تقویم تاریخ ( 9 ماه قوس )

وفات رحیم جهانی ( هنرمند نام آشنای کشور/ ۱۳۹۳

رحیم جهانی جایگاه بلندی در تازه‌جویی و نوگرایی موسیقی افغانستان دارد. آقای جهانی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۴ در اثر بیماری سرطان در گذشت.

رحیم جهانی، یکی از چهره‌های برازنده موسیقی در گروه آماتوران جوان افغانستان بود. او عزم ابتکار و نوآوری داشت. جهانی توانست در وقت کم بنیاد‌های موسیقی معاصر یا پاپ افغانستان را مستحکم سازد.

رحیم جهانی از ده سالگی به موسیقی روی آورد. از نواختن طبله آغاز کرد. شصت سال را پیمود تا به جایگاه رفیع‌اش در بلندی‌های شهر موسیقی کشورش راه یافت.

رحیم جهانی در خانواده‌ای چشم به دنیا گشود که به شعر و موسیقی مهر می ورزید. او فرزند محمد یونس و نواده میرزا خسته دل، شاعر و مشروطه خواه، است که هردو به شعر و موسیقی ارج می گذاشتند.

آقای جهانی در دهه ۶۰ میلادی برای تحصیلات عالی در رشته موسیقی به ماسکو رفت و از دانشگاه ماسکو فوق لیسانس در رشته موسیقی به دست آورد.

جهانی پیش از پیوستن به گروه آماتور در موسسه هنر‌های زیبا به کار‌های هنری مشغول بود. او به هنر تئاتر نیز عشق می‌ورزید و چهار سال در کنار هنرمندان معروف تئاتر آن زمان از جمله محمد ایمن و سید مقدس نگاه، به عنوان هنر پیشه روی ستیژ بر آمد.

گفته می‌شود نام خانوادگی “جهانی” را هم سید مقدس نگاه، هنرپیشه، نمایشنامه‌نویس و نقاش معروف بر او نهاد.

در سال ۱۳۴۳ خورشیدی گروه آماتوران در افغانستان تشکیل شد.

عزیز آشنا، ظاهر هویدا، چترام سانی، سید حبیب علوی، آقا‌محمد کارگر، احمد شاکر و کبیر هویدا، نخستین اعضای این گروه بودند. سرپرستی ارکستر را جلیل زلاند به عهده داشت.

جهانی با نواختن بانگو درم در آرکستر آماتوران، عضویت این گروه را به دست آورد و رسما هنر موسیقی را پیشه خود ساخت.

کبیر هویدا، آهنگساز و از بنیان‌گزاران گروه معروف آماتوران درین باره می‌گوید: “آهنگسازی بنده و آواز خوانى جهانی هم زمان آغاز یافت، در مدت کمتر ازدو سال جهانی حدود سی آهنگ نو ثبت کرد که همه آثار من هستند از جمله این آهنگ‌ها:

اشکم ولی به پای عزیزان چکیده‌ام

هر شب فزاید تاب وتب من

باز آمدم باز آمدم

بی تو چندین بهار آمد و رفت

به که گویم که برد نامه من

تو در چشم من همچو موجی

آقای جهانی در انتخاب شعر، آهنگسازی و آواز خوانی ذوق عالی داشت. در آرشیو رادیوی افغاستان ۴۵ آهنگ جهانی وجود دارد. او در سال‌های بعد ۸ سی دی به هنردوستان و علاقمندانش عرضه کرد.

489 پیش از میلاد – داریوش یکم اولین سازمان استخبارتی در جهان را به میان آورد

پژوهشگران تحولات عهد باستان و عمدتا به استناد جلد سوم کتاب «مانه ثو Manetho» مورخ قرن سوم پیش از میلاد که درباره حکمرانی بیش از «دو ـ صد ساله» آریایی ها بر مصر است، داریوش بزرگ شاه آریایی از دودمان هخامنشی را مبتکر سازمانهای اطلاعاتی ـ امنیتی در جهان اعلام کرده و نوشته اند که داریوش در چنین روزی در سال 489 پیش از میلاد اندیشه تاسیس یک سازمان اطلاعاتی برای آریانا را به اجرا گذارد. وی در پی تقسیم قلمرو دولت آریانا به ساتراپی های متعدد (ایالت ـ ولایت) که شرح آنهارا در سنگ نبشته بیستون آورده است و انجام اصلاحات ازجمله ایجاد پستخانه، خزانه داری (گنزبرا = گنجور)، پولیس راه، ضرب سکه طلا (در جهان؛ معروف به داریک، دارا)، سیستم قضایی و سپاه جاویدان (ارتش دائمي) به اندیشه ایجاد یک سازمان اطلاعاتی مرکزی افتاد تا سوء مدیریت ها و تخلفات عمومی و نابخردی مقامات و عدم رضایت مردم از امور مستقیما و سریعا به او گزارش شود و به این سازمان (اعضای آن) گوش و چشم شاه می گفتند. حفظ جان و مال اتباع، جمع آوری مالیات و امضای احکام دادگاهها برای اجرا برعهده ساتراپ ها (محافظان ایالت = والیان) بود ولی لازم بود که شاه شخصا از ضعف ها و کژروی های مقامات و احساس، عواطف و خواست درونی اتباع و وضعیت زندگانی آنان آگاه شود.

1782 – پيش نويس قرارداد پاريس که پس از تصويب به صلح انگلستان و دولت نوپاي ايالات متحده انجاميد به امضاء رسيد و انگلستان رسما استقلال ايالات متحده را که مهاجر نشين آن کشور بود برسميت شناخت.

1913 – نخستين تانک تیل دنیا كه با (پمپ) كار مي كرد در شهر پيتسبورگ ايالت پنسيلوانياي آمريكا آغاز بكار كرد . قبلا بنزين درحلب هاي فلزي فروخته مي شد.

1939 – آغاز جنگ زمستان بین اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری فنلاند.

1945 – ارتش شوروی منطقه دانتزیک (گدانسک) را ازدست آلمان خارج ساخت. دادن همین منطقه قدیمی آلمان (پروس) به لهستان در پایان جنگ جهانی اول که در آن آلمان شکست خورده بود سبب شد که هیتلر براي پس گرفتن آن در 1939 به لهستان لشکر بکشد و چون انگلستان و فرانسه تمامیت لهستان را تضمین کرده بودند، جنگ جهانی دوم اغاز شود.

1961 – شوروي درخواست عضويت کشور تازه استقلال يافته کويت به سازمان ملل را وتو کرد، زيراکه دولت عراق ـ دوست وقت شوروي مدعي مالکيت کويت شده بود.

1967 – استقلال کشور جمهوری خلق یمن از بریتانیا.

1982 – تریلر؛ پرفروش‌ترین آلبوم جهان در تمام دوران‌ها توسط مایکل جکسون منتشر شد

تریلر (به انگلیسی: Thriller، به معنی هیجان‌انگیز و دلهره‌آور) نام ششمین آلبوم استودیویی مایکل جکسون است که در ۳۰ نوامبر ۱۹۸۲ (۹ قوس ۱۳۶۱ ه.ش) منتشر شد. این آلبوم برندهٔ تعداد رکوردشکن ۸ جایزهٔ گرمی شد.

تریلر تنها یک سال پس از انتشارش، به پرفروش‌ترین آلبوم تاریخ موسیقی جهان تبدیل شد و هنوز هم این مقام را با اختلاف زیادی (تقریبأ ۶۰ میلیون نسخه) از دومین آلبوم پرفروش حفظ کرده‌است. فروش جهانی تریلر تا به امروز بیش از ۱۱۰ میلیون نسخه برآورد شده‌است. تریلر و آلبوم بهترین‌هایشان (۱۹۷۱–۱۹۷۵) از گروه ایگلز، با فروش ۲۹ میلیون نسخه، پرفروش‌ترین آلبوم‌های تاریخ موسیقی آمریکا نیز هستند.

زادروزها

۱۴۲۷ میلادی – کازیمیر چهارم یاگیلون، دوک بزرگ لیتوانی.
۱۵۰۸ – آندرا پالادیو، در دوره رنسانس ایتالیا در حرفه معماری در جمهوری ونیز فعال بود.

۱۶۶۷ – آندرا پالادیو، هجو نویس، شاعر و نویسنده رساله‌های سیاسی.
۱۸۱۳ – لوئیز-ویکتورین اکرمان،شاعر قرن نوزدهم میلادی اهل فرانسه.
۱۸۱۷ – تئودور مومسن، پژوهش‌گر، تاریخ نویس، حقوق‌دان، روزنامه‌نگار، سیاست‌مدار و باستان‌شناس آلمانی.
۱۸۲۵ – ویلیام-آدولف بوگرو، یکی از نقاشان آکادمیک فرانسه.
۱۸۳۵ – مارک تواین، نویسنده آمریکایی.

مارک تواین

۱۸۴۷ – آفونسو پنا،سیاستمدار اهل برازیل.
۱۸۶۹ – گوستاف دالن، کارخانه‌دار و برنده جایزه نوبل فیزیک سوئدی.
۱۸۷۴ – وینستون چرچیل، سیاست‌مدار، نخست وزیر و نویسندهٔ انگلیسی برندهٔ جایزه نوبل ادبیات.
۱۸۷۴ – لوسی ماد مونتگومری،نویسنده کانادایی.
۱۸۸۹ – ادگار آدریان،زیست‌شناس انگلستانی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۳۲ به خاطر کشف نورون‌ها.
۱۹۱۵ – ادگار آدریان،شیمیدان آمریکایی کانادایی.
۱۹۳۳ – نورمن دیلی،بازیکن فوتبال اهل کشور انگلستان.

وینستون چرچیل

۱۹۳۷ – ریدلی اسکات،کارگردان انگلیسی.
۱۹۴۳ – ترنس مالیک، کارگردان سینمای آمریکایی و استاد فلسفه دانشگاه‌ام آی تی.
۱۹۴۴ – جرج گراهام، بازیکن سابق و مربی فوتبال اهل اسکاتلند.
۱۹۴۵ – راجر گلاور،نوازنده گیتار بیس، آهنگ‌ساز و تهیه‌کننده موسیقی بریتانیایی.
۱۹۴۷ – جود سیکوللا،بازیگر آمریکایی.
۱۹۴۷ – دیوید مامیت،نویسنده، فیلمنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی.
۱۹۵۵ – ریچارد بر،سناتور ایالت کارولینای شمالی در سنای ایالات متحده آمریکا.
۱۹۵۵ – بیلی آیدل، از خواننده‌های بزرگ سبک موسیقی پانک راک.
۱۹۵۷ – ریچارد باربیری، کیبوردیست و آهنگساز انگلیسی.
۱۹۶۰ – گری لینکر،فوتبالیست بازنشسته انگلیسی.

بیلی آیدل

۱۹۶۵ – شاهزاده آکی‌شینو، پسر دوم امپراتور کشور ژاپن، امپراتور آکی‌هیتو.
۱۹۶۵ – بن استیلر، از کمدین‌های مشهور هالیوود.
۱۹۶۶ – دیوید برکوف،شناگر اهل کشور ایالات متحده آمریکا.
۱۹۷۳ – کریسچن، کشتی‌گیر حرفه‌ای و بازیگر.
۱۹۷۴ – سباستین تلیه، آهنگساز موسیقی الکترونیکی فرانسوی.
۱۹۷۸ – کلی آیکن، نفر دوم از فصل دوم از سری مسابقات امریکن آیدل، خواننده، ترانه‌سرا، بازیگر، تهیه‌کننده و نویسنده.
۱۹۸۲ – مدینا،ترانه سرا و خواننده پاپ، دنس، ریتم و بلوز دانمارکی.
۱۹۸۲ – الیشا کاتبرت، بازیگر کانادایی.
۱۹۸۳ – ولادیسلاو پولیاکوف،شناگر اهل کشور قزاقستان.
۱۹۸۴ – نایجل دی یانگ،بازیکن فوتبال هلندی.
۱۹۸۵ – کیلی کوئوکو،خواننده، دوبلور و بازیگر آمریکایی.
۱۹۹۰ – ماگنوس کارلسن، استاد بزرگ و نابغه شطرنج اهل نروژ.

وفات ها

۱۰۱۶ – ادموند دوم، پادشاه انگلستان.
۱۷۱۸ – کارل دوازدهم سوئد،شاه امپراتوری سوئد از ۱۶۹۷ تا ۱۷۱۸ میلادی.
۱۹۰۰ – اسکار وایلد، داستان‌نویس، نمایشنامه‌نویس و نویسنده داستان‌های کوتاه ایرلندی.
۱۹۲۳ – جان مک‌لین، معلم مدرسهٔ اسکاتلندی، و مدرس آثار مارکسیستی و کنسول شوروی در اسکاتلند.
۱۹۳۵ – فرناندو پسوآ، شاعر، نویسنده و همچنین مترجم و منتقد پرتغالی.
۱۹۴۴ – پل ماسون،ورزشکار مرد رشتهٔ دوچرخه‌سواری اهل کشور فرانسه.
۱۹۵۳ – فرانسیس پیکابیا،نویسنده و نقاش قرن نوزدهم میلادی اهل فرانسه.
۱۹۸۸ – عبدالباسط محمد عبدالصمد قاری بزرگ قرآن (اهل مصر)

عبدالباسط محمد عبدالصمد

۱۹۹۴ – گی دوبور، تئوریسن مارکسیست فرانسوی، نویسنده، فیلمساز و از اعضای بنیانگذار بین‌الملل موقعیت گرایانه.
۲۰۰۳ – گرترود ادرل،شناگر اهل کشور ایالات متحده آمریکا.
۲۰۱۱ – لکا، ولیعهد آلبانی، که به شاه لکای یکم نیز معروف بود تنها پسر شاه زوگ یکم (احمد زوگو)، پادشاه آلبانی.
۲۰۱۳ – پل واکر، بازیگر آمریکایی.

*****