گرم می ساخت .
وبالاخر استاد غلام نبی نتو به روز 5 اسد سال 1368 خورشیدی بعمر 113 سالگی درشهر پلخمری ولایت بغلان ، بعداز ادای نماز جمعه ، درحالیکه از صحت کامل برخوردار بود به سرای باقی شتافت و درهمانجا به خاک سپرده شد. یادش راگرامی می داریم و روانش شاد باد .
بایسکل در آلمان و در چنين روزي از سال ۱۷۷۹ ميلادي اختراع شد.
در تاريخ ۲۷ جولای ۱۷۷۹م “دوچرخه” توسط يكي از اهالي مانهايم آلمان ساخته شد. اين دوچرخه از جنس چوب و فاقد ركاب و زنجير بود و تنها با فشار پا و دويدن شخصي كه بر روي آن قرار داشت به حركت درميآمد. بعدها يعني در سال ۱۸۳۹م بایسکل ركابدار توسط مكميلان آهنگر هالندي ساخته شد و سرانجام به سال ۱۸۸۸م بایسکل هایی با چرخهاي مساوي و داراي تاير ساخته شد.
بایسکل يک وسيله نقليه پدالي است که با نيروي انسان حرکت مي‌کند. دوچرخه داراي دو چرخ متصل به يک شاسي است که يک چرخ در جلو و يک چرخ در عقب قرار دارد. بنا بر ضابطه اتحاديه جهاني بایسکل سواری زين بایسکل بايد در سطحي بالاتر از پدال‌ها قرار گرفته باشد.
1793 – اعدام ماكسيميليان روبْسْپير يكي از رهبران انقلاب كبير فرانسه
ماكسيميليان روبْسْپير، يكي از رهبران انقلاب كبير فرانسه، در سال 1757م در اين كشور به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات خود، به وكالت پرداخت. وي در جواني وارد فعاليتهاي سياسي شد و با ورود به مجلس طبقات عمومي فرانسه، مخالفت رسمي خود را با مفاسد لويى شانزدهم، پادشاه اين كشور ابراز داشت. روبسپير در همين اوان، حزب ژاكوِبْن را بنياد نهاد و با ايراد نطقهاي مهيج و بيانات آتشين، مردم محروم و طبقه زحمتكش فرانسه را عليه دستگاه ظالمانه دربار تحريك كرد. هنگامي كه لويى شانزدهم از طرف انقلابيون توقيف شده بود، روبسپير با نفوذ خود توانست نمايندگان مجلس را مجبور كند تا لويى را محكوم به مرگ كنند. پس از اعدام لويى شانزدهم، روبسپير اختياردار فرانسه شد و راهاندازي كميته نجات ملي و با تشكيل دادگاهاي انقلابي براي اعدامهاي دسته جمعي، دوره ترور يا وحشت را در فرانسه به راه انداخت.
لحظه اعدام ماكسيميليان روبْسْپير
اين دوره يك ساله هنگامي آغاز شد كه به دستور مجلسِ كنوانسيون كه اداره امور فرانسه را پس از پيروزي انقلاب بر عهده داشت، دادگاهي براي مبارزه با مخالفين حكومت داخليِ انقلاب فرانسه تشكيل شد. اما روبسپير كه قصد داشت قدرت را به طور كامل در اين كشور در دست گيرد، با سوء استفاده از اين موقعيت، بسياري از مخالفانِ خود را به تيغ گيوتين سپرد. در دوره وحشت بيش از 17 هزار نفر، بدون محاكمه كشته شدند كه در بين آنها اشخاصي همچون آنتوان لاوازيه شيميدان، آندره شنْيِه شاعر معروف فرانسه و حتي دانتون، همرزم و دوست نزديك روبسپير نيز وجود داشتند. به همين دليل، اين دوره باعث نارضايتي مردم فرانسه و مخدوش شدنِ چهره انقلاب اين كشور گرديد. سرانجام، در نتيجه خشونت و بيرحمي روبسپير نسبت به مخالفان و بسياري از همكاران و همفكران سابق خود، نقشهاي براي از ميان برداشتن اين رهبر تندرو چيده شد و پس از آنكه او را در 27 جولای 1794م دستگير كردند، بيدرنگ به تيغ گيوتين سپردند. با مرگ روبسپير، مردم در 28 جولای آن سال، پايان دوره حكومت ترور را جشن گرفتند.
1839 – آغاز جنگ اول ترياك
جنگ انگلستان و چين معروف به جنگ اول ترياك از روزي چون امروز در جولاي سال 1839 و در پي افكندن صندوقهاي حاوي ترياك محصول هند از سوي چيني ها به دريا آغاز شد. انگليسي ها با صدور ترياك هند به چين، چيني ها را معتاد و خشم برخي بزرگان اين كشور را برانگيخته بودند. اين جنگ به شكست چين كه تجهيزات نظامي مدرن نداشت انجاميد. انگليسي ها نه تنها در هند، بلكه در افغانستان و ايران باعث توسعه كشت خشخاش شدند.
1894 – جنگ تمام عيار جاپان با چين
جنگ تمام عيار جاپان با چين از 27 جولاي سال 1894 آغاز شد. دو روز پيش از آن (25 جولاي) جاپانی ها با گلوله باران كردن يك كشتي توپدار چيني جرقه اين جنگ را زده بودند. اين جنگ، به شكست چين و افتادن تايوان، منچوري شرقي و شبه جزيره كره به دست جاپانی ها انجاميد و جاپان از آن پس همانند ساير قدرت هاي وقت به مداخله در امور چين پرداخت. جاپان در دهه چهارم قرن بيستم نيز به چين تجاوز نظامي كرد و در شهر هاي چين دست به قتل فجيع صدها هزار چيني زد، موضوعي كه مردم معمولي چين آن را فراموش نکرده اند.
شبه جزيره كوریا از 25 جولاي سال 1907 به تصرف جاپان درآمد و اين سلطه تا پايان جنگ جهاني دوم (سال 1945) ادامه داشت. مسئله كوریا كه ريشه در همان زمان دارد هنوز حل نشده و اين سرزمين وحدت خودرا که وعده داده شده بود به دست نياورده است.
1900 – قیام خونین «مشت زن ها» در چین
27 جولاي سال 1900، سيصد هزار چيني ميهندوست كه عنوان «مشت زنان ـ افراد بدون تفنگ» بر خود نهاده بودند در شهر پكن دست به محاصره سفارتخانه هاي كشورهاي بزرگ و محل سكونت خارجيان و چيني هاي مسيحي شده زدند و بسياري را به گروگان گرفتند. اين كار چند هفته پيش از آن از شهر Tienstin آغاز شده بود. چينيان از اين كه ميهن آنان همچون گوشت قرباني ميان قدرتهاي وقت قسمت مي شد و از حاكميت ملي تنها نامي باقي مانده بود خشمگين شده بودند و تحمل آنان از آن وضعيت پايان يافته بود.
قدرت هاي بزرگ وقت ـ انگلستان، فرانسه، آلمان، آمريكا، روسيه و ژاپن براي سركوب مشت زنان نيرو فرستادند و با وجود اخطاريه (اسمي و ظاهري) امپراتور چين به نيروهاي خارجي که مداخله نکنند، اين نيروها به قلع و قمع وطندوستان چيني دست زدند، و بسياري از آنان را پس از دستگير کردن گردن زدند (عكس زير) و ….
اين رويداد در كتب درسي كودكان چيني آمده است. با وجود اين، رفتار مقامات دو کشور با يکديگر دوستانه است.
نظاميان خارجي مشتزنان دستگير شده را در صف اعدام قرارداده و به دست چيني گردن مي زنند!
1909 – « اورويل رايت » يكي از دو برادري كه سازنده نخستين طیاره بودند در اين روز موفق شد يك ساعت و 12 دقيقه در آسمان پرواز كند كه قبلا سابقه نداشت.
اورويل رايت در کنار هواپیمای اختراعی شان
1921 – كشف ماده انسولين
انسولين ،هورموني است كه از لوزالمعده مهره داران ترشُّح ميشود و به خون ميريزد. اين پروتئين بر مقدار قند خون نظارت داشته و مقدارش را ثابت نگاه ميدارد. بالا رفتن مقدار قند خون، عامل محرك ترشح انسولين است. در واقع انسولين، هورموني است كه ذخيره و سوخت و ساز مواد قندي بدن را تنظيم مينمايد. كمبود اين هورمون در بدن، موجب بروز بيماري ديابت ميشود. انسولين براي نخستين بار در 27 جولای 1921م به وسيله فردريك بانتينگ محقق كانادايي و همكارش چارلز بِست كشف گرديد و به همين دليل موفق به اخذ جايزه نوبل پزشكي 1923 شد.
فردريك بانتينگ، کاشف انسولین
1952 – پس از بركناري فاروق از سلطنت مصر ، در اين روز پسر شيرخوار او را رسما به سلطنت برداشتند!
زاد روزها:
۱۶۶۷ – زادروز یوهان برنولی ریاضیدان اهل سوییس
۱۸۲۴ – زادروز الکساندر دوما (پسر) نویسنده فرانسوی ، پسر الکساندر دوما (پدر)
الکساندر دوما (پسر)
۱۸۳۵ – زادروز جوسوئه کاردوچی شاعر ایتالیایی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۰۶
۱۹۲۹ – زادروز ژان بودریار جامعه‌شناس، فیلسوف ، عکاس و نظریه‌پرداز پسامدرنیته و پساساختارگرایی
۱۸۳۵ – زادروز
۱۹۴۸ – زادروز پگی فلمینگ، پایتناژباز آمریکایی ، برنده مدال طلای المپیک ۱۹۶۸ فرانسه
۱۹۶۹ – زادروز تریپل اچ کشتی گیر حرفه‌ای آمریکایی
تریپل اچ
۱۹۷۷ – زادروز جاناتان ریس میرز بازیگر و مدل ایرلندی
داریوش ارجمند
درگذشت‌ها
۱۸۴۱ – درگذشت میخائیل لرمونتوف شاعر ، نقاش و نویسنده رمانتیسیست روس
۱۸۴۴ – درگذشت جان دالتون شیمیدان و فیزیکدان بریتانیایی
جان دالتون
۱۸۷۳ – درگذشت فیودور تیوتچف شاعر و دیپلمات روس
۱۹۷۰ – درگذشت آنتونیو ده الیویرا سالازار سیاستمدار پرتغالی ، نخست وزیر این کشور از ۱۹۳۲ تا ۱۹۶۸
آنتونیو ده الیویرا سالازار
۱۹۸۱ – درگذشت ویلیام وایلر کارگردان آمریکایی-آلمانی ، برنده سه جایزه اسکار
ویلیام وایلر
*****
