مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
گزارش از مرضی محمدی
از هزار و سیزدهمین زادروز خواجه عبدالله انصاری از سوی انستیتیوت مطالعات استراتژیک افغانستان، در هرات گرامی‌داشت به عمل آمد. در این محفل نویسندگان، استادان دانش‌گاه، اهل مطالعه و ادب، فرهنگیان و عالمان دین حضور داشتند. شخصیت عرفانی خواجه عبدالله انصاری نیز در این برنامه از سوی استادان و فرمان‌روایان قلم مورد بررسی قرار گرفت. شاهین مردان مسئول ساحوی انستیتیوت مطالعات استراتژیک افغانستان در هرات می‌گوید: در سلسله برنامه‌های فرهنگی این مرکز آنان برآن شدند تا این بار به شخصیت والای خواجه عبدالله انصاری پرداخته و آن را مورد بررسی قرار دهند. به گفته آقای مردان آنان تلاش دارند تا با برگزاری چنین برنامه‌هایی بیشتر به شخصیت بزرگ خواجه پرداخته تا اقشار مختلف جامعه بخصوص جوانان معرفت بیشتر با شخصیت و جای‌گاه پیر هرات بیابند. از سویی هم عبدالغنی خسروی استاد دانش‌گاه و اهل قلم، یکی از معرف‌های هرات و نام بلند هرات را به دلیل منسوبیت خواجه عبدالله انصاری به هرات گفت و ابراز داشت که نام بلند هرات از برکت آن شخصیت بزرگ بوده که به نام شهر خواجه انصار و اولیا شهره یافته است. وی تاکید کرد که هرچه روی شخصیت شیخ الاسلام خواجه عبدالله انصاری، تحقیق و پرداخته شده و مورد بررسی قرار گیرد کم است. این استاد دانش‌گاه پیر هرات را از چهره‌های ماندگار فرهنگ، هنر، ادب و عرفان یاد کرد که تاکنون تاریخ نظیرش را کمتر داشته است. همچنین ولی‌شاه بهره از فرهنگیان شهیر شهر هرات، پرداختن و گرامی‌داشت از شخصیت پیر هرات را از سوی هیج یک از اقشار جامعه بسنده ندانسته ابراز داشت که حضرت خواجه به مراتب حقوقی بالاتر از این‌ها بر ما دارند. به گفته آقای بهره تاکنون به ندرت به شخصیت پیر هرات پرداخته شده و مورد بررسی قرار گرفته است. شیخ الاسلام ابو اسماعیل عبدالله بن ابی منصور محمد، معروف به «پیر هرات»، «پیر انصار» و «خواجه عبدالله انصاری»، عالم و عــارف مشهور کشــــور شیخ الاسلام خواجه عبدالله انصاری (ره) در سال 396 هجری قمری در کهندژ شهر تاریخی هرات تولد گردید. پدر او ابومنصور محمد انصاری از فرزندان ابو ایوب انصاری است که در زمان خود یکی از عالمان و پرهیزگاران و حافظ قرآن وقت بود. خواجه عبدالله انصاری که از آوان خرد سالی دارای استعداد قوی و ذهن وقاد بود. در چهارسالگی خواندن و نوشتن آموخت و در نه سالگی شعر می گفت. تا ده سالگی تحت راهنمایی پدر خود به فراگیری تعلیمات متداوال علوم دینی پرداخت. خواجه عبدالله انصاری به اثر ذکاوت آگاهی و استعداد خود در کمترین زمان بسیاری از علوم دینی و ادبی رافرا گرفت و مطالعات عمیقی به عمل آورد که به نام یک عالم و عارف بزرگ مشهور گردید. دوران نوجوانی را بدلیل کوچ پدرش به بلخ، بدون سرپرستی پدر بود. وی تحت سرپرستی صوفی نامدار شیخ عمو پرورش یافت. سپس نزد استادانی چون یحیی ابن عمار و طاقی سجستانی به تعلیم قرآن و حدیث ادامه داد. خواجه عبدالله انصاری به اثر ذکاوت آگاهی و استعداد خود در کمترین زمان بسیاری از علوم دینی و ادبی رافرا گرفت و مطالعات عمیقی به عمل آورد که به نام یک عالم و عارف بزرگ مشهور گردید.
