مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
امروز 4 ماه سنبله برابر با 26 سپتامبر تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.
وقایع و رویداد ها:
پیشروی طالبان در حومه های شهر کابل/1375 شمسی
رویداد ها:
330 – تأسيس اولين كليسا به فرمان كُنْسْتانْتين امپراتور روم در اورشليم
كُنْسْتانتين (قُسطَنْطين) كبير، امپراتور روم در نيمه اول قرن چهارم ميلادي حكومت را در اختيار داشت. يكي از اقدامات وي صدور فرمان ميلان بود. بر اساس اين فرمان، مسيحيان در انجام عبادات خود آزادي يافتند و دين مسيحيت در سراسر روم رسميت يافت. در ادامه دلبستگي به دين مسيح(ع)، كنستانتين در بيست و ششم سپتامبر سال 330 ميلادي، اولين كليساي مسيحي در اورشليم را بنا نهاد. همسر وي كه در ترويج و تبليغ آيين مسيحي كوشا بود، در ساخت اين كليسا نيز كنستانتين را همراهي نمود. آثاري از اين كليسا تا سالهاي اخير باقي مانده بود.
مجسمه کنستانتین
422 – جنگ مذهبي آریانا و روم
26 سپتامبر سال 422 ميلادي عهدنامه صلح آریانا و روم كه به جنگ دو ساله دو ابر قدرت پايان داد و چند هفته پيش از اين به امضاء رسيده بود مبادله شد.
در تاريخ عمومي (جهان)، از اين جنگ دو ساله به عنوان «جنگ مذهبي ايران و روم» نام برده شده است، زيرا كه پيش از امضاي معاهده صلح، پيروان آيين زرتشت (دين رسمي آریایی ها تا سده هفتم ميلادي) در قلمرو روم، و مسيحيان در قلمرو آریانا از آزادي مذهب برخوردار نبودند.
تصويري سکه نقره بهرام گور
590 – آغاز سلطنت خسرو پرويز پادشاه معروف سلسله ساساني
خسرو پرويز پادشاه ساساني يكي از معروفترين پادشاهان اين سلسله به شمار ميرفت و دوران حكومت وي با بعثت پيامبر اسلام(ص) همزمان بود. خسرو بعد از مرگ هرمز چهارم، در بيست و ششم سپتامبر 590م به سلطنت نشست و البته براي دستيابي به تخت و تاج شاهي، با واگذاري ارمنستان به روم، از حمايت امپراتور روم بهره گرفت. وي در دوران سلطنت خود توانست مناطقي از آسياي صغير، فلسطين، شام و مصر را به تصرف درآورد و قدرت خود را گسترش دهد. از حوادث مهم دوران سلطنت خسرو پرويز ظهور پيامبر(ص) در مكه و نگارش نامهاي است كه پيغمبر اسلام(ص) براي او فرستادند.
سنگ نگاره ای از خسرو پرویز در طاق بستان
پيامبر در اين نامه ضمن دعوت وي به توحيد و يكتاپرستي، تداوم سلطنت او را منوط به پذيرش اسلام دانستند و چون خسروپرويز نامه پيامبر(ص) را پاره نمود با نفرين رسول خدا(ص) عمر خسرو پرويز و سپس سلطنت ساسانيان پس از مدتي درهم پيچيد. از ديگر حوادث زمان حكومتِ خسروپرويز، جنگهاي طولاني مدت وي با امپراتوري روم بود كه به جهت حمايت از امپراتور مقتول روم كه حامي پادشاه ايران بود، آغاز شد و بعد از بيست و چهار سال در سپتامبر 627م، خاتمه يافت. خسروپرويز همانند بسياري از پادشاهان، مردي فاسد و خوش گذران بود كه فساد و تباهي و تجمل پرستي و شهوتراني اركان حكومتش را سست نموده بود. شكست از روم و شورش سرداران سپاه آریانا سرانجام به قتل خسروپرويز انجاميد و پسرش شيرويه زمام امور را به دست گرفت.
1960 – فيدل كاسترو رهبر كوبا طولاني ترين نطق تاريخ سازمان ملل را كه 4 ساعت و 29 دقيقه طول كشيد در مجمع عمومي اين سازمان ايراد كرد.
1960 – نخستین مناظره تلویزیونی از سری مناظرات تاریخی بین دو نامزد ریاست‌جمهوری آمریکا، ریچارد نیکسون و جان اف. کندی که بین ۸۵ تا ۱۲۰ میلیون بیننده را به خود اختصاص داد، روی آنتن تلویزیون رفت.
1969 – گروه بیتلز آخرین آلبوم ضبط شده خود به نام «اَبی رُود» را ارائه کرد. آلبوم «بگذار باشد» گرچه زودتر از این آلبوم ضبط شده بود، به سال ۱۹۷۰ به بازار آمد.
کاور آلبوم Abbey Road
زادروزها
۱۸۴۹ – زادروز ایوان پاولف عصب‌شناس، فیزیولوژیست، روان‌شناس و پزشک روس، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۰۴
۱۸۸۸ – زادروز تی. اس. الیوت شاعر، نمایشنامه‌نویس و منتقد آمریکایی
ایوان پاولف
۱۸۸۹ – زادروز مارتین هایدگر فیلسوف آلمانی
۱۸۹۸ – زادروز جورج گِرشوین آهنگساز آمریکایی
مارتین هایدگر
۱۸۹۷ – زادروز پل ششم از پاپهای کلیسای کاتولیک روم
۱۹۳۲ – زادروز مانموهان سینگ سیزدهمین نخست‌وزیر هند
۱۹۸۱ – زادروز سرنا ویلیامز تنیسور زن آمریکایی
سرنا ویلیامز
درگذشت‌ها
۱۹۴۰ – درگذشت والتر بنیامین فیلسوف، مترجم، نویسنده و زیبایی‌شناس آلمانی، از اعضای مکتب فرانکفورت
۱۹۴۵ – درگذشت بلا بارتوک آهنگساز و پیانیست برجستهٔ مجار
والتر بنیامین
۱۹۷۳ – درگذشت آنا مانیانی بازیگر ایتالیایی سینما و تئاتر
۱۹۷۸ – درگذشت کارل مان گیورگ سیگبن فیزیکدان سوئدی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک (۱۹۲۴)
آلبرتو موراویا
۱۹۹۰ – درگذشت آلبرتو موراویا رمان‌نویس ایتالیایی
۲۰۰۸ – درگذشت پل نیومن بازیگر و کارگردان آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
پل نیومن
*****
