مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
25 اکتوبر سال 1806«ماكس ستيرنر» فيلسوف آلماني به دنيا آمد كه گفت بدون ارتقاء سطح آگاهي هاي مردم، دمكراسي واقعي تامين نخواهد شد. اين نكته نيز از اوست: «كساني كه به گذشتگان خود احترام نگذارند، ميهنشان را هم دوست ندارند و نمي توان با اطمينان گفت كه دوستان و نزديكان خود را هم واقعا و دائما دوست داشته باشند و در عقايدشان پابرجا بمانند».
وي با مشاهده انقلابات سال 1848 اروپا گفته بود: «براي برانداختن نظام كهن، مي توان از مردم معمولي استفاده كرد، ولي براي سپردن كارهاي دولتي به آنان، نه. بايد تاريخ انقلاب فرانسه را از نظر دور نداشت.».
روس ها پس از پيروزي انقلاب اكتبر به اين اندرز گوش نكردند و سرانجام شوروي از درون فروپاشيد.
سلجوقيان كه در پي پيروزي سال 1071 بر روم شرقي، بخشي از آناتولي را تصرف داشتند 25 اكتبر سال 1147 با گروه آلماني نيروهاي صليبيون وارد جنگ شدند. اين نبرد در منطقه «دوري لائوم Dorylaeum (اسكي شهر امروز تركيه = شهر كهن)» روي داد كه ضمن آن از نيروي 20 هزار نفري صليبيون آلماني تنها دو هزار تن زنده ماندند و كنراد سومConrad III فرمانده آنان ناچار شد كه به گروه فرانسوي كه از راهي ديگر عازم فلسطين بودند بپيوندد. گروه فرانسوي نيز موفق به انجام برنامه اش نشد و به اين لحاظ، مورخان لشكركشي دوم صليبيون را يك شكست نوشته اند.
انقلاب بلشويكي اكتبر در حقيقت سومين مرحله از انقلاب مردم روسيه در طول سال 1917 بود. انقلاب اول توسط ليبرالها، و انقلاب دوم كه موفق به وادار كردن تزار نيكلاي دوم به تفويض اختيارات شد در فوريه همان سال توسط چپگرايان و ناسيوناليستها انجام شده بود كه «كرنسكي» را رئيس دولت موقت كرده بودند.
در انقلاب بلشويكي كه ساعت 9 و 45 دقيقه شب با شليك توپ از سوي رزمناو آيورورا به اوج شدت رسيد، كمونيست ها (بلشويك ها)، سوسياليست هاي انقلابي و منشويك ها (اقليت – سوسيال دمکراتها) شركت داشتند و انقلابيون ساعت 2 بامداد كاخ زمستاني محل استقرار دولت را در شهر پترو گراد (سن پترزبورگ) گرفتند كه از آن واحدهاي قزاق و نيز واحدهاي دانشجو (دانشكده افسري) دفاع مي كردند. دانشجويان نظامي به كمك قزاقها فراخوانده شده بودند. در پي سقوط كاخ و دستگير شدن بيشتر مقامات ارشد دولت، لنين پيروزي انقلاب و بركناري دولت وقت (دولت کرنسکي) را اعلام داشت و اداره امور روسيه به دست كنگره ساويت ها مركب از 649 كمونيست، سوسياليست و منشويك سپرده شد. لنين تاكيد داشت همه كساني كه معتقد به نوعي سوسياليسم هستند در احراز مقامات و اداره امور مشاركت داشته باشند ولي بعدا «لئون تروتسكي» سوسياليست هاي ميانه رو را مشتي ورشكسته و فرصت طلب خواند و به دورانداخت و برجاي كنگره ساويت هاي سراسر روسيه، شوراي كميسرهاي مردم مركب از نمايندگان كارگران و كشاورزان بلشويك را مستقر ساخت، پرچم دولتي با علامت داس و چكش را رسميت بخشيد و مصادره اراضي اشراف، مالكان بزرگ و حتي كولاك ها (خرده مالكين) و كارخانه ها، بانكها و كارگاهها را اعلام داشت و همين جهش كه مورد نظر لنين نبود و آن را روالي منطقي نمي دانست باعث شد كه سنگ اول كج گذارده شود.
25اكتبر 1936 هيتلر و موسوليني پيمان اتحاد امضاء كردند و اتحاديه محور (محور) بوجود آمد. اين نام را «گيولا گومبوسGyula Gombos» نخست وزير وقت مجارستان پيشنهاد كرده بود تا ساير كشورهاي هم ـ عقيده (ناسيوناليست) بر گرد محور باهم متحد شوند. بعدا ژاپن و چند كشور ديگر ازجمله روماني، بلغارستان، مجارستان و متحدين ژاپن و آلمان هم وارد آن شدند، حتي گروه هند آزاد به آن پيوست و پيمان آهنين نام گرفت. رضا شاه با منصوب كردن دكتر متين دفتري به نخست وزيري تصميم به پيوستن به محور داشت ولي مردد بود كه با اخطارهاي لندن و مسكو رو به رو شد و ايران به اشغال نظامي درآمد. دولت عراق نيز مدتي از هواداران محور بود. اشتباه هيتلر كه به شوروي حمله برد باعث شكست محور شد. مورخاني كه معارضه آگوست 2008 روسيه با اتحاديه اروپا و «ناتو» را تفسير كرده بودند گفته بودند كه اگر اين معارضه روزگاري جدي شود، اتحاديه اروپا سرنوشتي بهتر از «اتحاد محور» نخواهد داشت.
0: سال 2137 پيش از ميلاد ماه گرفتگي روي داد و چيني ها آن را در تاريخ ثبت كردند. اين نخستين بار بود كه يك ماه گرفتگي ثبت شده است.
1662: چارلز دوم پادشاه وقت انگلستان با دريافت پول از دولت فرانسه، بندر دونكرك را كه از سالها پيش در اشغال نظامي آن كشور بود تخليه كرد.
1868: شهر « ادو» در جاپان به « توكيو» تغيير نام داد.
1881: پابلو پيكاسو نقاش معروف اسپانيايي به دنيا آمد.
1911: نخستين پرواز اكتشافي (نظامي) در تاريخ انجام گرفت و ايتاليايي ها محل استقرار نيروهاي طرف مقابل در ليبي را با فرستادن هواپيما كشف كردند.
1945: نيروهاي جاپان جزيره تايوان را پس از سالها تصرف، تخليه كردند
1954: ماشين حساب (كلكوليتور) تمام ترانزيستوري ساخته شد.
1971: چين توده اي 22 سال پس از تاسيس، بالاخره كرسي و مقام خود در سازمان ملل را به دست آورد.
2001: ويندوز «اكس پي» وارد بازار شد.
