تقویم تاریخ ( ۳۰ ماه قوس )

امروز 30 ماه قوس برابر با 21 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته است  و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

شب یلدا

شب یَلدا یا شب چلّه یکی از جشن‌های کهن مردمان کشور های فارسی دری زبان است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ ماه قوس (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه جدی (نخستین روز زمستان) گفته‌می‌شود. افغانان به خصوص هراتیان شب یلدا هر چه باشکوه تجلیل می کنند.

«یلدا» برگرفته از واژهٔ سریانی ܝܠܕܐ به معنای «زایش» و «تولد» است. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام «میلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «میلاد خورشید» دانسته‌است.

رویداد ها:

233 – روزی که آیین زرتشت دین رسمی آریانا شد

21 دسامبر 233 میلادی و در شب یلدا، اردشیر پاپکان در مراسمی به این مناسبت، آیین زرتشت را دین رسمی آریایی ها اعلام داشت و خواست که همه آتشکده های خاموش روشن شوند، مجموعه اوستا (آموزش های زرتشت) تکمیل و در دسترس قرارگیرد. [بلاش یکم، شاه اشکانی در نیمه دوم قرن یکم میلادی دستور جمع آوری آموزشهای زرتشت را در یک مجموعه داده بود که تا زمان اردشیر این کار پایان نیافته بود]. این نخستین بار بود که آریانا دارای دین رسمی می شد. اردشیر در این مراسم همچنین تاکید کرد که آریایی ها باید زادروز خودرا جشن بگیرند تا گذشت زمان را از یاد نبرند و نیکی کنند. وی گفته بود که نیکان ما ـ جشن تولد را مرسوم داشتند تا بستگان جمع شوند و اتحاد فامیل سست نشود. روز یلدا هم زادروز خورشید است. [یلدا = میلاد = زادروز یک واژه آرامی ـ سریانی است].

21 ش – سرنگوني سلسله ساساني با قتل يزدگرد سوم

به دنبال شكست يزدگرد سوم آخرين پادشاه سلسله ساساني از سپاه اسلام در نهاوند، اين سلسله پس از 416 سال حكومت، منقرض شد و مسلمانان، آریانا را فتح كردند. سپاه اسلام با آن كه نفرات و تجهيزات بسيار كمتري از ارتش آریانا داشت، اما به خاطر روحيه بالا و ايمان محكم، در نبردهاي پياپي كه چند سال طول كشيد، ارتش ساساني را شكست داد كه آخرين آنها، جنگ نهاوند بود. با سقوط سلسله ساسانيان، آریایی ها كه از ظلم و فساد پادشاهان ناراضي بودند، به خاطر ارزش‏ها و اصول متعالي اسلام همچون يگانه‏پرستي، عدالت و برابري، به اين دين گراييدند و به تدريج، خود، در گسترش آن كوشيدند.

يزدگرد سوم

۱۲۷۷ – ماری کوری و پیر کوری، رادیوم را کشف کردند.

ماری کوری و پیر کوری

۱۳۰۱ – ترز وان، یک بانوی آمریکایی، در جلسه دادگاه اعتراف کرد که در طول عمر خود تا آن زمان، ۶۲ بار شوهر کرده بود و با این اعتراف، نام خود را وارد تاریخ اجتماعی کرد، زیرا که ۶۲ بار ازدواج برای یک زن سابقه نداشته‌است.

۱۳۲۰ – آدولف هیتلر که با اظهار نظر منفی پاره‌ای از ژنرالهایش در تصمیماتش به حملات نظامی رو به رو شده بود، شخصاً فرماندهی کل نیروهای مسلح آلمان را به دست گرفت، تا با اعتراضی مواجه نشود.

۱۳۴۱ – لوئیس واشاکانسکی، اولین انسانی که تحت عمل پیوند قلب، قرار گرفت، ۱۸ روز بعد از عمل، در این روز در شهر کیپ تاون کشور آفریقای جنوبی درگذشت.

۱۳۳۷ – شارل دوگل، با ۵/۷۸ درصد آرا، به عنوان رئیس جمهور کشور فرانسه انتخاب شد.

شارل دوگل

2012 – شایعه پایان جهان در 21 دسامبر 2012

پدیده ۲۰۱۲ به مجموعه‌ای از تفکرات و اعتقادات آخرالزمانی گفته می‌شود که شامل مجموعه‌ای از تغییرات و تحولات عظیم بود و گفته می‌شد در تاریخ ۱ ماه جدی ۱۳۹۱ (شب یلدای ۳۷۳۷ از مبدأ اندازه‌گیری گاهشماری ایرانی) برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ اتفاق می‌افتد. این تصورات همگی از یک پدیده و تغییر بزرگ سخن می‌گفتند. تغییری که با دگرگونی‌های عظیم همراه می‌باشد. این باورها این رویداد بزرگ را در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ پیش بینی می‌کند. پدیده ۲۰۱۲ به عنوان آخرین روز دنیا در ذهنیت برخی مردم جای گرفته است. این روز در تقویم مایا به عنوان روز پایانی از سال ۵۱۲۵ می‌باشد. معتقدان می‌گویند تنظیمات نجومی متفاوت و همچنین فرمول‌های علوم رمزشناسی و عددشناسی از رخداد چنین روزی صحبت کرده‌اند. اما پژوهش‌ها و یافته‌ها هیچ یک از باورهای پدیده ۲۰۱۲ را تایید نکرده‌اند.

باور برخی بر این است که این تاریخ پایان پنجمین دوره ۵۱۲۵ ساله تقویم تمدن مایا است. برخی از این عقاید بر اساس برداشت‌های متفاوت از مفاهیمی همچون اسطوره‌شناسی و پیشگویی بر اساس اعداد است. گفته می‌شود پس از آغاز مجموعه تحولات دسامبر ۲۰۱۲، سیاره زمین و ساکنان آن متحمل تغییرات مثبت فیزیکی و ذهنی خواهند شد و این امر سبب می‌شود که سال ۲۰۱۲ آغاز عصر جدیدی برای بشریت باشد. بر خلاف عقیده ذکر شده در بالا، برخی دیگر باور دارند که سال ۲۰۱۲ آغاز رستاخیزی (آرماگدون) برای بشریت است. در واکنش به این پیش‌بینی، خرید چادر و سرپناه موقت، مواد غذایی کنسرو شده، بسته‌های کبریت و شمع بسیار بالا رفت.

تقویم مایا ها

ناسا، سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا و بزرگ‌ترین سازمان فضایی جهان این شایعه را با قاطعیت رد می‌کند و در پاسخ به این شایعه می‌گوید: «اگر سیاره‌ای نزدیک زمین وجود داشته‌باشد، دانشمندان از دهه‌ها پیش آن را بررسی می‌کنند. علاوه بر این، اگر سیاره فرضی نیبیرو وجود داشته‌باشد به طوری که در زمانی کوتاه به زمین برخورد کند، الآن همهٔ انسان‌ها باید می‌توانستند با چشم غیرمسلح آن را ببینند. بنابراین، پایان جهان در سال ۲۰۱۲، شایعه‌ای دروغین بیش نیست.»

زادروزها

1118 – تامس بکت اسقف اعظم در کلیسای جامع کانتربری.
1401 – مازاتچو از نقاشان اهل ایتالیا.
1682 – جک رکهم یک ناخدای معروف دزدان دریایی انگلیسی در سده ۱۸ میلادی.
1795 – لئوپولد فون رانکه مورخ آلمانی.
1804 – بنجامین دیزرائیلی سیاستمدار و رمان‌نویس بریتانیایی.
1805 – توماس گراهام شیمیدان اسکاتلندی.
1840 – نامق کمال شاعر عثمانی، نویسنده، اصلاح‌طلب و روزنامه‌نگار ترکیه.
1859 – گوستاو کان شاعر و منتقد هنری قرن نوزدهم میلادی اهل فرانسه.
1890 – هرمان جوزف مولر دانشمند و ژنتیک شناس آمریکایی.
1917 – هاینریش بل نویسنده آلمانی و برنده جایزه نوبل ادبی.

1918 – کورت والدهایم سیاست‌مدار و دیپلمات اتریشی و چهارمین دبیر کل ملل متحد.
1937 – جین فوندا بازیگر سرشناس آمریکایی.
1940 – فرانک زاپا آهنگساز، نوازنده گیتار الکتریک و کارگردان فیلم آمریکایی.
1942 – هو جینتائو رئیس جمهور اسبق چین.
1947 – پاکو د لوسیا آهنگساز و نوازنده گیتار اهل اسپانیا.
1948 – ساموئل ال. جکسون بازیگر آمریکایی و نامزد جایزه‌های اسکار، گلدن گلوب و بفتا.

۱۹۴۹ – توماس سانکارا از رهبران کاریزما در آفریقای جنوبی.
1959 – فلورنس گریفیت-جوینر ورزشکار زن رشتهٔ دو و میدانی اهل کشور ایالات متحده آمریکا.
1963 – گوویندا بازیگر سینمای هند.
1966 – کیفر ساترلند بازیگر، تهیه‌کننده و کارگردان کانادایی.
1967 – میخائیل ساکاشویلی از سیاست‌مداران گرجستان و رئیس جمهور سابق آن کشور.
1969 – ژولی دلپی بازیگر، فیلمنامه‌نویس، خواننده، ترانه‌سرا و کارگردان فرانسوی-آمریکایی.
1972 – کلودیا پول شناگر اهل کشور کاستاریکا.
1981 – کریستیان زاکاردو بازیکن فوتبال و اهل ایتالیا.
1982 – ادی کولون یک کشتی‌گیر حرفه‌ای آمریکایی.

۴۱۵ – سو تونگ پو، شاعر، نویسنده و خوشنویس چینی

۱۳۱۶ – جین فوندا، بازیگر مشهور آمریکایی

۱۳۴۲ – گوویندا، بازیگر هندی
۱۳۴۵ – کیفر سترلند، بازیگر مشهور کانادایی سریال ۲۴
۱۳۴۶ – میخائیل ساکاشویلی، رئیس جمهور کشور گرجستان
۱۳۵۴ – لاله اسکندری، بازیگر ایرانی

مرگ ها

۵۷۷ – ابن رشد، اندیشمند و نویسنده بنام عرب-اسپانیایی

1375 – جيوواني بوكاچيو اديب و نويسنده معروف ايتاليايي
2013 – درگذشت عصمت عبدالمجید دبیر کل سابق اتحادیه عرب

*****