مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
نهم ماه سرطان
صوفی غلام نبی عشقری در ۹ سرطان ۱۳۵۸ خورشیدی به عمر هشتاد و هفت سالگی درگذشت و در شهدای صالحین به خاک سپرده شد.
عشقری در سال ۱۲۷۱ متولد شد. وی هنوز نخستین سالهای کودکی را سپری نکرده‌بود که پدر، مادر و برادرش را از دست داد. او از ۱۸ سالگی به شاعری روی آورد. در سال ۱۲۹۳ خورشیدی غلام نبی نخستین شعرش را به تخلص عشقری سرود. بسیاری از اشعارش در روزنامه‌های آن زمان به چاپ رسید و ۷۰ سال تمام به شاعری پرداخت. در سال ۱۳۳۵ شغل صحافی را برگزید و با کتاب سروکار پیدا نمود و بعداً بزم‌های شاعرانه برپا می‌نمود .
سبک شعر عشقری در دو گونه بود. دسته‌ای از اشعار او در سبک ادبی استوار هستند و دسته‌ای دیگر با بهره‌گیری از واژگان زبان عامیانه سروده شده‌است. بخشی از سروده‌های او در کلیاتش در سبک واسوخت است.
چاپ داستان «بر باد رفته»/ 1936:
نخستين چاپ داستان «بر باد رفته» كه برنده دو جايزه ادبي بزرگ شده است سي ام جون سال 1936 انتشار يافت و به توزيع داده شد.
«برباد رفته» پرخواننده ترين داستاني است كه تاكنون در آمريكا نوشته شده است. اين داستان كه در زمينه جنگ داخلي خونين و ويرانگر آمريكاست به چهل زبان ديگر ترجمه و در سراسر جهان انتشار يافته و بر پايه آن يك فيلم سينمايي موفق ساخته شده است.
نويسنده اين اثر بانو «مارگارت ميچل (پگي)» است كه كار نوشتن آن را از سال 1926 آغاز كرده بود. هدف نويسنده كه خود از مردم جنوب آمريكا و متولد شهر آتلانتا است كه این شهر در جريان جنگ داخلي ويران شد اين بود كه چنان مصائب اين برادركشي را در قالب داستان بيان دارد كه در هيچ نقطه اي تكرار نشود.
پیشنهاد نگارش بی طرفانه در کتاب های تاریخ/ 1863م:
«جيمز هاروي رابينسونJames Harvey Robinson» تاريخدان معروف آمريکايي 30 جون سال 1863 به دنيا آمد كه تاكيد فراوان بر تدريس تاريخ در دبيرستانها و یادآوری مواردی از آن در مناسبت ها در رسانه ها داشت (اندیشه تاریخنگاری ژورنالیستی) و توصيه مي كرد كه كتابهاي درسي تاريخ براي مکاتب بايد دقيق، درست و بي طرفانه نوشته شود.
رابینسون در يكي از رسالات خود استدلال كرده است كه چرا «مدرس تاريخ» بايد فردي عادل و بي طرف باشد.
رابينسون که 73 سال عمر کرد تاليفات متعدد درباره اهميت تاريخ دارد. او تاکيد براين داشت که پژوهشگران هنگام بررسي “گذشته” تنها تحولات سياسي – نظامي را مد نظر نداشته باشند بلکه به تطور و تحول انسان از لحاظ علمي، عقلي و اجتماعي هم توجه کنند.
قتل رهبر جنبش حقوق مدنی سیاه پوستان 1974م:
در پي قتل داكتر مارتين لوتر كينگ رهبر جنبش حقوق مدني سياهپوستان آمريكا ، سي ام جون 1974 يك مرد مسلح وارد كليسايي در شهر اتلانتاي آمريكا شد و در حالي كه فرياد مي زد كه از اين سروصداها (منظور ادامه كار جنبش) خسته شده است بناي تيراندازي را گذارد. در اين تيراندازي مادر دكتر كينگ و دو تن ديگر كشته و گروهي هم مجروح شدند.
تيرانداز كه توسط حاضران در كليسا دستگير شد به پليس گفت كه قصد كشتن پدر دكتر كينگ را داشت كه گلوله به مادر او اصابت كرد!!.
1834: كنگره آمريكا تصويب كرد كه اكلاهما سرزمين سرخپوستان رانده شده از ايالتهاي شرقي باشد . با وجود اين ، بعدا مهاجران اروپايي اين منطقه را هم از چنگ سرخپوستان خارج كردند.
1871: كشاورزان گواتمالا براي احقاق حق دست به انقلاب زدند.
1894: شبه جزيره كره كه قبلا تابع چين بود اعلام استقلال كرد.
1948: آزمايشگاه فيزيك « بل » اعلام كرد كه ترانزيستور اختراع كرده كه در راديو و دستگاههاي مشابه جاي لامپ را مي گيرد.
1950: هري ترومن رئيس جمهوري وقت آمريكا دستور انتقال نيرو به کوریای جنوبي را براي جنگ صادر كرد.
1960: كنگو ، مستعمره بلژيك، اعلام استقلال كرد ، ولي گرفتار اقسام دشواريها ، جنگهاي داخلي و انواع توطئه خارجيان شده است كه تا سال 2003 هم ادامه داشته اند.
1962: رواندا و بروندي استقلال يافتند ، ولي اين دو سر زمين افريقايي همسايه كنگو هم وضعي بهتر از كنگو نداشته اند ، زيرا استعمار اروپا بدون در نظر گرفتن قلمرو سنتي قبايل، آنها را ميان دوكشور تقسيم كرده است.
