تقویم تاریخ ( ۱۸ ماه دلو )

رویداد ها:

انتشار پول کاغذی در ایران هفت قرن پیش / ۱۲۹۴ میلادی:

در چنین روزی و دوران حکومت گیخاتوخان ـ ایلخان مغول و حکمران وقت خراسان قدیم، این کشور به مانند چین دارای پول کاغذی (اسکناس) شد که «چاو» نام داشت. حکام مغولی چین (دودمان یوان) از دو دهه پیشتر، پول کاغذی در آن کشور رایج کرده بودند.

با صدور یک یرلیغ (فرمان حکومتی) گیخاتوخان، کار تهیه پول کاغذی به نام «چاو» در تبریز و در محلی به نام «چاوخانه» آغاز شد که از چهارماه بعد در سراسر قلمرو این خان جای سکه های طلا و نقره را گرفت و پول رایج شد. قدمت پول کاغذی در چین که به صورت «بلوکی ـ نوعی مُهرزنی» چاپ می شد به سال ۶۰۰ میلادی بازمی گردد

آغاز فرمانروایی دیکتاتوری ویدکوم کیسلینگ سیاستمدار دست‌نشانده‌ی آلمان بر نروژ /۱۹۴۲ میلادی :

ویدکوم کیسلینگ

با ورود بیتل‌ها به ایالات متحده، پدیده تهاجم بریتانیا در عالم موسیقی آغاز شد/ ۱۹۴۶ میلادی

انتخاب یک کارگر ساده به عضویت پارلمان انگلستان منجر به تاسیس حزب کارگر شد/ ۱۹۰۰ میلادی

این روز  زادروز حزب کارگر‌ (زحمتکشان) انگلستان است . اتحادیه های کارگری انگلستان در این روز تاسیس چنین حزبی را اعلام داشتند که از ۲۰ روز بعد فعالیت خود را آغاز کرد. این اتحادیه ها در سال ۱۸۸۱ با کمک گروهی از روشنفکران چپگرا فدراسیون سوسیال دمکرات و در سال ۱۸۸۴ «جامعه فابیان» را تاسیس کرده بودند. انقلاب صنعتی انگلستان تاسیس حزب کارگر را اجتناب ناپذیر کرده بود.

جیمز هاردی

سوم اوت سال ۱۸۹۲ مردی برکرسی عضویت مجلس نمایندگان انگلستان نشست که با همه فرق داشت. پارلمان انگلستان تا آن روز در عمر ششصد و اندی ساله خود به یاد نداشت که مردی در ردیف نمایندگان که همیشه با لباس رسمی (فراک) حضور می یافتند بنشیند که کلاهی پارچه ای بر سر، شلواری چهارخانه برپا و کتی یقه کارگری که از پشم نامرغوب ساخته شده بود برتن داشته باشد. وی« جیمز هاردی » کارگر معدن بود که به خود جرات داده بود نامزد شود، رای بیاورد و به عضویت مجلس در آید.

او از ده سالگی روزها کار و شبها به مدرسه رفته بود و عضو اتحادیه کارگران معدن بود. جیمز هنگام معرفی نمایندگانی که برای نخستین بار وارد مجلس شده بودند ، خود را یک سوسیالیست خواند و به این ترتیب پارلمان انگلستان دارای نخستین کارگر سوسیالیست شد.

عضویت جیمز هاردی در مجلس و اثبات شایستگی اش به تاسیس حزب کارگر انگلستان شتاب داد.

این حزب شش سال پس از تاسیس دارای ۲۹ نماینده در پارلمان شد. چهار سال بعد عده این نمایندگان به ۴۲ تن رسید و به تدریج در رقابت با حزب محافظه کار جای حزب لیبرال را گرفت و رقیب اصلی آن حزب شد و در سال ۱۹۲۴ موفق به تشکیل کابینه گردید و زمام امور انگلستان را به دست گرفت .

از نخستین کار های دولت حزب کارگر به رسمیت شناختن حکومت شوروی بود. با وجود این ، حزب کارگر به دلیل موقع بین المللی انگلستان مجبور شد رئوس سیاست های این دولت را دنبال کند.

فرو پاشی حزب کمونیست شوروی/ ۱۹۹۰ میلادی

در این روز حزب کمونیست شوروی که ۷۳ سال قدرت را در این جماهیریه انحصارا به دست داشت، رسما اعلام کرد که به این انحصار پایان داده است. گورباچف رهبر وقت، در سال ۱۹۸۹ اجازه تاسیس احزاب دیگر را در شوروی داده بود.

حزب کمونیست شوروی تاریخچه ای تأمل برانگیز دارد. افراطیون حزب سوسیال دمکرات روسیه (مارکسیستها) در سال ۱۹۱۲ به نام بلشویکها (اکثریت) از آن حزب جداشدند و در سال ۱۹۱۷ انقلاب کردند و زمام امپراتوری روسیه را به دست گرفتند و در سال ۱۹۱۸ بر تشکیلات خود نام حزب کمونیست گذاردند. جنگ داخلی روسیه که بلافاصله پس از انقلاب آغاز شده بود و نیز مداخله مسلحانه قدرت های وقت سبب شد که از همان آغاز کار، دولت انقلاب (دولت بلشویکها) از اصول مارکسیسم و آرمانهای انقلاب عبور کند و به راهی گام بگذارد که وضعیت روز برایش باز کرده بود. قدرت طلبی طلبکاران از انقلاب هم مزید بر علت شده بود . تا آنکه پس از لشکرکشی های عساکر این کشور به افغانستان و تحمل خسارات و تلفات فراوانی که از این جنگ متحمل شدند، سببی بر فروپاشی کامل حزب کمونیست شوروی گردید.

گورباچف

به علاوه، پس از درگذشت لنین، بسیاری از فرصت طلبان با چاپلوسی و نیرنگ مقامات حزبی را [از کمیته مرکزی تا پولیت بورو و کنگره حزب، به دست گرفتند و با دائمی کردن مقام خود، حزب و در نتیجه دولت برگزیده حزب را دچار یک بوروکراسی پیچیده و فساد اداری کردند و به فروپاشی کشاندند. دولت شوروی همچنین با ایجاد کمینترن و دفاتری از این دست به استفاده ابزاری از احزاب کمونیست سایر کشورها آغاز کرد و بذر بدگمانی را میان هواداران سوسیالیسم حقیقی فرو پاشاند.

بوریس یلتسین حزب کمونیست را که خود از نردبان آن بالا رفته بود، منحل و اموالش و ازجمله روزنامه پراودا را حرّاج کرد. بعدا دو حزب کمونیست که یکی از ایندو روش سوسیال دمکراسی دارد، در روسیه تاسیس شده که احزاب اقلیت هستند. جمهوری های جداشده از روسیه هم هرکدام برای خود دارای حزب کمونیست تازه شده اند که قدرت حکومتی ندارند.

۱۸۹۹ – با تصویب قرارداد پایان جنگ آمریکا با اسپانیا در سنای آمریکا، میان دو کشور صلح برقرار شد. اسپانیا در این جنگ کوبا ، پورتوریکو و فیلیپین را از دست داد.

زادروزها

۱۴۷۸ – زادروز تامس مور، حقوقدان، نویسنده، فیلسوف اجتماعی، سیاستمدار، و انسان‌گرای دوران نوزایش انگلیسی.
۱۸۱۲ – زادروز چارلز دیکنز برترین رمان‌نویس انگلیسی عصر ویکتوریا و صاحب آثاری چون دیوید کاپرفیلد، آرزوهای بزرگ و الیور توئیست.

چارلز دیکنز

۱۸۷۷ – زادروز گادفری هارولد هاردی ریاضیدان انگلیسی، صاحب آثاری در زمینه آنالیز ریاضی و نظریه اعداد.
۱۹۷۸ – زادروز اشتون کوچر، بازیگر امریکایی.

اشتون کوچر

درگذشت‌ها

۱۷۹۹ – درگذشت امپراتور چیان‌لونگ ششمین امپراتور دودمان چینگ.
۱۹۷۹ – یوزف منگله، پزشک، انسان‌شناس و افسر آلمانی اس اس.

ملک حسین

۱۹۹۹ – درگذشت ملک حسین، پادشاه اردن.
۲۰۰۷ – درگذشت آلن مک‌دایارمید، شیمیدان نیوزیلندی، برنده جایزه نوبل کیمیا سال ۲۰۰۰ به همراه آلن هیگر و هیدکی شیریکاوا.

آلن مک‌دایارمید

*****
منابع:

روزنامه و جراید افغانستان

– وبسایت ایرانی نوشیروان کیهانی زاده
-وب سایت ویکی پدیای فارسی

– وبسایت ایرانیراسخون