گزارش از مرتضی محمدی
ساحۀ مصلی تاریخی هرات که از قدامت بلندی برخوردار بوده از بدو تولدش تا کنون روزگاران سختی را گذرانده است. این مکان تاریخی از بدو ساختش تاکنون با بیرحمیها و ناملایمتهای شدیدی از سوی طبیعت و انسانها مواجه شده که اکنون منجر به ایجاد ضعف در بنیاد این بناهای عظیم باستانی شده است. این بنای بینظیر تاریخی در طول عمر خود با کممهریهای زیادی از سوی دولتها و حاکمان زمان قرار گرفته و کمتر برای حفظ و مرمت آن تلاش شده است، به شکلی که از مجموع ده مناره ساخته شده در این ساحه در حال حاضر پنج مناره آن باقی مانده و سایر منارهها به دلیل بیتوجهیها، جنگها و بعضاً به سبب حوادث طبیعی از بین رفته اند. اکنون نیز یکی از منارههای باقیمانده از برخی قسمتهایش خمیدهگی پیدا کرده که توسط سیمهایی از فرو غلتیدن آن جلوگیری شده و مهار شده است؛ اما با این همه اکنون ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات با تلاش جدی با همکاری برخی ادارهها گامهای عملی را برای مرمت این ساحه برداشته اند. قرار است در آیندۀ نزدیک کارهای باستانشناسی در ساحۀ مصلی هرات آغاز شده و همزمان با آن کارهای ترمیماتی نیز در این ساحه شروع شود. زلمی صفا مدیر عمومی حفظ و ترمیم آبدات تاریخی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات میگوید هیئتی که از کابل برای سروی و بررسی این ساحه آمده بود پس از انجام بررسیها اکنون به کابل رفته و به زودی برای آغاز کار به هرات برخواهند گشت. آقای صفا میگوید پروژههایی که برای مرمت این ساحه تطبیق میشود به همکاری دفتر شورای امنیت ملی و اداره امور ریاست جمهوری کشور خواهد بود. مدیر عمومی حفظ و ترمیم آبدات تاریخی این اداره اما تاکید دارد که مرمت کامل و گسترده ساحۀ مصلی به بودجه هنگفتی نیازمند بوده تا چهرۀ زیبای گذشتۀ آن رونمایی شود. چندی قبل نیزکارهای سروی و بررسی مقدماتی این ساحه از سوی اداره امور ریاست جمهوری کشور به همکاری مدیریت آبدات تاریخی اداره اطلاعات و فرهنگ هرات انجام شده بود که به گفته آقای صفا کارهای اداری آن برای تخصیص بودجه جهت تطبیق پروژهها در جریان است. مرمت اساسی و حفظ مقبرۀ سلطان حسین بایقراء، مرمت ساحات ترک خورده روی منارهها، توجه جدی و آغاز کار بنیادی جهت مرمت و حفظ منار کجشده، مرمت کاشیهای تزیینی روی منارهها، سنگکاری و عایقبندی جوی آبرو ساحۀ مصلی برای جلوگیری از آسیب رسیدن به زیرساختهای منارهها، اعمار دیوارهای باغ گوهرشاد و ایجاد موانع برای جلوگیری از عبور و مرور آزادانه مردم در بین ساحۀ مصلی و برخی اقدامات دیگر از جمله کارهایی است که در برنامه عمل مرمت این ساحه قرار داشته و براساس اولویتبندیها تطبیق خواهد شد