تقویم تاریخ ( نهم ماه حوت )

امروز نهم ماه دلو برابر با 28 فبروری تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان آبستن اتفاقات زیادی بوده است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم. 

رویداد ها:

202 پیش از میلاد – حکومت هان بر چین با تاجگذاری گائوزو آغاز شد و چهار سده تداوم یافت.

امپراطور گائوزو

1522 – آغاز قيام مردم سویدن عليه استعمار دانمارك

در 28 فبروری 1552م قيام مردم سوئد عليه سلطه و نفوذ پادشاه دانمارك كه سویدن و نروژ را تحت سلطه خويش قرار داده بود، به وقوع پيوست. رهبري اين قيام را يكي از شاهزادگان سوئد به نام گوستاو وازا به عهده داشت. او به كمك دهقانان و مردم پروتستانْ مذهب سویدن براي استقلال اين كشور به پا خاست. در نتيجه اين قيام مردمي، پادشاه دانمارك خلع شد و گوستاو وازا به سلطنت رسيد و سلسله وازا را در سوئد پايه‏گذاري كرد. اين سلسله پس از نزديك به سه قرن حاكميت بر سوئد در سال 1818م توسط مارشال برنادوت يكي از فرماندهان ارتش فرانسه كه عملاً از 6 سال قبل از آن، قدرت را در دست داشت، منقرض شد.

1881 – روزی که شهر «مرو» از دست رفت

28 فبروری 1881 نيروهاي روسيه شهر تاريخي مرو را تصرف و ضميمه قلمرو آن كشور كردند. «مرو» تحت قلمرو افغانستان بود . كتابخانه مرو در عين حال بزرگترين كانون پژوهشي قرون وسطا و نيز مركز تاليف و ترجمه و تكثير كتاب به زبان فارسي دری بود. روسها قبلا بخارا و خيوه را تصرف كرده بودند.

استالين هنگام مرز بندي مجدد و ايجاد جمهوري در منطقه فرارود برحسب مليّت و زبان محلي، مرو و بخارا را به تاجيكستان پارسي زبان نداد كه مبادا روزگاري با افغانستان، مشکل ایجاد شود.

1921 – لنين با افغانستان و ايران پيمان امضاء كرد ـ عهدنامه 1921

28 فبروری1921 دولت لنين به منظور خنثي كردن توطئه هاي انگلستان، با افغانستان يك پيمان دوستي دائمي، كمك متقابل و عدم مداخله در امور يكديگر را امضاء كرد و تا دهها سال، سياست بي طرفي و عدم تعهد افغانستان به دليل همين پيمان بود.

لنین

1922 – روز استقلال كشور “مصر” از تحت‏ الحمايگي استعمار انگلستان

كشور كهن مصر، از حدود هشت هزار سال قبل، مسكوني و از 6500 سال پيش، داراي حكومت مركزي بوده است. بيست سال پس از ظهور اسلام، اين كشور توسط مسلمانان فتح شد. در سال 969م فاطميان، مصر را تصرف كردند و به تدريج اين كشور، مركز خلفاي فاطمي شد. سلسله فاطميان در سال 1172م به دست ايوبيان سرنگون شد. در اوايل قرن شانزدهم، عثماني‏ها بر مصر مسلط شدند. در سال 1805م پس از آن كه قواي مشترك عثماني و انگليس، مصر را از اشغالِ چند ماهه ناپلئون خارج ساختند، حكم‏راني اين كشور به محمدعلي پاشا سپرده شد كه وي و جانشينانش تحت عنوان خديوْ، حكومت مستقل مصر را در اختيار داشتند. بي‏كفايتي خديوهاي مصر در اواخر قرن نوزدهم باعث نفوذ روز افزون انگليس در مصر شد تا اين كه دولت انگليس در پي شورش مردم، در بندر اسكندريه مصر، نيرو پياده كرد. در اوايل جنگ جهاني اول، انگليس، مصر را تحت الحمايه خود اعلام كرد. ادامه مبارزه مردم مصر به ويژه پس از جنگ، باعث شد تا انگليس در 28 فبروری سال 1922، استقلال مصر را به رسميت بشناسد. مصر كشوري است در شمال شرقي افريقا و ساحل جنوب شرقي درياي مديترانه، با مساحت 997/739 كيلومتر مربع و بيش از 68 ميليون نفر جمعيت كه اكثريت قريب به اتفاق آنها مليت عربي داشته و به زبان عربي صحبت مي‏كنند. دين رسمي مردم اين كشور اسلام و پايتخت آن شهر قاهره است. از شهرهاي مهم مصر، اسكندريه، پرت سعيد، منصوره و جيزه قابل ذكرند. پيش‏بيني مي‏شود جمعيت مصر تا سال 2025م بيش از 95 ميليون نفر گردد. واحد پول مصر، ليره است. مصر كه مهد يكي از قديمي‏ترين تمدن‏هاي جهان است. پس از استقلال از انگلستان، در سال 1953م نوع حكومت خود را جمهوري با يك مجلس قانون‏گزاري اعلام نمود. اين كشور داراي دو روز ملي است يكي 23 ژوئيه سال‏روز انقلاب (كودتا) 1952م و ديگري 6 اكتبر، سال‏روز آغاز جنگ چهارم اعراب و اسرائيل در سال 1973م مي‏باشد.

امضای توافقنامه استقلال مصر

1502 – زادروز شهر ریو دو ژانیرو

این روز زادروز شهر شش میلیونی «ریو دو ژانیرو» برازیل است که سومین شهر بزرگ آمریکای لاتین بشمار می آید. پرتغالی ها در جریان دریاپیمایی در آمریکای جنوبی، یکم حنوری 1502 به محلی که شهر ریو بعدا در آنجا ساخته شد رسیدند. فرانسویانی که تجارت چوب سرخ می کردند در این محل مستقرشدند. پرتغالی ها که خودرا مالک برزیل می دانستند پس از اطلاع از استقرار فرانسویان در آن محل به آنجا رفتند و ضمن یک زد و خورد خونین آنان را بیرون راندند و در یکم مار چ 1565 بنای شهر ریو را گذاردند و مرکز حکومت خود بر برازیل قرار دادند. پادشاه پرتغال که توسط ناپلئون از کشور خود رانده شده بود از سال 1808 تا 1821 در ریو اقامت کرد و به این ترتیب شهر ریو دو ژانیرو در این فاصله عملا پایتخت پرتغال و مستعمرات آن شده بود. «ریو» تا سال 1960 پایتخت برزیل بود و چون دولت برزیل نتوانست مانع مهاجرت به این شهر و بزرگ شدن آن شود شهر برزیلیا را در مرکز کشور ساخت و به آنجا نقل مکان کرد. این اقدام دولت برزیل دارد یک مدل در جهان می شود و بسیاری از دولتها درصدد برآمده اند تا پایتخت را از شهرهای رو به افزایش جمعیت به شهرهای کوچک منتقل و مانع مهاجرت شوند. تمرکز جمعیت در یک شهر مسائل اقتصادی ـ اجتماعی متعدد بوجود می آورد و فسادخیز است. بسیاری از انقلابات از چنین شهرهایی و از نارضایی های ناشی از فساد و کمبودها آغاز شده است.

1854 – سالروز تاسيس حزب جمهوري خواه آمريكا

28 فبروری سال 1854 پنجاه سياستمدار آمريكايي كه نظرات مشابهي داشتند در تالار عمومي دبيرستان «ريپان Ripon» ايالت ويسكانسين جمع شدند و حزب جمهوريخواه آمريكا را تاسيس كردند .

اين حزب از ششم جون همين سال فعاليت خود را آغاز كرد. سران ايالات متحده از 1860 تا 1932 از اين حزب بودند كه از آن پس به مدت 20 سال زمام اين كشور به دست حزب دمكرات افتاد و از سال 1953 به بعد متناوبا يكي از دو حزب زمام امور را در دست داشته است.

دو حزب عمده آمريكا ايدئولوژي خاص ندارند و به صورت احزاب ساير كشورها عضو گيري نمي كنند و بيشتر اعضاي دو حزب «هوادار» محسوب مي شوند كه سريعا هم تغيير موضع مي دهند. حزب جمهوري خواه به سياست خارجي توجه بيشتري دارد و حزب دمكرات به اوضاع داخلي. در آمريكا تاسيس حزب محدوديت ندارد و تشريفات دست و پاگير در كار نيست.

1945 – نابودی یک شهر آلمان بر اثر بمباران انگلیسی ها 35 روز پیش از خودکشی هیتلر!

28 فبروری 1945 اعلام شد که 83 درصد ساختمانها و تاسیسات شهر زیبا و فاقد تاسیسات صنعتی استراتژیک و مراکز نظامی Pforzheim واقع در ایالت جنوب غربی بادن ـ وورتمبرگ Baden – Wurttemberg در بمباران بیست و سوم این ماه ویران شده و نزدیک به یک سوم جمعیت شهر ـ 17 هزار و 600 تن ـ کشته و بیش از بیست هزار آلمانی دیگر مجروح شده اند. این شهر کوچک آلمان که در تلاقی چند رودخانه قرارگرفته است 23 فوریه 1945 و 35 روز پیش از خودکشی هیتلر و 42 روز قبل از تسلیم شدن آلمان به متفقین توسط 379 بمب افکن نیروی هوایی انگلستان بمباران شده بود. براین شهر تقریبا بدون دفاع به مدت 22 دقیقه بمب فروریخته شده بود. مورّخان این بمباران را «غیر ضروری» توصیف کرده و نوشته اند که آلمان (رایش سوم) از پای درآمده بود و انهدام یک شهر به آن صورت ضرورت نداشت و بر این بمباران سنگین جز اجرای سیاست تخریب آلمان و کشتار مردم آن و تاخیر در کمر ـ راست کردن آنان عنوان دیگری نمی توان گذارد. [و اینک دولت آلمان متحد نظامی انگلستان است]. در زیر عکس هایی از شهر … پیش از بمباران نیروی هوایی انگلستان و پس از این بمباران درج شده است:

مناظري از شهر Pforzheim پیش از بمباران 23 فوریه 1945
شهر Pforzheim پس از بمباران غیر ضروری 23 فوریه

1991 – پايان جنگ امريكا و متحدان غربي عليه عراق

بحران خليج فارس، پس از حمله ناگهاني ارتش عراق به كويت و اشغال اين كشور در دوم اوت 1990م آغاز شده بود. به دنبال پافشاري بغداد بر ادامه اشغال كويت و اصرار واشينگتن بر حل نظامي بحران، طیاره هاي امريكايي، انگليسي و فرانسوي، از 17 جنوری سال 1991م حمله به عراق را آغاز كردند و در 24 فبروری، حمله زميني متحدين عليه ارتش عراق در خاك كويت شروع شد. سرانجام پس از 4 روز از اين حمله و عقب‏نشيني نيروهاي عراق، آتش بس، توسط جورج بوش، رئيس جمهور وقت‏اعلام شد. اين جنگ كه بزرگ‏ترين عمليات نظامي پس از جنگ جهاني دوم به شمار مي‏رفت، پس از بيرون رانده شدن نيروهاي عراق از كويت و تسليم عراق در برابر شرايط امريكا و متحدين، در روز 28 فبروری 1991م پايان يافت و صدام حسين، در روز اول مارچ آن سال، به تمامي شرايط متحدين تن درداد. پس از آن، مذاكراتي ميان كشورهاي متحد و عراق انجام شد و عراق قطعنامه شوراي امنيت را پذيرفت. نيروهاي متحد نيز پس از آتش بس، به تدريج خاك عراق را ترك كردند،

2005 – در اثر حمله انتحاری عامل اردنی در میان صف متقاضیان پیوستن به پلیس در یک مرکز آموزشی پلیس در حله شهری در عراق ۱۲۷ تن کشته و صدها نفر زخمی شدند. در پی این حادثه دو کشور سفرا خود را فرا خوانده و روابطشان رو به تیرگی گذاشت.

2013 – بندیکت شانزدهم به عنوان اولین اولین پاپ از سال ۱۴۱۵ از سمت خود کناره گیری کرد.

بندیکت شانزدهم

زادروزها

تولد ظاهر هویدا، آواز خوان آماتور کشور  در نهم ماه حوت سال 1323 هجری خورشیدی در ولسوالی کوهستان زاده شد و در نوجوانی به موسیقی روی اورد.
هویدا در سال های 40 و 50 هجری خورشیدی گروه اماتوران افغانستان را ایجاد کرد و افزون بر این از بنیاد گذاران موسیقی پاپ در افغانستان نیز بر شمار میرود.

۱۵۳۳ – زادروز میشل دو مونتین، فیلسوف و نویسنده فرانسوی.
۱۹۰۱ – زادروز لینوس پاولینگ، دانشمند، فعال صلح و نویسنده آمریکایی؛ برنده دو جایزه نوبل ( شیمی سال ۱۹۵۴ و صلح سال ۱۹۶۲) .

میشل دو مونتین

۱۹۴۸ – زادروز استیون چو، فیزیک‌دان تجربی آمریکایی؛ برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۹۷ ؛ دوازدهمین وزیر نیروی آمریکا.
۱۹۵۳ – زادروز پل کروگمن، اقتصاددان، مقاله‌نویس، نویسنده و روشنفکر آمریکایی؛ برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۰۸ .

لینوس پاولینگ

درگذشت‌ها

۱۹۳۰ – درگذشت احمد شاه پادشاه ایرانی؛ آخرین پادشاه مخلوع قجر.
۱۹۱۶ – درگذشت هنری جیمز، نویسنده آمریکایی-بریتانیایی

هنری جیمز

۱۹۲۵ – درگذشت فریدریش ابرت، سیاست‌مدار سوسیال دموکرات آلمانی؛ آخرین صدراعظم امپراتوری آلمان و اولین رئیس‌جمهور آلمان.
۲۰۱۳ – درگذشت دونالد آرتور گلایزر، فیزیکدان و نورئوبیولوژیست آمریکایی؛ برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۶۰.

فریدریش ابرت

۱۸۶۹ – آلفونس دولامارتین شاعر، نویسنده و سیاست‌مدار فرانسوی.
۱۳۷۰ – تقی ظهوری، بازیگر ایرانی.

آلفونس دولامارتین