وفات سید محمد فقیری، نویسنده، روزنامه نگار و مدیر آژانس باختر هرات/1377
درگذشت استاد عبدالمحمد هماهنگ/1391
استاد هماهنگ که ۸۵ سال داشت، شامگاه روز چهار شنبه هفدهم جوزا در اثر بیماری قلبی در گذشت.
استاد هماهنگ از سلسله آواز خوانان “خرابات” استادانی که با گذشت هر سال از شمار آنها کم می شود .
استاد هماهنگ در سال۱۳۰۶ خورشیدی در محله ای موسوم به “گذر خواجه خوردک یا خرابات امروزی شهرکابل چشم به جهان گشود.
او آموزش های مقدماتی موسقی را نزد استاد رحیم بخش از مشهورترین چهره های موسیقی سنتی افغانستان فرا گرفت و پس از آن شاگرد استاد محمد حسین سرآهنگ فرا گرفت.
استاد هماهنگ شانزده ساله بود که همکاری با رادیو کابل را آغاز کرد و حدود ۲۵۰ آهنگ در رادیو و ده ها آهنگ هم در تلویزیون ثبت کرد.
سلطان هماهنگ پسر استاد هماهنگ می گوید او ده ها نفر را نیز در زمینه آواز خوانی و نوازندگی آموزش داده است.
هماهنگ در سال های اخیر از بیماری قلبی و شکر رنج می برد و چند بار برای معالجه به هند سفرکرد اما این تلاش ها چندان کارساز نبود.
بند سلما در ولایت هرات توسط صدراعظم هند و رئیس جمهور افغانستان رسماً به بهره برداری سپرده شد. این بند آبگردان و تولید برق با حمایت مالی هند ساخته شده و به نماد دوستی دو کشور تبدیل گردیده است.
بند سَلْما سدی است بر روی هریرود در ولسوالی چشت شریف، ولایت هرات . کار آبگیری ذخیره اصلی بند سلما در این ولایت، روز یکشنبه ۴ اسد ۱۳۹۴ آغاز شد و در چنین روزی به بهرهبرداری رسید ذخیره اصلی بند سلما با ۲۰ کیلومتر طول و ۳ کیلومتر عرض، ظرفیت ۶۴۰ میلیون متر مکعب آب را دارد. بند سلما علاوه بر تأمین آب مورد نیاز برای بیشتر از ۷۵ هزار هکتار زمین کشاورزی، ظرفیت تولید سالانه ۴۲ مگاوات برق را نیز دارا است.
بند سلما بزرگترین پروژه کشور هندوستان برای بازسازی افغانستان است که با ارزش ۳۰۰ میلیون دالر احداث شدهاست. احداث بند سلما از پروژههای بزرگ دولت محمد داوود خان، نخستین رئیس جمهوری افغانستان بود که در سال ۱۹۷۶ به کمک هند آغاز شد. روند ساخت این بند که به دلیل درگیریها در افغانستان متوقف شده بود، بار دیگر در سال ۲۰۰۵ آغاز شد.
۱۲۸۱ – اسپانیا و پرتغال با امضای عهد نامه TORDESILLAS موافقت کردند که قاره آمریکا را میان خود قسمت کنند. این تصمیم برپایه اعلامیه قبلی پاپ اتخاذ شد.
واتیکان کوچکترین کشور مستقل دنیا و در عین حال یکی از با نفوذترین قدرتهای معنوی جهان به شمار میآید. دولت – شهر واتیکان با انعقاد قرار داد لاتْران میان واتیکان و ایتالیا، رسماً استقلال یافت. واتیکان تا قبل از نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، بخش کوچکی از مملکت ایتالیایى پاپ یا ممالک کلیسا محسوب میشد و مرکز این ناحیه رُم بود. در پی تشکیل ایتالیای واحد در سال ۱۸۷۰، نیروهای این کشور، سرزمینهای کلیسا را تصرّف کردند. اما پادشاه ایتالیا از بیم خشم کاتولیکهای جهان، تعهد کرد که قصر واتیکان را به پاپ واگذار کند تا مرکز حکومت مذهبی وی باشد. قرارداد لاتْران در هفتم جون ۱۹۲۹م به این تعهد رسمیت بخشید و در سال ۱۹۴۷م، این قرارداد به صورت یکی از موارد قانون اساسی ایتالیا در آمد. حکومت پاپ علاوه بر کاخ واتیکان در رم، دارای سیزده بنا و ساختمان مختلف است که آنها هم در قلمرو پاپ هستند. بدین ترتیب دولت – شهر واتیکان منحصر به مقر پاپ و کلیسای پاپی است و بعضی ادارات و دفترهای ملحق به آن و چندین کلیسای جامع نیز که در قلمرو واتیکان نیستند، جزئی از این کشور پاپی محسوب میشوند.
قانون واتیکان برتر از هر چیز، مقر حکومت مرکزی کلیسای کاتولیک رومی است و این اصطلاح برای خود دولت واتیکان به کار میرود. قدمت و اهمیت دربار پاپ، به آن رنگ و خصوصیت دربارهای سلطنتی بخشیده و تشریفات درباری و انجام مراسم با لباسهای خاص و نظایر این امور، به صورتی دقیق مراعات میشود. اداره امور داخلی واتیکان به عهده یک کمیسیون پنج نفره است که همه آنها از سوی پاپ منصوب میشوند و در مقابل او پاسخگو هستند. موزههای واتیکان از مهمترین موزههای جهان به شمار میروند و دربهای آن در سراسر سال به روی دیدارکنندگان و گردشگران باز است. ایستگاه رادیویى پرقدرت واتیکان نیز به پخش برنامههای مخصوص واتیکان به ۳۷ زبان دنیا اشتغال دارد. ضمناً بیش از ۶۰ کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران در این کشور سفارت دارند. رئیس فعلی حکومت واتیکان، بِنِدیکت شانزدهم است که در روز فبروری ۲۰۰۵م به این مقام منصوب شد و این روز به عنوان روز ملی واتیکان نیز به شمار میرود. واتیکان واقع در رُم پایتخت ایتالیا، در جنوب اروپا قراردارد و با کمتر از نیم کیلومترمربع مساحت کوچکترین و با هزار نفر جمعیت، کمجمعیتترین کشور جهان است. سکنه واتیکان محدود به اسقفها و کشیشان و خدمه تشکیلات اداری پاپ است. مردم واتیکان دارای زبان رسمی ایتالیایی و اکثریت آنها پیرو آیین کاتولیک هستند. واحد پول این کشور کوچک، لیره ایتالیا بود که پس از رواج یافتن پول واحد اروپایی، یورو جایگزین آن گردید.
۱۹۴۲ – بانزای؛ نبرد انتحار آمیز یک واحد جاپانی که جزیره آمریکایی «آتو» آلاسکا را تصرف کرده بود
امپراتوری ژاپن هفتم جون ۱۹۴۲ دو جزیره «آتو Attu» و «کیسکا Kiska» را در آلاسکا تصرف کرد تا از آنجا تعرض زمینی خود به آمریکای شمالی را (که بعدا از اندیشه های استالین شد) آغاز کند. دولت واشنگتن در دهه ۱۸۷۰ آلاسکا را از تزار روسیه خریداری کرد و اینک یک ایالت فدراسیون آمریکاست. از سال ۱۸۱۲ (زمان تعرض انگلیسی ها به ایالات متحده که ضمن آن شهر واشنگتن هم به آتش کشیده شد) تا هفتم جون ۱۹۴۲، این نخستین بار بود که نظامیانی از یک کشورخارجی گوشه ای از ایالات متحده را تصرف کرده در آنجا مستقر شده بودند. این استقرار تا ۳۰ ماه می سال بعد (تقریبا یک سال) ادامه داشت.
تاریخسازشدن این رویداد تنها به خاطر تصرف این دو جزیره نبوده است بلکه ایستادگی جاپانی ها که از ۱۱ می ۱۹۴۳ تا ۳۰ می طول کشید و به بانزای Banzai (نبرد تا آخرین قطره خون ـ نبرد انتحار آمیز) معروف شده است فصلی از تاریخ نبردهای جنگ جهانی دوم شده است. دولت آمریکا برای پس گرفتن جزیره «آتو» در آلاسکا که در آن دو هزار و نهصد سرباز جاپانی به فرماندهی سرهنگ یاسویو یاماساکی Yamasaki Yasuyo مستقر بودند ۱۵۰۰۰ نظامی به این جزیره فرستاد که با آتش توپهای چند کشتی جنگی پشتیبانی می شدند. سرهنگ یاماساکی به سربازان خود گفت که پیروزی ما در این وضعیت امکانپذیر نیست بنابراین بهتر است که برای وطن تاریخ بسازیم و تا آخرین نفر و آخرین قطره خون ایستادگی کنیم. نظامیان جاپانی ۱۹ روز در برابر نیروی آن برتر ایستادگی خارق العاده کردند، دو هزار و هشتصد و پنجاه تن از آنان و ازجمله سرهنگ یاماساکی کشته شدند و ۲۹ نفر دیگر که مجروح شده و عمدتا برخاک افتاده بودند به اسارت درآمدند.
۱۹۸۱ – روزی که اسرائیل تاسیسات اتمی عراق را بمباران کرد
هفتم جون ۱۹۸۱ دو دسته طیاره نظامی از اسرائیل خود را به ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی بغداد رسانیدند و تاسیسات اتمی و تولید پلوتونیوم عراق را که در این ناحیه با کمک فرانسویان بوجود آمده بود،بمباران کردند و از میان بردند.
فرانسویان بر این تاسیسات نام اوسیراک (مخفف دو کلمه اوسیریس ـ خدای مصری یونایی عهد باستان ـ و عراق = ایراک) گذارده بودند ولی دولت وقت عراق آن را تموز (نام یک ماه بابلی ها) می خواند. گفته شده است که فرانسویان نقشه تاسیسات را به اسرائیلی ها داده بودند!. این نخستین تاسیسات اتمی با رآکتور فعال در طول تاریخ بوده است که بمباران شده است. بمباران کننده ظاهرا نگرانی از تشعشعات اتمی و آسیب دیدن محیط زیست به خود راه نداده بود. تاسیسات اتمی عراق زیر زمینی و یا در دل کوه نبود که از گزند بمباران مصون باشد. عراق در آن منطقه فاقد کوه و تپه بلند است.
زادروزها
۱۸۴۸ – زادروز پل گوگن نقاش و تندیسگر فرانسوی
۱۸۶۲ – زادروز فیلیپ لنارت فیزیکدان آلمانی مجاریتبار و برنده جایزه فیزیک نوبل
۱۹۵۲ – زادروز اورهان پاموک رماننویس اهل کشور ترکیه و برنده جایزه ادبیات نوبل
۱۹۵۲ – زادروز لیام نیسون بازیگر ایرلندی
۱۹۸۱ – زادروز آنا کورنیکوا تنیسور اهل روسیه
۱۲۷۵ – امره ناگی، نخستوزیر مجارستان
۱۲۹۶ – دین مارتین، خواننده، بازیگر و کمدین اهل ایالات متحدهٔ آمریکا
۱۳۱۹ – تام جونز، خوانندهٔ اهل ولز
۱۳۳۷ – پرینس، خواننده، ترانهسرا و بازیگر اهل ایالات متحدهٔ آمریکا
۱۳۴۴ – دیمین هرست، هنرمند اهل انگلستان
۱۳۴۹ – کافو، بازیکن فوتبال اهل برزیل
۱۳۵۴ – آلن آیورسن، بازیکن بسکتبال اهل ایالات متحدهٔ آمریکا
۱۳۵۹ – جابا مجیری، بازیکن فوتبال اهل گرجستان
درگذشتها
۱۳۲۹ – درگذشت رابرت یکم اسکاتلند پادشاه اسکاتلند از ۱۳۰۶ تا هنگام مرگش در ۱۳۲۹
۱۸۲۶ – درگذشت یوزف فون فراونهوفر فیزیکدان آلمانی
۱۸۴۳ – درگذشت فریدریش هولدرلین شاعر آلمانی
۱۹۵۴ – درگذشت آلن تورینگ ریاضیدان، منطقدان، و رمزنگار بریتانیایی
۱۹۷۰ – درگذشت ادوارد مورگان فورستر، رماننویس و منتقد ادبی و اجتماعی انگلیسی
۱۹۸۰ – درگذشت هنری میلر نویسنده آمریکایی
۲۰۰۶ – درگذشت ابومصعب الزرقاوی تروریست بنیادگرای اردنی الاصل، رهبر گروه تروریستی القاعده عراق
۱۶۳۱- مرگ ممتاز محل همسر «شاهجهان» امپراتور تیموری (مغول) هند