تقویم تاریخ ( ۱۴ ماه جدی )

امروز ۱۴ ماه جدی برابر با ۴جنوری تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

پیروزی احمد شاه بابا در جنگ پانی پت/ ۱۷۶۱ میلادی

پانی‌پِت  یک شهر تاریخی در شمال کشور هند است که در شرق ایالت هاریانا واقع شده‌است. این شهر در ۹۰ کیلومتری شمال دهلی‌نو و در ۱۶۹ کیلومتری جنوب چندیگر قرار دارد. سه نبرد سرنوشت‌ساز در نزدیکی این شهر در سالهای ۱۵۲۶، ۱۵۵۶ و ۱۷۶۱ نقاط عطف مهمی در تاریخ هند بشمار می‌روند.

در ۱۷۶۱، که احمدشاه دُرّانی، حاکم افغانستان، مَراتهه‌ها را در هند شکست داد. در این جنگ شاه افغان از سوی دو گروه هندی: روهیلا، افغان‌های منطقه دو‌آب و شجاع‌الدوله حمایت می‌شد.

عقد معایده دوستی میان افغانستان و هندوستان/۱۹۵۰ میلادی

افغانستان در چنين روزي با كشور هندوستان معايده دوستي بست.

پس از استقلال هند در سال 1947، روابط این کشور با افغانستان بسیار حسنه بود است. هردو کشور عضو جنبش عدم تعهد و در سیاست تقسیم جهان بین بلوک شرق و بلوک غرب در دوران جنگ سرد کنار نشسته و وارد پارتی بازی نشدند تا اینکه افغانستان مورد حمله مستقیم بلوک شوروی قرار گرفت. اگرچه که کابل و دهلی نو در خط سیر سیاسی – اقتصادی هردو تمایل های اندکی به مسکو داشتند.

عضویت افغانستان در بانک آسیایی/۱۳۴۳

بانک توسعه آسیایی  به‌منظور توسعه اقتصاد کشورهای آسیایی بنا شده‌است. این بانک که تحت نام UNESCAP یعنی کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای کشورهای آسیائی و شرق دور فعالیت دارد، در آغاز ۳۱ عضو داشت. فعلاً دارای ۶۷ عضو است. از جمله ۴۸ عضو از داخل آسیا و اقیانوس آرام و ۱۹ اعضای آن خارج کشورهای آسیائی می‌باشند. این بانک متعلق به بانک جهانی است. در حال حاضر بزرگترین سهم داران آن ژاپن و ایالات متحده آمریکا با سهم ۵۵۲٬۵۱۲ می‌باشند. بزرگترین سهم در این بانک ۱۲٬۷۵۶ درصد می‌باشد.

پس از تأسیس این بانک کشورهای منطقه پیشنهادهایی درمورد اصول قرضه تقدیم نمودند. بانک قرضه‌های خویش را زیاده در امورات عام‌المنفعه به کار می‌برد. چنان‌که ۱ بیلیون دالر را به منظور کار و توسعه تجارت در ویتنام تخصیص داده‌است. کمک به سیل زدگان پاکستان، بهبود جاده در بوتان، پروژهآب آشامیدنی در مناطق روستائی کم بودجه، حفاظت از دریاچه تونله بمنظور تلاش از حفاظت ذخایر ماهیان و کار ماهیگیری؛ و ساختن راه بیمارستان معابد و بازار در کامبوج. حمایت از جاده چای بین چین و لاهور، تجدید حیات آموزشی و ارتقاء سویه آموزش در بنگلادش، و جاده ها. گسترش برق و انکشاف زراعت در افغانستان  و غیره بمنظور رفاه بشری بنا نهاده‌است.

کشته شدن اولین سرباز امریکایی در افغانستان/۱۳۸۰

این سرباز امریکایی در چنین روزی در اثر انفجار بمب کارگذاشته شده طالبان به قتل رسید.

تصویب قانون اساسی افغانستان توسط لویه جرگه/۱۳۸۲

قانون اساسی در افغانستان با لویه جرگه رابطه ناگسستنی دارد.

لویه جرگه  قانون اساسی ۱۳۸۲ با حضور نمایندگان مردم از ولایات مختلف کشور به تصویب رسید.

هر چند در این قانون اساسی ، تنها اعضای نهادهای منتخب ـ اعضای پارلمان، روسای شوراهای ولایتی و ولسوالی ـ به عنوان اعضای جرگه در نظر گرفته شده  بود، اما صلاحیت دعوت آن را عمدتاً در اختیار رئیس جمهوری گذاشته شد.

وفات عزیز الله لودین ( رئیس کمیسیون مستقل مبارزه با فساد اداری ) ۱۳۹۳

عزیزالله لودین ريیس پیشین ادارۀ مبارزه بافساد ادارى، بر اثر بیمارى قلبى در امریکا درگذشت.

قرار بود لودین یک روز بعد در یکى از شفاخانه هاى امریکا تحت جراحى قلب قرار گیرد؛ اما درنتیجۀ حملۀ قلبى که داشت، قبل از رسیدن به شفاخانه جان باخت.

عزیز الله لودین متولد سال۱۳۲۰ درولایت هرات در غرب افغانستان است. او در مدرسه ابتدائیه، سلطان غیاث الدین غوری در هرات درس خوانده و بعد وارد مکتب غازی در شهر کابل شده است.

لودین در سال ۱۳۳۹ وارد دانشگاه کابل شده و لیسانس خود را در رشته حقوق و علوم سیاسی از این دانشگاه گرفت و در سال ۱۳۴۴ به عنوان استادیار در این دانشگاه مشغول شد.

بعدا به آلمان رفت و تحصیل خود را ادامه داد و از دانشگاه کلن آلمان در رشته اقتصاد سند دکتری گرفت.

لودین در سال ۱۳۵۴ دوباره به افغانستان برگشت و در بخش تحقیقات علمی بانک ملی کار کرد و نیز به عنوان استاد دانشگاه دوباره فعالیت خود را آغاز کرد.

در دانشگاه کابل او سایر هم فکرانش حزب وحدت ملی افغانستان را راه اندازی کردند. با کودتایی کمونیستی در سال ۱۳۵۷ او و سایر موسسان این حزب زندانی و تا سال ۱۳۵۸ در زندان پلچرخی گذراند.

لودین با رهایی از زندان به پاکستان مهاجر شد و باحزب حرکت انقلاب اسلامی افغانستان به رهبری مولوی محمد نبی پیوست و به عنوان مشاور سیاسی وی فعالیت می کرد.

با تشکیل دولت موقت مجاهدین و سقوط دولت دکتر نجیب، لودین به آمریکا مهاجر شد و در گروه های مانند حرکت تحکیم وحدت ملی، جریان رم به رهبری ظاهر شاه و شورای عالی اسلامی به ابتکار اسماعیل خان همکاری داشت.

عزیزالله لودین، در دورۀ پس از سقوط طالبان، در پست‌های مختلف و ارشد دولتی کار کرد. وی درسال ١٣٨۴ به عنوان رییس دارالانشاى ولسى جرگه و سپس رییس کمیسیون مستقل انتخابات و بعد از آن، برای مدتی ریاست اداره عالی نظارت بر تطبیق استراتیژی مبارزه علیه فساد اداری را برعهده داشت.

وی در انتخابات سال جاری ریاست جمهوری نیز نامزد بود.