مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
گزارش از مرتضی محمدی
از نهمین سال‌گرد وفات استاد محمد رحیم خشنواز رباب‌نواز مشهور و چیره‌دست کشور، با حضور رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ هرات، موسیقی‌دانان و موسیقی‌نوازان، هنرمندان و فرهنگیان در اداره اطلاعات و فرهنگ، گرامیداشت به عمل آمد. آریا رئوفیان رئیس اطلاعات و فرهنگ هرات، در مراسم گرامیداشت از نهمین سال‌روز وفات استاد محمد رحیم خوشنواز، وی را یکی از رباب‌نوازان افسانه‌ای و چیره‌دست کشور یاد کرد که در عرصه هنر موسیقی از جمله شخصیت‌های تکرار نشدنی بوده است. رئیس این اداره فعالیت‌ها و خدمات بارز چنین شخصیت‌هایی را در عرصه هنر موسیقی کشور تکرار نشدنی خوانده بیان داشت که از مکتب استادخوش‌نواز شاگردان زیادی بهره برده و نوازندگی آله رباب را به نیکی آموخته اند. آقای رئوفیان همچنین اظهار داشت که موسیقی محلی هرات زبان‌زد و شهره ملی و بین‌المللی بوده که در کشورهای خارج استاد را بیشتر از هم‌وطنانش می‌شناسند و آثار استاد را حفظ و نگه‌داری می‌کنند. وی همچنین یادآور شد که نام خوش هرات بسته به تار رباب و عرفان و دانش بزرگانی است که در این ولایت زیسته و عمرشان را صرف هنر و دانش کرده اند. رئیس اطلاعات و فرهنگ هرات همچنین ابراز داشت که برای حمایت از هنرمندان تلاش‌ها جریان داشته و از مقامات مرکزی نیز خواستار توجه بیشتری به هنرمندان شده اند. همچنین شماری از هنرمندان عرصه موسیقی و شاگردان استاد که در این مراسم حضور داشتند از استاد به نیکویی یاد کرده و وی را از چهره‌های بی‌بدیل نوازندگی می‌دانند. مسعود حسن‌زاده نویسنده و موسیقی‌دان هرات استاد خوشنواز را در شمار توان‌مندترین نوازندگانی می‌داند که در نوازندگی آله رباب حتی نوآوری‌هایی نیز داشته است. استاد محمدرحیم خوشنواز یکی از رباب‌نوازان چیره‌دست افغانستان بود که سال‌های زیادی از عمر خود را در کشورهای مختلف جهان به اجرای کنسرت و آموزش رباب به هنرجویان سپری کرد. هم‌اکنون «محمد نسیم» یگانه فرزند خوشنواز و جوان‌ترین هنرمند گروه «خوش‌نوازها» است که سال‌های زیادی از عمر خود را شاگرد پدر بوده و اینک رباب را به نیکوئی می‌نوازد. وی اینک در شهر مشهد زندگی می‌کند و اگر از ناملایمات زمانه در امان بماند، می‌تواند میراث‌دار خوبی برای پدر و ساز رباب باشد. استاد محمدرحیم خوشنواز در سال ۱۳۲۴ خورشیدی در محل مهمندهای شهر قدیم هرات پا به عرصه هستی نهاده و موسیقی را نزد پدرش استاد امیرجان آموخت و مدتی هم نزد استاد محمد عرب، رباب نواز معروف کشور شاگردی کرد. وی غیر از رباب نوازی به ساختن رباب، نواختن دلربا ، تنپوره، دو تار و چهار تار هم تبحر داشت. استاد برای مردم آهنگ‌های فولکلوریک خراسانی را با سازواره رباب می نواخت. بلاخره استاد رحیم خوشنواز، مشهور ترین استاد رباب‌نواز افغانستان، نیمه شب یکشنبه در سن 65 سالگی در سال ۱۳٨۹ خوشیدی دار فانی را وداع گفت، روحش شاد و یادش جاوید باد.
