تندیس استاد محمد سعید مشعل به نمایشگاه دایمی ارتباطات هرات رسید

نیم قرن پس از ساخت تندیس استاد محمد سعید مشعل، سرانجام این اثر ارزشمند هنری در گنجینه‌ی دایمی ارتباطات، یکی از مهمترین نمایشگاه های مردم شناسی در هرات جای گرفت و این اقدام، به یک انتظار طولانی برای دیدن مجسمه ارزشمند و پنهان‌شده استاد، نقطه پایان گذاشت.

در دهه پنجاه خورشیدی زمانی که فعالیت های سیاسی، مدنی و هنری استاد محمد سعید مشعل زبان زد همگان بود، تندیس شکوهمندی از چهره ی وی بر تخته سنگ سمنتی با ظرافت و استادی تمام حکاکی شده بود. تندیسی که با مشاهده دو قطعه عکس قدیمی از آن، همیشه آرزو داشتم تا بدانم این اثر منحصر به فرد در حال حاضر، زیبایی دهنده کدام موزیم و یا اماکن تاریخی، تفریحی و دیدنی این شهر و دیار است. و گاهی نیز با خود می گفتم، نکند خدای نکرده سرنوشت این تندیس خاطره انگیز نیز همانند اسب های با شکوه حوض سینما، به نابودی گرائیده باشد.

تندیس استاد مشعل یادگار دوران خوش رشد فعالیت های فرهنگی و تبلور هنرهای مختلف در هرات باستان است.  مجسمه ساز با ذوق و مالامال از استعداد هراتی – محمد کریم رحیمی – در این اثر هنری خویش، چهره استاد محمد سعید مشعل را به نحوی درست و با ظرافت تمام به گونه ای که وقار و متانت، صبر و حوصله مندی و نگاه نافذ استاد در آن موج می زند، حکاکی نموده است.

این تندیس نخست در باغی در محله باباجی شهر هرات که ملک شخصی استاد محمد سعید مشعل بود، در کنار دیگر مجسمه های کار دست وی و شاگردانش به نمایش گذاشته شده بود. اما باغ یاد شده که منزل نشیمن استاد نیز بوده است، در سال ۱۳۶۲ خورشیدی، بر اثر جنگ شدیدی که در آن ناحیه روی داد، با تمام آثار هنری و هزاران جلد کتب نفیس، در آتش سوخت.

با این وجود مجسمه استاد از این حادثه دردناک سالم باقی ماند، اما به دلیل اوج گیری جنگ ها، از نمایش عمومی باز ماند و در تحویل خانه های دولتی جای گرفت. در دوره چهار ساله حکومت مجاهدین نیز (۱۳۷۴-۱۳۷۱) هیچ کسی سراغ آنرا نگرفت و با ظهور طالبان (۱۳۷۴-۱۳۸۰)، زمزمه ‌هایی به گوش می‌رسید که مجسمه استاد محمد سعید مشعل همچون چهار مجسمه اسب سفید که او زمانی در پارک گلها، در مرکز شهر هرات ساخته بود، از بین رفته است.

استاد مشعل در این باره گفته بود: » به طور ناگهانی از پارک گلها می گذشتم و می خواستم به طرف خانه خود بروم، دیدم که در میان حوض، اثری از اسب های سفیدی که هر روز آنها را می دیدم و در ایام جوانی حجاری کرده بودم، نیست. ناگهان حالم منقلب شد و بر زمین خوردم و هر زمان که از آن جا می گذشتم، چشمانم را می بستم تا آن صحنه تلخ را به خاطر نیاورم. «

اما حالا با یافت شدن مجسمه استاد محمد سعید مشعل و پس از ترمیم و مرمت شکستگی هایی که در بخش هایی از آن وارد شده بود، از نابودی کامل نجات یافت و تصمیم برآن شد تا این تندیس ارزشمند، به نمایشگاه دایمی ارتباطات در مجموعه تاریخی قلعه اختیار الدین هرات، انتقال داده شود .

به یقین می بایست گذشته‌ها همچنان زنده نگاه داشته شود و از میراث های فرهنگی و هنری ساکنان این دیار، پاسداری صورت گیرد.

با این اوصاف برای حفاظت از این میراث ارزشمند هنری، نمایشگاه دایمی ارتباطات بهترین جایگاه به شمار می آید. و دوازدهم ماه دلو ۱۳۹۷ که مصادف با بیست و یکمین سالروز وفات استاد محمد سعید مشعل است، بهترین فرصتی است که به هانه جابجایی و رونمایی دوباره از این اثر ارزشمند، به زندگی و کارهای این استاد هنر مینیاتور پرداخته شود.

زیرا نمایش این تندیس که یکی از آثار ماندگار و در کمال پختگی محمد کریم رحیمی یکی از شاکردان مستعد استاد محمد سعید مشعل است، در مجموعه تاریخی قلعه اختیارالدین هرات، سبب آشنایی نسل جوان و نوجوان امروزی با استاد و سایر هنرمندان نام آشنای این سرزمین خواهد گردید و این امیدواری به میان می آید تا با همکاری فرهنگدوستان، آثار دیگری از این دست، به نمایشگاه دایمی ارتباطات افزوده شود.

 

درباره admin

مطلب پیشنهادی

کتاب « مسجد جامع بزرگ دارالنصره هرات باستانی » رونمایی شد

یکی از آثار ارزشمندی که طی روز های اخیر در هرات رونمایی شد، چاپ سوم …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *