تقویم تاریخ ( بیست و پنجم ماه دلو )
قتل سفیر امریکا در افغانستان/۱۳۵۷
آدولف دابس، سفیر ایالات متحده آمریکا در افغانستان توسط افراد ناشناسی ربوده و سپس او در درگیری کشته شد. ترور آقای دابس بر مناسبات دو کشور سایه انداخت و گفته شد که بعد از این رویداد کمکهای آمریکا به مجاهدین افغان که تازه فعالیتهایشان برجسته شده بود، بیشتر شد. چهل سال بعد از این قتل، هنوز مشخص نشده است که دقیقا کدام گروه به این کار دست زده و هدف چه بوده است.
ربایندگانِ سفیر آمریکا، او را به طبقه دوم هتل کابل بردند و اعلام کردند در صورتی سفیر را آزاد خواهند کرد که رهبر سازمانشان، بحرالدین باعث بدخشی از زندان رها گردد. بحرالدین باعث، به علت “توطئه ضدخلقی” در زندان پل چرخی زندانی بود.
ربایندگان که گفته شده همهشان یا دستکم یکی از آنها لباس پلیس بر تن داشته، سفیر را به اتاق ۱۱۷ انتقال دادند و از راننده سفیر خواستند که به سفارت برود و به دیپلماتهای آمریکایی اطلاع دهند.
نیروهای امنیتی بلافاصله هتل را محاصره کردند.
شکرکشی چین به فرارود و شکست از لشکریان آریانا / ۱۰۲ میلادی
در چنین روزی، «وادی» امپراتور وقت چین با استفاده از فرصت درگیری آریایی ها با رومیان در غرب، یک سپاه چهل هزار نفری از نیروهای خود را روانه منطقه فرارود کرد. این حمله توسط نیروهای محلی پارت (خراسان)، آریانا (هرات و غرب افغانستان امروز) در هم شکسته شد و بسیاری از چینیان به اسارت درآمدند.
تصویب قانون اساسی جمهوریت داود خان/۱۳۵۵
این قانون در زمان زمامداری محمد داود خان در ۱۳ فصل و ۱۳۶ ماده در چنین روزی از طرف لویه جرگه به تصویب رسید.
در آغاز تأسیس جمهوریت، محمدداود در بیانیۀ تصویب قانون اساسی جدیدی را بر مبنای دموکراسی حقیقی وعده داده بود . این وعده برای مدت چهار سال بدون تذکار دلیل آن معطل ماند. اما بالاخره در سال ۱۹۷۶ هییتی را به تهیۀ مسوده قانون اساسی موظف ساخت.
در ماه دلو سال ۱۳۵۵ ش مسودۀ قانون اساسی جدید در جراید انتشار یافت و انتخاب اعضای لویه جرگه جهت بررسی و تصویب آن اعلان شد.
اشخاص مطلوب به تعداد ۲۱۹ نفر به نام اعضای منتخب لویه جرگه به مرکز آمدند. و یکصد و سی تن هم از جانب رئیس جمهور به نمایندگی از اقشار مختلف مثل دهقانان، کارگران، روشنفکران و زنان تعیین شدند … اعضا در کابل گرد هم آمده و در مدت ۱۳ روز از ۳۱ جنوری تا ۱۳ فبروری قانون اساسی جدید را در یکصد و سی و شش ماده به تصویب رسانیدند.
بدینگونه چهارمین قانون اساسی افغانستان به وجود آمد و به تصویب اعضای لویه جرگه رسید.
********
انتخاب اولین رئیس جمهور کشور/ ۱۳۵۵
سردار محمد داود خان از طرف اعضای لویه جرگه، به حیث رئیس جمهور کشور انتخاب شد.
او مؤسس جمهوری در کشور و اولین رئیسجمهور افغانستان از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ بود. سردار محمد داود همچنین در بین سالهای ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۱ نخست وزیر افغانستان بود. داوود خان در کودتایی بدون خونریزی در سال ۱۳۵۲نظام پادشاهی در افغانستان را که در آن زمان توسط پسرکاکایش (پسر عمو) محمد ظاهرشاه اداره میشد سرنگون ساخت و جمهوری افغانستان را شکل داد و خود را به عنوان رییس جمهور افغانستان اعلام کرد. داوود خان بهخاطر سیاست های مترقیاش، تلاشهایش برای بهبود حقوق زنان و شروع دو طرح نوسازی پنجساله که نیروی کار را در حدود ۵۰ درصد افزایش داد، شناخته میشود.
او سمت رییسجمهوری را تا روز ترورش توسط حزب دموکراتیک خلق افغانستان که به عنوان انقلاب ثور شناخته میشود، برعهده داشت. حزب دموکراتیک خلق افغانستان پس از کشمکشهای طولانی او را همراه با تمام اعضای خانوادهاش در ارگ ریاستجمهوری ترور کرده و اجساد آنها را در مکانی ناشناس به صورت دستهجمعی گور کردند. سی سال بعد (در سال ۱۳۸۷ خورشیدی) با شناسایی بقایای اجسادشان در شرق کابل، دولت آنها در مراسمی رسمی در تپهای در غرب کابل به خاک سپرد.
********
قتل سفیر امریکا در کابل/۱۳۵۸
ادلف دابس سفیر ایالات متحده آمریکا در افغانستان، در چنین روزی در شهر کابل، به قتل رسید.
دابس نخست توسط اشخاص ناشناس از روی جاده ربوده و به هوتل کابل منتقل شد. دهشت افگنان تقاضا داشتند تا بحرالدین باحث و مولانا فیضانی در برابر رهایی سفیر امریکا، از زندان رها ساخته شوند. حال آنکه این دو بلافاصله پس از کودتای ثور اعدام شده بودند. امین به مشورۀ کی جی بی به یک گروه هجومی امر کرد تا به اتاقی در هوتل کابل که سفیر در آنجا نگهداری می شد، یورش برند و تروریستان را نابود سازند. دستۀ هجومی که واسکت های محافظتی روسی به تن و کلاشنیکوف به دست داشتند، اتاقی را که دهشت افگنان و گروگان شان در آن قرار داشتند، زیر رگبار گلوله گرفتند. حد اقل دو مرمی بر دابس اصابت نمود و او را زخم مرگبار زد که به اثر آن جان داد. از تروریستان دو تن کشته، یکی دستگیر و یکی هم مؤفق به فرار شد.
دابس پیشتر از آن سمت سکرتر اول سفارت امریکا در مسکو را بر عهده داشت. گفته می شود، کی جی بی از تقرر دابس به حیث سفیر امریکا در افغانستان نگران بود.
از نظر کی جی بی، دابس با منطقه و فعل و انفعالات سیاسی آن از نزدیک آشنا بود و با سی آی ای پیوند هایی داشت و مورد اعتماد آن بود، بنا برآن انتصاب وی به حیث سفیر به افغانستان به مثابۀ جزئی از تلاش های ایالات متحدۀ امریکا برای اثر گذاری بر حکومت جدید افغانستان جهت مانع شدن از نزدیکی بیش از حد آن با اتحاد شوروی تلقی می شد
امریکایی ها حفیظ الله امین را در قتل ادلف دبس سفیر امریکا در افغانستان مقصر می دانستند.
*******
رویداد های جهان مطابق تقویم میلادی:
ل۱۸۷۶ – «الکساندر گراهام بِل» اختراع خود ـ تلیفون را به ثبت داد تا به نام او باقی بماند.
۱۹۴۵ – ۱۳۵ هزار کشته و مجروح در بمباران «درسدن» آلمان
شهر «درسدن» آلمان در چنین روزی مورد حمله ۷۷۲ بمب افکن انگلیسی و امریکایی قرار گرفت و ۳۱۱ بمب افکن آن را بمباران کردند که شدیدا آسیب دید و از نفوس آن جمعا ۴۵ هزار تن کشته و ۹۰ هزار نفر دیگر مجروح شدند. به نوشته مورخان، این بمباران لازم نبود زیراکه که شکست آلمان قطعی و نیروهایش درحال عقب نشینی بودند. بمباران درسدن ۵۶ روز قبل از خودکشی هیتلر صورت گرفته بود!. درسدن در ژانویه ۱۹۴۴ نیز شدیدا بمباران شده بود.
در بمباران درسدن از بمب های آتشزا استفاده شده بود که گرمایی معادل ششصد درجه ایجاد و تیرهای آهن ساختمانها را ذوب کرده بودند.
در این زمینه کتابهای متعدد از جمله کتاب «آتش» تالیف فردریک مورخ آلمانی و کتاب «کشتارگاه شماره پنج» تالیف نویسنده آمریکایی کورت ودنه گات انتشار یافته است. مورخان، بمباران درسدن را به آن صورت و در آن زمان یک انتقامگیری از ملت آلمان بشمارآورده اند.
«درسدن» پس از بمباران فوریه ۱۹۴۵
۱۹۶۳ – موفقیت اولین پیوند کلیه انسان در انگلیس
در چنین روزی پروفسور مارتین اسکات، جراح انگلیسی، در بیمارستان شهر لیدز انگلستان کلیه فردی را که تازه فوت کرده بود، برداشت و طی یک عمل جراحی به یکی از بیماران خود پیوند زد. این پیوند با موفقیت روبرو شد.
۲۰۰۵ – «رفیق حریری» میلیاردر لبنانی و قبلا پنج بار (متناوبا از سال ۱۹۹۲ تا سال ۲۰۰۴) نخست وزیر این کشور بر اثر انفجار کشته شد.
ماسبت ها:
روز جهانی عشاق (ولنتاین)
۱۴ فبروری روز ولنتاین یا جشن ولنتاین در بسیاری از کشور های جهان گرامی داشته می شود. در حالی که در اکثر این کشورها، روز ولنتاین تعطیل نیست.
روز ولنتاین به عنوان گرامی داشتِ مذهبی یکی از قدیسان صدر مسیحیت به نام والنتینوس آغاز شد. داستان های شهادت متفاوتی درباره ولنتاین های متفاوت در طول تاریخ روایت شده است. داستان مشهور ولنتاین قدیس چنین است که این کشیش مسیحی در رم باستان برای سربازان مراسم ازدواج برگزار میکرد.
طبق دستور امپراطور کلادیوس دوم ازدواج برای سربازان در امپراتوری روم ممنوع شده بود. زیرا امپراتور معتقد بود مردان مجرد، جنگجویان بهتری هستند. از دیگر اتهامات والنتینوس تلاش برای آزادی زندانیان مسیحی از زندان بود. تا اینکه به علت این فعالیت ها به زندان افتاد. براساس این افسانه، ولنتاین قدیس دختر کور زندانبانش را شفا داده است.و در روز اعدامش در وداع نامه ای که برای این دختر نوشته بود «ولنتاین تو» امضاء کرده بود.
اولین بار در قرون وسطی پیوستگیِ روز ولنتاین و عشق جسمانی در آثار جفری چاسر شاعر انگلیسی قرن چهاردهم مطرح شده است. در این مناسب عشاق با اهدای گل، شیرینی و ارسال کارت تبریک ابراز عشق می کرده اند. از قرن نوزدهم کارت های گرامی داشت ولنتاین به صورت انبوه تولید می شود.
در برخی از کشورهای آمریکای لاتین مانند مکزیک و کلمبیا ولنتاین روز «دوستی و عشق» نامیده شده است و در این روز مردم علاوه بر محبوب شان از دوستان شان نیز قدردانی می کنند. در کره جنوبی ولنتاین همچون ژاپن برگذار می شود با این تفاوت که مردان و زنانی که در۱۴ فوریه و ۱۴ مارس شکلات هدیه نگرفته اند به رستوران می روند و نودل سیاه می خورند وبر زندگی مجردی خود ناله می کنند.
زادروزها
۱۴۸۳ – بابر بنیادگذار و امپراتور گورکانی هند.
۱۸۳۸ – مارگارت نایت، مخترع امریکایی، معروف به توماس ادیسون مونث، (م. ۱۹۱۴).
۱۸۹۵ – مکس هورکهایمر، فیلسوف آلمانی عضو مکتب فرانکفورت، (دیالکتیک روشنگری)، (م. ۱۹۷۳).
۱۹۰۴ – هرتا کوزینن، کمونیست فنلاندی، (م. ۱۹۷۴).
۱۹۰۴ – چارلز آوتلی، پروفسور در مهندسی الکترونیک، (میکروسکوپ الکترونیک اسکن کننده)، (م. ۱۹۹۶).
۱۹۱۶ – مازاکی کوبایاشی، فیلمساز ژاپنی، (کوایدان)، (م. ۱۹۹۶).
مرگها
۱۷۷۹ – جیمز کوک، کاشف اسکاتلندی، کشته شد، (ت. ۱۷۲۸).
۱۸۳۱ – وینسنتو گوئررو، قهرمان انقلابی مکزیک، (ت. ۱۷۸۲).
۱۹۴۳ – داوید هیلبرت، ریاضیدان آلمانی.
۱۹۴۹ – یوسف سلمان یوسف، دبیرکل حزب کمونیست عراق از ۱۹۴۱ تا زمان اعدامش در ۱۹۴۹، از اولین کمونیستهای عراق، (ت. ۱۹۰۱).