تقویم تاریخ ( ۲۰ ماه قوس )

امروز 20 ماه قوس برابر با 11 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تافغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

وفات بیرنگ کوهدامنی/۱۳۸۶

آقای کوهدامنی، از یک بیماری طولانی رنج می برد و در این اواخر، به افسردگی دچار شده بود.

او از سال ۱۹۹۵ میلادی، به همراه همسر و پنج فرزندش، در بریتانیا زندگی می کرد.

عاقل بیرنگ کوهدامنی، دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و از شاعران شناخته شده افغانستان بود.

آقای کوهدامنی، در سال ۱۳۳۰ خورشیدی، در منطقه شکردره کابل زاده شد.

او آموزشهای ابتدایی را در کابل و بلخ فراگرفت و سپس با دریافت یک بورسیه تحصیلی، به ایران رفت و در رشته زبان و ادبیات فارسی، در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت.

در سال ۱۳۵۶ خورشیدی، آقای کوهدامنی دانشنامه لیسانس خود را از دانشگاه تهران به دست آورد اما به دلیل تحولات سیاسی سالهای پس از آن در افغانستان و ایران، نتوانست به تحصیل در آن دانشگاه، آنگونه که مایل بود، در سطوح بالاتر ادامه دهد.

این شاعر نامدار افغان، در پایان دهه ۱۹۹۰ میلادی، کشورش را ترک کرد و به میان همزبانانش در جمهوری تاجیکستان رفت.

آنگونه که در معرفی آقای کوهدامنی در مقدمه یک دفتر شعرش (من ناله می نویسم) آمده است، او در تاجیکستان نشریه ای به نام پیوند پایه گذاری کرد.

نشریه پیوند، به زبان و خط فارسی، به مدیرمسئولی آقای کوهدامنی در تاجیکستان منتشر می شد.

بیرنگ کوهدامنی، در بهار سال ۱۹۹۵، تاجیکستان را ترک کرد و به بریتانیا پناهنده شد و تا هنگام مرگ در سن ۵۶ سالگی، در آن کشور اقامت داشت.

نمونه ای از شعر عاقل بیرنگ کوهدامنی، که در سال ۲۰۰۲ میلادی، به مناسبت پنجاه سالگی خود در شهر لندن سرود:

خورجین پر ز خورشید

از آسمان ملولم، از نقش و از نگارش
از اختران نحسش، از ابر شعله بارش

این گل قشنگ باشد، با آب و رنگ باشد
همخانه کرده یی تو، افسوس، با که خارش

نامش همیشه ماند، آن مرد حق که هر دم
دل می کشد به اوجش، سر تا به پای دارش

آن باغ سبز عاشق، ماتم گرفته اکنون
آتش زند به جانم، گل های سوگوارش

گردون همیشه باشد، آبستن حوادث
غیر از ستم نزاید، از لیل و از نهارش

یکساله هم نباشم، آمد اگر چه پنجاه
عمر سگانهء من، آری چه در شمارش

هرگز دگر نگردد، آن سرو سبز قامت
آید اگر خزانش، آید اگر بهارش

این باغ را چه آمد بر سر، که رخت بستند؟
مرغان نغمه خوانش، از گوشه و کنارش

زال زمانه هرگز، مردانگی ندارد
من آزمون نمودم، چندین هزار بارش

بیهوده دانه ها را، پنهان به خاک کردی
زین خاک بر نیامد، یک دانه از هزارش

آن تکسوار آرد، خورجینِ پر ز خورشید
در دیده می نماید، از دورها، غبارش

1936 – پادشاهي كه ازدواج با زن مورد علاقه اش را بر ادامه سلطنت ترجيح داد

كاري كه ادوارد هشتم پادشاه وقت انگلستان در يازدهم دسامبر سال 1936 انجام داد شايد در همه تاريخ نظير نداشته باشد. وي در اين روز از سلطنت كنارگيري كرد تا بتواند با زن مورد علاقه اش بانو «واليس سيمسون»كه قبلا دو بار ازدواج كرده و طلاق گرفته بود ازدواج كند و براي اين اقدام خود در يك نطق راديويي از مردم انگلستان پوزش طلبيد و از آنان خواست كه از اين ازدواج او (ازدواج با زن مطلقه، از عوام الناس و خارجي) حمايت كنند، و تاج و تخت را به برادر كوچكش سپرد كه به نام جورج پنجم (پدر اليزابت دوم) پادشاه شد.

ادوارد هشتم از آن زمان تا پايان عمر به نام«دوك آو ويندسر» در كنار واليس به ادامه حيات پرداخت. واليس يك بانويآمريکايي از شهر بالتيمور ايالت مريلند بود. واليس هم درگذشته است.

2006 – پينوشه مُرد، و مجازات او به آن دنيا حواله شد

جنرال اوگوستو پينوچت (پينوشه) دهم دسامبر 2006 در بيمارستان نظاميان در شهر سانتياگو (پايتخت كشور شيلي) در 91 سالگي از بيماري قلب درگذشت و به اين ترتيب مجازات او به آن دنيا موكول شد. ترديد است كه وجدان و ضمير او از آن همه جرم عمومي و نقض حقوق بشر ناراحت شده بود و در دل احساس ندامت كرده بود.

يينوشه در نوامبر 2006 – ماه پيش از مرگ و در مراسم نود و يكمين زادروز خود طبق نوشته اي كه زنش براي روزنامه نگاران قرائت كرده بود مسئوليت همه جرائم و تخلفات 17 سال حكومتش را شخصا برعهده گرفته بود. پينوچت 25 نوامبر سال 1915 به دنيا آمده بود. بزرگترين اتهام او نقض حقوق بشر بود. ربودن، شكنجه و قتل دست كم سه هزار و 197 مخالف سياسي را به حساب او نوشته اند. وي درجريان كودتاي 1973 خود بر ضد دكتر سالوادور آلنده (اينده) از محبوبترين مردان وقت باعث مرگ او شده بود. پينوچت 17 سال با ديكتاتوري بر شيلي حكومت كرده بود. نوشته اند كه او به خواست دولت واشنگتن و كمك سازمان مركزي اطلاعات آمريكا (سيا) برضد داكتر آلنده كودتا كرده بود، كودتايي بسيار خشن و خونين.

جنرال اوگوستو پينوچت

در دهه هاي 1990 و 2000 هزاران شكايت از او تسليم دستگاه قضايي شيلي شده بود ولي محاكمه او به عذر پيري و بيماري هربار به تعويق مي افتاد. وي در خانه اش تحت نظر بود (بازداشت خانگي).

در پي مرگ پينوچت، اين سئوال مطرح شده بود كه ممكن است، وي از طريق پزشكان متوجه عنقريب بودن مرگ خود شده بود كه براي رهانيدن دستيارانش از مجازات، در زادروز خود آن اعلاميه را صادر كرده بود. حكومت شيلي اينك در دست همان كساني است كه وي در دهه 1970 آنان طرد و متواري ساخته بود.

پس از اعلام مرگ پينوچت، بسياري از مردم شيلي به خيابانها ريختند و به شادي پرداختند. عده اي از آنان هم به سوي بيمارستان نظاميان به راه افتاده بودند تا جنازه اش را قطعه قطعه كنند كه پليس، در خيابانهاي منتهي به بيمارستان، مانع قرار داده بود و در همين جا بود كه افراد خشمگين حريق در خيابان به راه انداختند (عكس پايين).

1937 – ايتاليا از عضويت جامعه ملل كناره گيري كرد تا دستش براي تصرف كشورهاي افريقايي و حوزه مديترانه كه در زمان امپراتوري روم در قلمرو اين كشور بودند باز باشد.

۱۳۲۶ ش – کشتار الخصاص که در آن گروه‌های مسلح اسرائیلی هاگانا به کشتار فلسطینی‌های غیرنظامی روستای الخصاص پرداختند.

کشتار الخصاص، جنایت اسرائیل بر سر کودکان بی گناه

۱۷۹۲ – آغاز محاکمه لویی شانزدهم (در تصویر) پادشاه فرانسه که در انقلاب فرانسه دستگیر شده بود.

مناسبت ها:

روز جهانی کوه

زادروزها

۱۵۲۱ – زادروز لئون دهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
۱۸۰۳ – زادروز هکتور برلیوز آهنگساز فرانسوی از چهره‌های تأثیرگذار در موسیقی عهد رمانتیک
۱۸۴۳ – زادروز روبرت کخ پزشک و دانشمند آلمانی ، کاشف عامل بیماری سل ، برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۰۵
۱۸۹۶ – زادروز مارشال گئورگی ژوکف فاتح برلن و نابغه نظامی روسیه

روبرت کخ

۱۹۱۱ – زادروز نجیب محفوظ نویسنده و نمایشنامه‌نویس مصری و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات
۱۹۱۸ – زادروز آلکساندر سولژنیتسین نویسنده روسی، برنده جایزه ادبیات نوبل سال ۱۹۷۰ میلادی
۱۹۳۱ – راجنیش چاندرا موهان جین(اشو)، عارف، گورو و فیلسوف هندی.

۱۹۴۳ – زادروز جان کری سیاستمدار آمریکایی، شصت وهشتمین وزیر امورخارجه ایالات متحده آمریکا
۱۹۶۹ – زادروز ویسواناتان آناند استادبزرگ شطرنج اهل هندوستان ، قهرمان پیشین شطرنج جهان

جان کری

درگذشت‌ها

۷۱۱ – درگذشت ژوستینیان دوم امپراتور بیزانس از ۶۸۵ تا ۶۹۵ و سپس از ۷۰۵ تا ۷۱۱
۷۲۱ – درگذشت امپراتریس گمه‌ای چهل و سومین فرمانروای جاپان
۱۲۸۲ – درگذشت میخائیل هشتم امپراتور نیقیه و بیزانس

الکساندر دوما (پسر)

۱۸۹۵ – درگذشت الکساندر دوما (پسر) نویسنده فرانسوی
۱۹۷۸ – درگذشت ونسانت دو وینیو بیو-شیمیدان آمریکایی، برنده جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۵۵
۲۰۱۲ – درگذشت راوی شانکار آهنگساز و نوازنده هندی سیتار

ونسانت دو وینیو

*****