مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
امروز دوم ماه سرطان سال خورشیدی برابر با بیست و سوم ماه جون در تقوم میلادی است. مهمترین وقایع تاریخی این روز از این قرار اند:
دولت افغانستان ملی شدن نفت ایران را حق آن کشور دانست/1330
در چنین روزی علي محمدخان وزير امور خارجه وقت افغانستان در کابل اعلام کرد که ماموريت دارد تصميم دولت افغانستان به حمايت کامل از ايران را اعلام دارد و بگويد که افغانستان تا به آخر در کنار دولت کشور برادر، ايران، که در تلاش براي گرفتن حق خود از انگلستان است، خواهد ايستاد. دولت افغانستان ملي کردن نفت را حق بي چون و چراي ملت ايران مي داند و از مبارزه ضد استعماري دولت ايران پشتيباني کامل مي کند
قیام مردم کابل علیه حکومت خلق و پرچم/1358 شمسی
مردم شهر کابل در منطقه جادهٔ میوند و چنداول دست به قیام عمومی زدند.
درگذشت استاد عزیز نعیم، حقوقدان و مورخ نامی کشور/1381
عزيز نعيم فرزند سردار محمدنعيم در سال ١٣١٧ خورشيدی، در خانوادۀ سلطنتی به دنيا آمد. آموزش ابتدايی خود را در دربار آغاز کرد و سپس در ليسۀ استقلال ادامه داد. پس از آن، تحصيلات عالی را در دانشکدۀ حقوق و علوم سياسی دانشگاه کابل به پايان رساند و برای ادامه تحصيل به کشورهای آمريکا و انگلستان عازم شد.
پس از گذراندن دوره فوق ليسانس، به افغانستان بازگشت و دانشکدۀ حقوق و علوم سياسی به تدريس پرداخت. در سال ۱۳۵۶ خورشيدی به عنوان سکرتر (دبير) اول سفارت افغانستان در لندن منصوب شد و پس از کودتای خونين ۷ ثور ۱۳۵۷ خورشيدی، او يگانه کسی بود که از خانوادۀ سردار محمدداوود، رئيس جمهور افغانستان و سردار محمدنعيم، زنده ماند و در لندن اقامت گزيد.
سرانجام، عزيز نعيم به سبب بيماری که داشت، در روز يکشنبه ۲٣ جون ۲۰۰۲ ميلادی، در شهر لندن دار فانی را وداع کرد و جنازه‌ی او به کابل انتقال يافت و در قبرستان خانوادگی آنها در تپه‌ی مرنجان به خاک سپرده شد.
وفات رحیم مهریار / ۱۳۸۹
مهریار ، آواز خوان خوش آوازه کشور در چنین روزی در حالیکه در خارج از کشور زندگی می کرد، درگذشت.
رحیم مهریار در سال ۱۳۳۵ در جاده میوند شهر کابل در یک خانواده روشنفکر و متوسط الحال متولد گردید. او در سال ۱۳۵۲ از لیسه حبیبیه فارغ‌التحصیل گردید. رحیم مهریار تقریباً سی سال در دنیای هنر کار کرد. و از سن دوازده سالگی به آواز خوانی آغاز نمود. او با خانم پرستو آواز خوان پر آوازه افغانستان ازدواج کرده‌است. مهریار داری ۳ دختر و یک پسر می‌باشد. دو تن از دختران او عروسی کرده‌اند و یک پسر و یک دختر سرگرم تحصیل هستند.
او از مدت ۳۰ سال به این طرف به آواز خوانی ادامه داده بود. او در کنسرتهای مکاتب سهم می‌گرفت سرانجام در سال ۱۳۵۲ لیسه حبیبیه به منظور تجلیل از ۲۶ سرطان کنسرت به رهبری مسعور جمال اجرا نمود که در این کنسرت مهریار و احمد مرید خوب درخشیدند و با کمک مسعور جمال هر دو به رادیو راه یافتند. اولین اثر مهریار آهنگ زبان پشتو بنام سحر ماشامم دی اوشکی تویو مه بود. پس از این آهنگ در کنسرت کابل ننداری آهنگ امشب ببزم دل را سرود که تعداد علاقه‌مندان ان چندین مراتب زیاد شده بود. مهریار یکی از هنرمندانی بود که از وی یکصد و چهل و پنج آهنگ تنهائی و دوگانه با خانم پرستو در آرشیو رادیو تلویزیون افغانستان باقی‌مانده‌است. او در چندین جشنواره موسیقی، از جمله جشنواره هلند شرکت نمود و در این جشنواره در میان شرکت کنندگانی از ۲۳ کشور، او برنده جایزه شد. مهریار و همسرش پرستو کنسرتی را در تابستان سال ۱۳۸۸ بمنظور کمک به کودکان افغانستان در شهر بن اجرا نمودند که کنسرت نامبرده تحت حمایت صدراعظم آلمانآنگلا مرکل اجرا کردیده بود.
تاج گذاری اردشیر پایگان/ 226م
23 حون سال226 ميلادی (دوم ماه سرطان ) اردشير پاپكان در معبد آناهيد تاجگذاري كرد و شاه آریانا شد
درگذشت ریاضی دان معروف جهان اسلام
در چنین روزی جمشيد (غياث الدين) رياضيدان و فضاشناس در سمرقند درگذشت. وي به دعوت الغ بيگ حكمران تيموري وقت و پسر شاهرخ ميرزا به سمرقند رفته بود تا در مدرسه عالي علوم اين شهر تدريس و در رصدخانه آنجا (كه الغ بيگ، خود آن را تاسيس كرده بود) به اكتشافات فضايي تازه دست بزند. جمشيد به خاطر كشف قضاياي كسينوس در مثلثات، تهيه جدول ستارگان، تكميل علم حساب و رصد يك خورشيد گرفتگي از نامداران تاريخ علوم است. در فرانسه هنوز يك قضيه كسينوس را «تئورم كاشي» مي خوانند. جمشيد كاشاني كه در سال 1380 ميلادي در كاشان به دنيا آمده بود، در زمان خود همچنين بعد (فاصله) بسياري از ستارگان از زمين و از خورشيد و نيز حجم آنها را اندازه گيري كرده بود. وي در زمينه علوم فضايي دنباله كار خواجه نصيرالدين طوسي را گرفته بود.
1757:رابرت كلايو انگليسي با شكست دادن نيروهاي هندي، بنگال را تصرف و مستعمره انگلستان كرد .
1944: يك گردباد شديد در منطقه آپالاچياي آمريكا 153 تن را كشت .
1956:مصريان جمال عبدالناصر را به رياست جمهوري اين كشور انتخاب كردند.
انفجار یک طیاره مسافربی هند در آسمان. 1985
23 جون 1985يك جمبو جت هندي (ايراينديا) كه از كانادا از طريق لندن به مقصد هند در پرواز بود در نزديكي ايرلند (به فاصله 45 دقيقه از لندن)، در آسمان اقيانوس اطلس ظاهرا بر اثر انفجار بمب ناشي از خرابكاري منهدم شد و همه سرنشينانش كه 329 تن بودند كشته شدند. جدائي طلبان سيك متهم به اين بمبگذاري شده بودند. درست 19 سال پيش از آن، در همين روز يك هواپيماي مسافري هندي متعلق به همان شرکت كه از هند رهسپار نيويورك بود بر فراز كوههاي آلپ در سويس سرنگون شده بود و 117 تن سرنشينان آن جان باخته بودند.
