کنیسه ها
۳۰۰ سال قبل از امروز در منطقه ای در جنوب شهر هرات یهودیانی زندگی می کردند که اکنون از آنان کسی باقی نمانده اما کنیسهها و گورستانی که ساختهاند، هنوز هم محلی برای بازدید باستان شناسان، جهانگردان و مردم افغانستان است.
در سال ۱۹۷۸ میلادی به دنبال حفاری های باستانشناسی كه در هرات جریان داشت، چهار کنیسه بنامهای ملا آشور، غول، یوآو ؛ بی نام، كشف شد كه همه آنها در قسمتهای قدیمی شهر باردورانی و مُهمندها قرار داشتند. بعدها کنیسه ملا آشور تبدیل به مکتب و کنیسه غول به عنوان مسجد حضرت بلال نام گرفت، ولی کنیسه یوآو هنوز با مشخصات اصلیاش باقی مانده است.
هرات بزرگترین جامعه یهودی افغانستان را دارا بوده است و یهودیان محلی ؛ به شكل فرهنگی ؛ با یهودیان ایران در ارتباط بودند. یهودیان افغانستان که بیشتر در هرات، کابل، بلخ و بعضا در غزنی میزیستهاند، پیشینه طولانی در این کشور دارند.
سکونت یهودیان در هرات بیشتر در شهر قدیم هرات و در محدوده بازار عراق و محله مُهمندها بوده و اکثریت آنان به فعالیتهای تجارتی اشتغال داشتند. مهاجرت یهودیان هرات به دیگر کشورها، با تشکیل دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ میلادی و هم زمان با آغاز جنگ اعراب و اسرائیل و تشدید مخالفتها با یهودیان شروع شد که با کودتای ثور سال ۱۳۵۷ و جنگهای داخلی، آخرین بازماندگان یهودی از هرات خارج گردیدند.
عبادتگاه یهودیان هرات در سالیان گذشته و بر اثر جنگها و حوادث طبیعی خسارت دید و در حال فروپاشی قرار گرفتند. اما مسئولان ادارۀ اطلاعات و فرهنگ هرات در ماه عقرب سال 1396 کار باز سازی کنیسه یو آو را روی دست گرفتند.
در حال حاضر آرامگاه شماری از یهودیان در ساحه زیارت سلطان میر عبدالواحد شهید در ولایت هرات موجود میباشد که سالانه شماری از یهودیان به منظور ترمیم این آرامگاه به هرات سفر میکنند.