ششم جدی؛ سرآغاز گرفتاری ابر قدرت شرق در منجلاب جنگ افغانستان

با پیروزی کودتای کمونيستی 7 ثور سال 1357، رهبران شوروی پیشین گمان کردند که حکومت مستقر در کابل می‎تواند، حافظ منافع آنان باشد؛ اما با شکل‎گیری مقاومت مردم افغانستان، تمامی آرزوها و پلان هاي آنان به هم خورد. شادمانی روزهای نخستین، جایش را به تلخ‎کامی، نگرانی و پریشانی داد. از 7 ثور تا 6 جدی 1357 وقوع حدود هفتاد قیام مردمی در نقاط مختلف کشور، خواب سردمداران اتحاد شوروی پیشین را آشفته‎ کرد.
اما چنانكه كودتاچيان نيز پيش‌‌بيني مي‌كردند، ناآرامي ها در در اعتراض به جنايات آنان متوقف نشد و در فضاي ملتهب آن روز ها، مردم هرات قيام گسترده‌اي راه اندازي كرده و با نظاميان مستبد وقت، درگير شدند.
به همين خاطر براي پيشگيري از تكرار ناآرامي ها در شهرها و ولايات كشور، رهبران خلق و پرچم مذاكرات مفصلي با رهبران كاخ كرملين انجام دادند و برای خاموش کردن این قیام‎ها و کنار زدن نیروهای وابسته به جناح پرچم از بدنه دولت، در 14 قوس 1357 نورمحمد تر‎ه‎کی و حفیظ‎الله امین در ترکیب هیاتی به مسکو رفتند و معاهده‎ نظامی را با مقامات شوروی به امضا رساندند. این معاهده 15 ماده‎ای که بین تره‌کی و برژنف به امضا رسید، زمینه را برای تهاجم شوروی به افغانستان فراهم کرد.
در همين حال با گذشت سه ماه از تنظيم اين قرار داد، وقوع قيام عمومي در هرات ، زنجيره‌ وار بر دامنه اعتراضات مردمي ساير ولايات افزود.
حكومت مستبد وقت، براي مهار و جلوگيري از قيام هاي مردمي ، اعلاميه‌هايي صادر كرده و مردم را به همكاري خود دعوت كرد. اما پخش چنين ابلاغيه ها و ساير روش هاي تهديد آميز از جمله دستگير مبارزان و شكنجه و زنده بگور ساختن آنها، نتوانست در گسترش مخالفت ها، وقفه‌اي ايجاد كند. كودتاچيان در پي قيام 24 حوت 1357 هرات، طي ابلاغيه هاي شديداللحني خطاب به مردم، بر ضرورت سركوب انقلابيون تأكيد كردند. به دنبال اين ابلاغيه ها و عملكرد هاي ظالمانه آنان، موج جديدي از خشونت‌ و سركوب در كشور آغاز شد.
حكومت تلاش مي‌كرد براي سركوب مجاهدين، بين مردم و مجاهدين فاصله ايجاد نمايد، اما افكار مردم نيز به درستي معتقد بود كه اقدامات جنايتكارانه، غيرانساني و ظالمانه حكومت خلق و
پرچم ، موجبات گسترش نارضايتي ها و مخالفت هاي تدريجي و مداوم مردم را فراهم آورده است.
چنانچه قيام خونين 24 حوت 1357 هرات، ضعف و زبوني كودتاچيان را در مواجهه با قيام هاي مردمي آشكار كرد.
به همين خاطر روس‌ها با توجه به انگیزه‌ها و دلایل فوق، به بهانه تقویت ارتش شکست خورده امین و تره‌کی، در سال 1358 مقدار زیادی سلاح و مهمات را وارد افغانستان کردند. این سلاح‌ها شامل 100 دستگاه تانک (تی-62)، (جنگنده‌های میگ 21 و 23) و (اس-یو)، (نفربرهای ام-16) و (36 فروند هلیکوپتر پیشرفته ام-آی24) بود.
شوروی در اسد 1358، صد فروند هواپیمای جدید را در پایگاه هوایی قندهار مستقر ساخته و در ماه میزان همان سال مارشال پاولوفسکی؛ فرمانده نیروهای زمینی شوروی با 60 نفر از جنرالان برجسته شوروی پیشین به منظور تهیه نقشه و شناسایی نقاط استراتژیک وارد افغانستان شدند. سپس حدود 1500 نظامی آن کشور در ماه قوس در پایگاه هوایی بگرام و فرودگاه بین‌المللی
کابل مستقر شدند و حفیظ‎الله امین را وادار کردند که به قصر دارالامان در جنوب غرب کابل برود تا بدین ترتیب تجاوز نظامی به شهر آسان‌تر شود. پس از این اقدام، در تاریخ 3 جدی یک پل هوایی بین کابل – تاشکند برقرار شد و یک کندک از نیروهای 105 هوابرد شوروی وارد کابل شد و در نقاط مهم شهر مستقر گردیدند.
تا تاریخ شش جدی حدود پنج هزار سرباز روسی وارد کابل شد و ساعت شش عصر روز پنجم جدی، غرش توپ و گلوله قصر دارالامان کابل را به لرزه درآورد و درگیری میان ارتش روس و محافظان قصر آغاز شد. به این ترتیب حفیظ الله امین که برای نجات خود دست به دامان شوروی شده بود، با دست خود، شرایط سقوط خود را فراهم کرد. بعد از حدود یک ساعت صدای ببرک کارمل از رادیو تاجکستان پخش شد و ببرک ضمن برشمردن جنایات امین، او را «میرغضب» خواند و اعلام کرد که امین برای ابد به همراه چند نوکرش از صحنه زندگی محو شد.

درباره admin

مطلب پیشنهادی

نگاهی به موفقیت های دختران افغان طی سالیان اخیر

طی سالیان اخیر زنان و دختران کشور ما در عرصه های مختلف علمی، فرهنگی، هنری، …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *