مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
“مادر” واژه مقدسی که تقدس آن به همه بشریت ثابت شده است، اما با آن هم در گوشه‌هایی از این کره خاکی ارزش و جایگاه مادر نادیده گرفته شده و قدسیت آن در چهاردیواری خانه تعریف شده است. اینجا در افغانستان در اذهان برخی افغان‌ها، بيرون شدن زن و مادر از چهارديواري خانه، و اشتراک در فعاليت‌های اجتماعی، نفی‌کننده تقدس و ارزش آن‌ها پنداشته می‌شود. این جا شناخت از زن و مادر برای برخی‌ها به عنوان يک انسان ترحم‌انگیز و يک عاجزه تعریف شده است و اغلبا هم اکثر ما دانسته یا ندانسته این موجود پاک و دارای ارزش را به نام “سیاه‌سر” نه به عنوان يک زن مساوي با مرد و دارای جایگاه عالی می‌پنداریم و خطاب می‌کنیم. اما با آن هم در کنار این، هستند کسانی که قدر این ثروت بی‌بدیل را می‌دانند و به آن ارزش بزرگی قایل می‌شوند. “روز جهانی مادر” روزی که برای برخی‌ها معنا و مفهوم خاصی داشته و به بهانه تجلیل از این روز تلاش می‌کنند تا به هر نحوی که شده محبت مادران‌شان را جبران کنند، حتی با دادن شاخه‌گلی کوچک و تبریک گفتن این روز به آنان. این جا در هرات نیز از روز جهانی مادر در اداره اطلاعات و فرهنگ، با حضور رئیس این اداره، روئسای برخی ادارات دولتی، اعضای شورای ولایتی، مادران، فعالین مدنی و جوانان گرامی‌داشت به عمل آمد. این برنامه از سوی آمریت جوانان این اداره دایر شده بود. آریا رئوفیان رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ هرات در مراسم تجلیل از این روز با ابراز تبریکی به تمام مادران مهربان وطن، مقام، منزلت و جایگاه مادر را بسیار بلند و ارزشمند خوانده بیان داشت که مادران رنج‌دیده و مصیبت‌دیده کشور بحران‌ها و سختی‌های طاقت‌فرسایی را در طول تاریخ تحمل کرده اند. آقای رئوفیان اما می‌گوید: متاسفانه تاکنون کمتر با نگاه آسیب‌شناسانه به مادر و وضعیت دردآور آنان نگریسته شده است. رئیس این اداره می‌گوید: مادر به عنوان موجودی که پرورش مستقیم اطفال به دوش اوست، در تربیت اطفال نقش اساسی را داشته اما ناآرامی و چالش‌های گسترده سرراه مادران سبب شده تا اطفال در این جامعه با مشکلات عدیده‌یی تربیت شوند و آثار منفی آن بر کودکان دیده شود. در کنار این انیسه سروری رئیس اداره امور زنان ولایت هرات نیز، وضعیت شماری از زنان را در این ولایت نگران‌کننده خوانده اما می‌گوید: این اداره تلاش دارد تا از طریق دادخواهی‌ها و جلب کمک‌هایی از ادارات و موسسات همکار به فامیل‌ها و زنانی که با برخی مشکلاتی مواجه اند کمک و همکاری نمایند. در عین حال سکینه حسینی یکی از اعضای شورای ولایتی هرات نیز، با تبریک‌گویی این روز به مادران ابراز می‌دارد که متاسفانه “هميشه زن افغان به عنوان يک مادر تلاش کرده که فرزندان و خانه‌ی خود را حفظ کند، حتا اگر جان خود را از دست بدهد، حتا اگر سلامت روان خود را از دست بدهد و حتا اگر جسم او به تحليل برود، و با هزاران مشکل مواجه باشد، اما سعي کرده يک فضاي بسيار مطلوب و دلچسب براي خانواده خود ایجاد کند. بانو حسینی وضعیت زندگی اکثریت کنونی زن و مادر افغان را نسبت به وضعیت زندگی زنان دیگر کشورها رقت‌بار خوانده می‌گوید این وضعیت نیازمند توجه جدی بوده و باید تغیراتی در این وضعیت ایجاد شود. در حالی از این روز تجلیل می‌شود که با وجود انواع مشکلاتي که مادران تجربه و تحمل ميکنند، اما فرهنگ سپاس‌گذاري از مادر به اين شکل‌اش در افغانستان جا نيافتاده است، و کمتر به مشکلات مادران پرداخته مي‌شود. چندی پیش آمارهایی که از سوی وزارت امور زنان به نشر رسید، در آن آمده است که دو نیم ملیون مادر مسئولیت رسیدگی و تغذیه کودکان شان را به عهده دارند، بر اساس این آمارها دیده می‌شود که مادران چه روزگاری را در این سرزمین می‌گذرانند. گفتنی است که در کنار گرامی‌داشت از روز مادر در اداره اطلاعات و فرهنگ هرات، کمپاین اهدای خون برای مادران نیز راه اندازی گردید. همزمان با این، در پایان این برنامه نمایش جذاب و معناداری با سناریوی “در حسرت مادر” نیز از سوی برخی هنرمندان مدیریرت تئاتر این اداره برای حاضرین اجرا شد که اشک را در چشمان برخی‌ها جاری ساخت.
