امروز 6 ماه جدی برابر با 27 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
رویداد ها:
تجاوز سربازان شوروی به افغانستان/1358
۶ جدی مصادف است با سال روز تجاوز قشون سرخ شوروی سابق به افغانستان، در این روز 150 هزار نیروی اتحاد جماهر شوروی به افغانستان حمله کرده و دولت حفیظ الله امین سقوط کرد و ببرک کارمل را به قدرت رساندند.
این اشغال باعث ویرانی همه زیربنا های افغانستان، شهادت، معلولیت و مهاجرت میلیون ها افغان گردید.
تجاوز قشون شوروی سابق به نام روز سیاه افغانستان هم یاد میشود که سالهای متمادی سبب عقب مانده گی و توسعه افغانستان شده است .
علت تجاوزاتحاد جاهر شوروی، اشغال افغانستان، پاکستان، ایران، هند و رسیدن آب های گرم ګفته شده است، اما علت دیگر اینکه شوروی سابق با تجاوز به افغانستان میخواست وارد میدان جنگ با امریکا ومتحدان آن شود و افغانستان را بهترین گزینه انتخاب کرد.
اتحاد جاهر شوروی از راه های تورغندی، حیرتان وشیرخان بندر به افغانستان حمله کردند و بلاخره پس از مجاهدت های افغان ها وقیام های مردمی درسال 1989 قشون سرخ مجبور به عقب نشینی شد و دولت داکتر نجیب الله هم پس ازسه سال سقوط کرد و مجاهدین به قدرت رسیدند.
به قدرت رسیدن ببرک کارمل/۱۳۵۸
بَبرَک کارمِل سیاستمدار کمونیست افغانستان، نظریهپردا لنِنیست و از اعضای کمیته مرکزی حزب دمکراتیک خلق افغانستان بود. وی ریاستجمهوری افغانستان را در دهه ۱۹۸۰ میلادی بر عهده داشت.
و در تاریخ ۶ جنوری سال ۱۹۲۹ در دهکدهٔ کمری واقع در شرق کابل زاده شد و در تاریخ ۳ دسامبر سال ۱۹۹۶ در شهر مسکو درگذشت. او سیاستمداری افغان بود که از سال ۱۹۷۹ تا سال ۱۹۸۶ در دوران مداخلهٔ شوروی سومین رئیسجمهور جمهوری دموکراتیک افغانستان بود. پیش از این که رئیس دولت شود، یکی از مبارزین بزرگ چپ و انقلابی در صحنه سیاسی افغانستان بود. کارمل در سال ۱۹۴۷ پس از فراغت از دبیرستان آلمانیزبان امانی شهر کابل در دانشکدهٔ حقوق دانشگاه کابل به تحصیل پرداخت. در اینجا او برای بار اول با فعالین سیاسی مارکسیست آشنا میگردد. کارمل بزودی رهبر جنبش دمکراتیک دانشجویان ویش زلمیان (جوانان بیدار) گردید.
ببرک کارمل سومین رئیسجمهوری دولت به رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان است که اصلاحات گستردهای را در برنامههای حزبی و نهادهای دولتی وارد کرد. کارمل سیاستهای تند حزب و دولت تحت رهبری حزب دموکراتیک خلق را تا حد زیادی ملایم کرد و برای نخستین بار مشارکت ملی در نهادهای دولتی را مطرح کرد و تا حدود زیادی آن را به اجرا گذاشت.
او همچنین زمینهای تقسیم شده میان کشاورزان و افراد بی زمین را پس گرفت به صاحبان آنها واگذار کرد و دیدگاه حزب را دربارهٔ مذهب، جامعه و سیاست هم تغییر داد. کارمل همچنین هزاران زندانی سیاسی را از بند آزاد کرد.
تشکیل جبهه پدر وطن/۱۳۵۸
بعد از به قدرت رسیدن ببرک کارمل جبهه پدر وطن به هدف برقراری اتحاد بدون قید و شرط ایدیو لوزیکی بین بزرگان اقوام تشکیل شد.
تولد ناديا انجمن/1359
ناديا انجمن شاعر توانمند كشور در چنین روزی، ديده به جهان گشود. بنا به استعداد فوق العاده اش، پنج سال بیشتر نداشت که شامل مکتب شد و در دوران تحصیلاتش همیشه جزء شاگردان لایق صنف بشمار میرفت، وقتی که صنفِ 10 بود، طالبان قدرتِ كشور را بدست گرفتند. با آمدن حكومت قانونمند در كشور، او مکتب را با موفقیت به پایان رسانید و در فاکولته ادبیات هرات در رشته ادبیات و علوم بشری، مشغول تحصیل شد. تا آنكه در 15 ماه عقرب سال 1384 ديده از جهان فروبست.
پبشنهاد روز همبستگی با مردم افغانستان از سوی دونالد ریگان/۱۳۶۰
دونالد ریگان رئیس جمهور اسبق ایالات متحده امریکا به دنبال تجاوز سربازان شوروی به افغانستان در چنین روزی پیشنهاد کرد تا روز اول ماه حمل هر سال بنام روز همبستگی با مردم افغانستان تجلیل شود.
زادروز رازي دانشمند بزرگ مشرق زمین/ 864 میلادی
864 – دسامبر ماهي است كه ابوبكر محمد ابن زكرياي رازي دانشمند بزرگ خراسان قدیم به دنيا آمد و بسياري از واژگاني كه او در علم کيميا بكار برده است جهاني شده اند از جمله واژه کيميا و الكل كه از «الكحل» گرفته شده اند كه رازي در كتابهاي خود بكار گرفته است.
رازي در طب، کيميا، رياضي، نجوم و فلسفه تحصيل و مطالعه كرده بود و از پايان دوران جواني نيمي از سال را در بغداد مي گذرانيد و كتاب مهم و معروف خود در دانش پزشكي را به نام منصور ساماني و عنوان «طب منصوري» بر آن گذارد كه نخست در ده جلد به لاتين و سپس ساير زبانهاي اروپايي ترجمه شده است. كتاب مهم ديگر او در پزشكي «حاوي» عنوان دارد كه به صورت دائرة المعارف نوشته شده و همه اطلاعات پزشكي آن زمان در آن گرد آوري شده است. رازي در بغداد رياست شفاخانه «مقتدري» را برعهده داشت. كشف آبله و آبله مرغان و مشخص كردن تفاوت آنها از هم از كارهايي است كه در دانش پزشكي به نام رازي ثبت شده است.
537 – روزي كه كار ساختن «ايا صوفيه» تكميل شد
كار ساختن كليساي ايا صوفيا Ayasofya (قسطنطنيه ـ استانبول) 27 دسامبر سال 537 ميلادي تكميل شد. اين ساختمان به دستور و زير نظر ژوستي نيان يكم امپراتور مقتدر روم شرقي در جاي ويرانه هاي دو كليساي قبلي مربوط به قرن چهارم ميلادي [که از سال 360 کار عبادت در آنها انجام مي گرفت] بناشده است كه پس از افتادن قسطنطنيه به دست عثماني ها در سال 1453، با ساختن مناره به صورت مسجد درآمد ولي نام قديمي خود را حفظ كرده است. آتاتورك در دوران حكومت خود در اين بناي تاريخي يك موزه به وجود آورد كه باقي مانده است.
تاريخچه اياصوفيه (عکس بالا) حکايت دارد که اين مرکز مذهبي از سال 360 ميلادي تا 1453 کليسا ي اصلي اورتودوکس ها بود جز از 1204 تا 1261 ميلادي که يک کليساي کاتوليک شده بود. ايا صوفيه پس از انجام تغييرات به دست عثماني ها، از 29 ماه می 1453 مسجد شد و از دسامبر 1931 به صورت موزه در آمد.
۱۹۲۷ – اخراج تروتسکی از حزب کمونیست شوروی به خواست استالین و برخلاف وصیت لنین.
1942 – آزمايش نخستين موشك هدايت شونده
نخستين موشك هدايت شونده زمين به زمين 27 دسامبرسال 1942 (دوران جنگ جهاني دوم) كه به دست دكتر ورنر فون براون آلماني ساخته شده بود آزمايش شد. بعدا نوع هوايي آن هم ساخته شد. هيتلر با همين موشكها (V-1) و (V-2) لندن را مي زد و منتظر بود كه بمب اتمي آلمان تكميل و بر اين موشكها سوار شود كه ….
در پايان جنگ دوم جهاني، فون براون رئيس تيم موشك سازان آلمان پيش از آن كه به دست روسيه افتد، از سوي نيروهاي آمريكايي به اين كشور منتقل شد و در يك مركز ويژه در آلاباماي آمريكا مستقر گرديد و براي آمريكا موشك قاره پيما ساخت و نخستين آمريكاييان را در ماه فرود آورد و مدتي هم رئيس يك قسمت از سازمان ملي فضايي آمريكا (ناسا) بود.
ورنر فون براون
براوان با اين كه به تابعيت آمريكا درآمده بود بعدا از وارد آمدن اتهام كمك به ماشين جنگي هيتلر مصون نماند و …. وي كه در 23 مارچ 1912 به دنيا آمده بود در14 اپریل سال 1977 درگذشت.
1943 – دولت فرانسه از بيم بلعيده شدن لبنان توسط انگلستان، اختيارات كامل به دولت لبنان، تحت الحمايه، خود داد.
1945 – ايجاد “صندوق بين المللي پول” در سازمان ملل متحد
صندوق بينالمللي پول موسوم به ايمف در جون 1944م با شركت 44 كشور تأسيس گرديد و مفاد قراردادِ صندوق در 27 دسامبر 1945م به اجراء گذاشته شد. اين صندوق داراي هيأت مديره، هيأت اجرايى و مدير كل است و به طور سالانه تشكيل جلسه ميدهد. اهداف صندوق بين المللي پول كه از سازمانهاي تخصصي سازمان ملل متحد و در عين حال، يك نهاد مستقل بينالمللي است عبارتند از: تسهيل همكاري پولي بينالمللي؛ ايجاد ثبات در نرخ برابري ارزها و تنظيم اين نرخها، كمك به برقراري يك نظام چند جانبه، پرداختهاي ارزي و از ميان برداشتن محدوديتهاي ارزي، ارائه كمكهاي لازم براي تامين منابع مالي كشورها در جهت حفظ موازنه پرداخت آنها. وظيفه اصلي ايمف، تامين اعتبارات موردي و موقت براي اعضايى است كه در موازنه پرداختهاي خود با مشكل مواجه شدهاند. در عوضْ كشورهايى كه از اين اعتبارات استفاده ميكنند موظفند اصلاحاتي را كه صندوق بينالمللي پول براي رفع اين اشكالات توصيه مينمايد، اجرا كنند. حق راي در صندوق بينالمللي پول بر اساس ميزان سهام است، به همين دليل، كشورهاي غربي به ويژه امريكا كه مقر اين نهاد است، نفوذ فراواني در اين سازمان دارند. از اقدامهاي مهم اين صندوق، سرمايهگذاري در طرحهاي سودآور و اعطاي وام به اعضا است. با وجود اين، شرايط سودجويانه و غيرواقع بينانه اين صندوق براي پرداخت وام، باعث اعتراض كشورهاي وام گيرنده شده است. تعداد اعضاي صندوق بينالمللي پول تا سال 2002م، 181 كشور ميباشد.
1945 – عقد قرارداد مسكو درباره تقسيم شبه جزيره وریا
2007 – «بینظیر بوتو» ترور شد
سالر27 دسامبر 2007 _ یک سال پیش – بانو بینظیر بوتو سیاستمدار 51 ساله پاکستانی که مادر او ایرانی (و ازخانواده حریری های اصفهان) است در پایان یک سخنرانی انتخاباتی در باغ ملی لیاقت در راولپندی و چند لحظه پس از بازگشت به موتر جهت ترک محل و هنگامی که از سقف کشویی موتر بالا آمده بود و در حال پاسخ به ابراز احساسات هوادارانش بود هدف گلوله و سپس انفجار بمب قرارگرفت و کشته شد. 56 سال پیش در 16 اکتوبر 1951 در همین محل، لیافت علیخان سیاستمدار – دولتمرد پاکستانی ترور شده بود و به همین مناسبت باغ ملی راولپندی را به باغ لیاقت تغییر نام داده اند.
بینظیر دختر ذوالفقار علی بوتو دو بار نخست وزیر پاکستان شده بود؛ از 19988 تا 1990 و از 1993 تا 1996 و هر دو بار به اتهام وجود فساد مالی میان مقامات دولت و اعمال نفوذ بستگان در امور دولتی و خریدهای عمومی برکنار شده بود و پس از برکناری سال 1996 راه خود – تبعیدی در پیش گرفته بود و در انگلستان و «دوبی» زندگی می کرد. در جریان اتهامات وارده به بانو بینظیر، انگشت عمدتا به سوی شوهر او «آصف علی زرداری» نشانه می رفت و به «آقای ده درصد پورسانت» معروف بود. درپی یک رشته تظاهرات علیه پرویز مشرف رئیس جمهور وقت که در طول سال 2007 به چشم می خورد، وی با بازگشتن بینظیر به وطن و ازسرگرفتن فعالیت های سیاسی موافقت کرده بود . بینظیر 18 اکتبر 2007 به پاکستان بازگشته بود زیرا که قراربود انتخابات عمومی در ژانویه 2008 انجام شود. در سر راه بینظیر از میدان هوایی کراچی به محل اقامت، انفجاری با هدف کشتن او روی داد که باعث مرگ دهها تن شد ولی به بینظیر آسیبی وارد نیامد.
ذوالفقار علی بوتو از طایفه بوتو (بتو = بهوتو) ایالت هاریانای هند (آریانا) است که فامیل او بعدا به ایالت سند (جنوب پاکستان) مهاجرت کردند. دولت انگلستان به بزرگ خانواده بوتو لقب «سِر» داده بود. ذوالفقار علی بوتو یک شیعه و سیاستمداری متمایل به چپ بود بر اساس اندیشه های خود حزب سنتریست متمایل به چپ را در پاکستان تاسیس کرده و از طریق آن تا بالاترین مقام این کشور بالا رفته بود. او درجریان تقسیم پاکستان و جدایی بخش شرقی و ایجاد جمهوری بنگلادش، وزیر امورخارجه پاکستان بود و بعدا دولت او با کودتا ساقط و خودش هم در 1979 اعدام شده بود. بینظیر سالها رهبری حزب مردم پاکستان را که پدرش تاسیس کرده بود برعهده داشت. پس از ترور بینظیر اینک شوهر او و پسرش مشترکا این حزب را اداره می کنند. ترور بانو بینظیر که احساس پاکستانی ها را برانگیخت باعث شد که آصف علی زرداری به ریاست جمهوری پاکستان انتخاب شود و امور این کشور کاملا از دست کسانی که تا زمان ترور بانو بوتو بر سر کار بودند بیرون آید. بینظیر در هجدهم دسامبر 1987 با آصف علی ازدواج کرده بود.
با وجود این تحولات، پاکستان که در سال 1947 از تجزیه هندوستان به وجودآمده است به دلایل متعدد مشکل است که بتواند از یک ثبات دائمی برخوردار شود. بخش هایی از پاکستان، قبلا به دست انگلیسی ها از افغانستان جدا و به هندوستان ضمیمه شده بود و مسئله کشمیر لاینحل باقی مانده است.
زادروزها
۱۵۷۱ – زادروز یوهانس کپلر دانشمند، ریاضیدان و ستارهشناس سرشناس آلمانی
۱۸۲۲ – زادروز لویی پاستور شیمیدان و زیستشناس مشهور فرانسوی و کاشف واکسن
لویی پاستور
۱۹۰۱ – زادروز مارلنه دیتریش هنرپیشه آلمانی-آمریکایی
۱۹۴۸ – زادروز ژرار دوپاردیو بازیگر مشهور فرانسوی
سلمان خان
۱۹۶۱ – زادروز گیدو وستروله سیاستمدار لیبرال آلمانی ، معاون صدر اعظم آلمان آنگلا مرکل
۱۹۶۵ – زادروز سلمان خان هنرپیشه هندی
مرگها
۱۹۱۴ – چارلز مارتین هال مهندس و کیمیادان آمریکایی و ابداع کننده روش استخراج آلومینیم که با نام فرایند هال شناخته میشود.
۱۹۲۵ – سرگئی یسنین شاعر روس و یکی از محبوبترین شاعران روسیه در قرن بیستم.
۳۹۷ – درگذشت توکودیدس تاریخنگار یونانی و نویسنده تاریخ جنگ پلوپونزی
۱۹۲۳ – درگذشت گوستاو ایفل معمار و متخصص سازههای فلزی اهل فرانسه
۱۹۳۸ – درگذشت اسیپ ماندلشتام شاعر و نویسنده روس
۱۹۷۲ – درگذشت لستر بولز پیرسون چهاردهمین نخست وزیر کانادا ، برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۵۷ میلادی
۲۰۰۷ – بینظیر بوتو نخستوزیر اسبق و رهبر حزب مردم پاکستان.
*****