مجله دوربین دانشنامه هرات، ادبی، فرهنگی، هنری و اجتماعی 
مدیر ترافیک این ولایت و یک تن از همراهانش در چنین روزی از سوی افراد مسلح در شرق شهر هرات کشته شده است.
این رویداد در منطقه شیدایی رخ داد. غلام دستگیر همایون و یک تن از محافظانش که بر اثر شلیک افراد مسلح ناشناس زخمی شده بودند، بر اثر شدت جراحات در شفاخانه جان باختد.
وفات محمد اکرم عثمان ( داستان نویس معروف کشور/۱۳۹۵
محمد اکرم عثمان، نویسنده معروف افغانستان در سن ۷۹ سالگی در کشور سوئد درگذشت
این نویسنده افغان در سال ۱۳۱۶ خورشیدی در شهر هرات در غرب افغانستان به دنیا آمد اما خود زمانی گفته بود که “نیمی بلخی و نیمی کابلی” است، از آن سبب که پدرش از کابل و مادرش از مردم بلخ بود.
در لیسه‌های استقلال و حبیبیه کابل درس خواند و در دانشگاه‌های کابل و تهران در رشته حقوق و علوم سیاسی تا مقطع دکترا تحصیل کرد.
اکرم عثمان سال‌ها نویسنده و گوینده برخی از برنامه‌های ادبی و اجتماعی رادیو و تلویزیون افغانستان بود و مدتی نیز مسئولیت اداره هنر و ادبیات این نهاد را بر عهده داشت.
برای مدتی رئیس انستیتیوت‌های تاریخ و حقوق آکادمی علوم افغانستان بود و به عنوان سرکنسول افغانستان در شهر دوشنبه و کاردار سفارت افغانستان در تهران نیز کار کرد.
او در سال ۱۹۹۲ و پس از اوج‌گیری جنگ‌های داخلی در افغانستان به سوئد رفت و در آنجا با همکاری شماری دیگر از اهل شعر و ادب، انجمن قلم افغان‌های مقیم سوئد را پایه گذاشت. علاوه بر آن مجله ادبی فردا نیز در این سال‌ها زیر نظر او منتشر شده است.
اکرم عثمان آنگونه که خودش گفته است، از همان کودکی به ادبیات و بخصوص قصه و داستان علاقه داشت. او در آغاز کتاب ‘قحط‌سالی’ نوشته است:
“من تازه ابجدخوان شده بودم که کتاب امیر حمزه صاحبقران را از بازار کتابفروشی خریدم و شروع کردم به یاد گرفتن و فهمیدنش. چون سواد اندک داشتم، آخوندی هر روز یکی از صفحات کتاب را یادم می‌داد. من از ماجراهایی که در این کتاب می‌گذشت لذت می‌بردم. آخوند مرا می‌گفت که کتاب‌های شیرین‌تر دیگری چون یوسف و زلیخا، قصص الانبیاء، گلستان سعدی و دیوان حافظ شیرازی نیز وجود دارند که باید بیاموزم و دنیایم را کلان‌تر کنم. من به تدریج این کتاب‌های خوب را آموختم و رفته رفته فهمیدم که قصه‌ها چه طعم شیرین و فرحبخشی دارند.”
به گفته خودش نوشتن داستان را از زمانی که در کلاس چهارم ابتدایی درس می‌خواند، شروع کرد.
نخستین داستانی که از او چاپ شد، ‘دختری پا به زنجیر’ بود که مجله ژوندون در سال‌های دهه چهل خورشیدی منتشر کرد.
اکرم عثمان نوشتن را پس از ترک افغانستان نیز ادامه داد و به باور بسیاری از کسانی که با کار او آشنا هستند، از پرکارترین نویسنده‌های افغان در خارج از این کشور بود.
موضوع داستان‌های اکرم عثمان بیشتر روایت زندگی در کوچه و بازار شهر‌ها و روستاهای افغانستان است و او برای خلق قهرمان‌هایش از شخصیت‌ها و تیپ‌های اجتماعی و سیاسی ملموس در این کشور الهام گرفته است.
آثار او سرشار از واژه‌ها و اصطلاحاتی است که در زمانی نه چندان دور در زبان کوچه و بازار مردم، بخصوص در کابل رواج داشته است.
دستگیر نایل، نویسنده افغان در مورد داستان‌های او نوشته است:
“این داستان‌ها عشق به زندگی، امید به آینده و خواندن و نوشتن را در دل انسان زنده می‌کرد. قهرمان‌های ساده، عیار، جوانمرد، وفادار و عاشق‌اش بر روی صفحات کتاب زنده قدم می‌زدند، نفس می‌کشیدند، روح داشتند و گرمای احساس‌شان را آدم حس می‌کرد.”
اکرم عثمان به همراه هیات ایرانی که برای شرکت در سمینار خواجه عبدالله انصاری به کابل آمده بودند
1152 – پايان حكومت غزنويان
13 آگوست سال 1152 علاء الدين غور با تصرف غزنه [غزنی] به عمر حكومت 155 ساله غزنويان بدر افغانستان پايان داد. حد غربي حكومت غزنويان بر خراسان قدیم، ايالت ري بود. غزنویان نخستین دسته از طوایف تُرک زبان بودند که به خراسان قدیم مهاجرت کرده بودند.
سلطان محمود
اوج قلمرو غزنويان، در زمان سلطان محمود بود كه هند جنوب غربي را هم در چند تعرض متصرف شده و تا ساحل اقيانوس هند پيش رفته و معبد مهم هندوان در شهر سومنات (ايالت گجرات) هند را ويران ساخته بود. اگر اين حملات نظامی سلطان محمود غزنوي به هندوستان صورت نگرفته بود، امروز كشوري به نام پاكستان مركب از مسلمانان هندوستان و ایجاد آن تنها به دليل تفاوت دين! وجود نداشت. پاكستان 14 آگوست 1947 درست795 سال پس افتادن غزنه به دست غوريان، به وجود آمد. سلطان محمود انگیزه حملات نظامي خود به هند را ترويج اسلام اعلام كرده بود. كار سلطان محمود كه باعث بقاي شهرت او شده است؛ توجه به ادباء و دانشمندان بود كه با آنان جلسات ديدار منظم داشت وبا اینکه زبان نیاکان او تُرکی بود، شعراء را تشويق و دلگرم به سرودن شعر فارسي مي كرد و ادبيات فارسي دری در زمان او رونق گرفت.
به باور مورخان، جهاني شدن شهرت سلطان محمود و دودمان غزنوي باعث شد كه از آن پس در هر گوشه از جهان توجه پادشاهان و اميران به مؤلفان، شاعران و هنرمندان ـ تنها به خاطر باقي ماندن نام خودشان از طريق كارهاي آنان افزايش يابد و از اين رهگذر ادبيات و هنر نيز رونق يافت كه در عصر حاضر از اين لحاظ، مطبوعات جاي شاعران و مؤلفان قديم را گرفته اند و مقامهاي تراز اول هر كشور مي كوشند كه شماري هر چه بيشتر از مقاله نگاران و اصحاب قلم را در كنار خود داشته باشند و يا دست كم اسباب رنجش آنان را فراهم نكنند و ….
1521 – پايان تمدن باستاني آزتک ها
هرناندو كورتز Hernando Cortez افسر اسپانيايي روز 13 آگوست سال 1521 ميلادي با تصرف مجدد شهر تنوچتيتلان Tenochtitlan (مكزيكوسيتي امروز) به عمر امپراتوري متمدن آزتك Aztec در مكزيك كه در زمينه علم و هنر پيشرفت چشمگير داشت پايان داد. برتري اسپانيائي ها در جنگ با بوميان مكزيك، تنها اسلحه آتشين آنان بود.
تمدن باستاني درخشان آزتك: معبد ــ بقاياي عمارات ــ مجسمه سازي ــ صور فلكي ( زودياك ) و محاسبه تقويم
كورتز (صرفا با هدف به دست آوردن طلا و نقره، و زمين براي استقرار جمعيت اضافي اروپا و به بيگاري كشاندن بوميان) با چند صد تفنگدار و تعدادي توپ ارتش دهها هزار نفري آزتكها را شكست داده بود!. مبدأ تقويم مكزيك باستان كه دست كمي از تمدن آسياي غربي نداشت از 13 اوت سال 3114 پيش از ميلاد آغاز مي شود و اين تقويم و آثار ابنيه باستاني مكزيك محفوظ مانده و هويت اين ملت است.
1907 – نخستين تاکسي در تاريخ جهان در شهر نيويورک اغاز بکار کرد.
1923 – روزي که «آتاتورك» رئيس جمهوري ترکيه شد
جنرال مصطفي كمال پاشا 13 آگوست 1923 به سمت نخستين رئيس جمهوري تركيه انتخاب شد. تركيه نامي است که بر باقيمانده از امپراتوري عثماني گذارده شده است. كمال پاشا به خاطر خدماتي كه به ملت تركيه كرده بود لقب «آتا ترك = آتاتورک» گرفت. تغيير الفباي ترکيه از عربي به لاتين که داراي حروف «صدادار» است و تلفظ ها يکسان شده است از خدمات اوست. ديگر از خدمات او، قراردادن پاسداري از قانون اساسي ترکيه بر عهده ارتش است، بنابراين نقض اصول اين قانون کار دشواري است. اگر مصطفي کمال و چند همقطار و همفکر او نبودند و در برابر فاتحان جنگ جهاني اول مقاومت مسلحانه نمي کردند امروز کشوري به نام ترکيه وجود نداشت. فاتحان جنگ جهاني اول با خاطرات 465 ساله خود از امپراتوري عثماني، کمر به حذف بقاياي آن بسته بودند. عثماني در جريان جنگ جهاني اول، متحد آلمان بود و شکست خورد و متصرفات عربي آن جز سوريه و لبنان از آن انگلستان شد. سوريه و لبنان سهم دولت فرانسه شده بود.
مصطفي كمال (اتاتورك) در لباس افسري ارتش عثماني
1961 – آغاز ساخت ديوار برلين و تقسيم پايتخت آن به دو قسمت غربي و شرقي
بعد از جنگ جهاني دوم و آغاز دورهاي ديگر از رويارويىها كه به “جنگ سرد” موسوم گرديد، مسئله آلمان به عنوان نقطه تلاقي دو انديشه ليبراليسم و كمونيسم مطرح گرديد. از يك طرف تبليغات گرم و شديد بوقهاي تبليغاتي غرب كه از رفاه، آزادي و كرامت انساني دم ميزدند و از سوي ديگر انديشه ماركسيستي و تسلط دولت بر همه چيز و شكلگيري طبقات در جامعه بيطبقه، باعث ميشد تا ساكنان شرق اروپا، كه در زير سلطه كارگزاران شوروي قرار داشتند و به ويژه مردم آلمان و شهر برلين به دنبال آسايش و رفاه وعده داده شده، باشند. با اوجگيري اين وضعيت و در عين حالْ رجزخواني سران امريكا و شوروي مبني بر نحوه حل مسئله برلين و از جمله پيشنهاد خروشچف مبني بر واگذاري برلين به آلمان شرقي و خروج نيروهاي بيگانه از آن، در نيمه شب 13 اوت 1961م پليس آلمان شرقي بناي ديواري 45 كيلومتري را آغاز نمود كه ابتدا با سيم خاردار و موانع ديگر ساخته شد و سپس به ديواري محكم كه از آن به “ديوار آهنين” ياد ميشود، تبديل گرديد. اين ديوار كه از مظاهر اختلاف و عدم تفاهم ميان شرق و غرب به حساب ميآمد، مدت 28 سال پا برجا بود و شهر برلين را به دو قسمت تقسيم مينمود. در اين ميان، تنها يك دروازه تحتِ كنترلْ، رفت و آمد ميان دو كشور را ممكن ميساخت. با وزيدن نسيم اصلاحات در بلوك شرق، ديوار برلين به عنوان نمادِ تفكري منحط و فروپاشيده، در 9 نوامبر 1989م توسط مردم تخريب شد و در اكتبر سال بعد با ادغام دو بخش غربي و شرقي، آلمان واحد شكل گرفت.
1975 – كودتا در بنگلادش و قتل شیخ مجيب الرحمن بنيانگذار استقلال و رئيس جمهور آن كشور
شيخ مجيب الرحمن، بنيانگذار استقلال بنگلادش و اولين رئيس جمهور اين كشور، در سال 1920م در شرق بنگلادش به دنيا آمد. وي در ابتدا در دانشگاه اسلامي كلكته و سپس در دانشگاه داكا به تحصيلات عاليه پرداخت و سپس جامعه دانشجويان پاكستان شرقي را بنيان نهاد. پس از استقلال هند و پاكستان از استعمار انگلستان در سال 1947م، بنگلادش بخشي از پاكستان محسوب ميشد و به نام بنگال يا پاكستان شرقي معروف بود. مجيب الرحمن در سال 1954 به مجلس بنگال راه يافت و در راه استقلال بنگلادش تلاش كرد. او در سال 1962م حزب عوامي ليگ را با هدف ايجاد تشكيلات سياسي براي نيل به استقلال بنگال به وجود آورد و در انتخابات پارلماني 1970 با وعده ايجاد كشور و حكومت مستقل بنگلادش، اكثريت آراء را از آن حزب خود ساخت. با اوجگيري قيام مردمي و برخوردهاي خونين و خشونت بار، شيخ مجيب در 26 مارس 1971م استقلال بنگلادش را اعلام كرد. او پس از اين اقدام، به اتهام خيانت و تجزيهطلبي دستگير شد كه اين امر باعث حادتر شدن اوضاع گرديد. در اين هنگام، نمايندگان مجمع ملي بنگلادش، مخفيانه با تشكيل جلسهاي مخفيانه، شيخ مجيب الرحمن را كه در زندان بود به رياست جمهوري كشور مستقل بنگلادش برگزيدند.
شيخ مجيب الرحمن
طي جنگها و مبارزاتي كه به استقلال بنگلادش انجاميد، حدود سه ميليون تن كشته و ده ميليون نفر ديگر آواره شدند. در نهايت پس از وقوع حوادث متعدد، بنگلادش به استقلال دست يافت و مجيب الرحمن از دهم ژانويه 1972م، رياست جمهوري بنگلادش را به طور رسمي بر عهده گرفت. در ژانويه سال 1975م در پي ترور چند تن از رهبران حزب عوامي ليگ، مجيبالرحمن در كشور وضعيت فوق العاده اعلام نمود و پارلمان را منحل كرد. وي همچنين كليه احزاب سياسي را كه اكثراً چپگرا و متمايل به كمونيست بودند غيرقانوني اعلام كرد و نام حزب عوامي ليگ يا مردم را به حزب جامعه خلق دهقانان و كارگران تغيير داد. با اين حال مجيب الرحمن حكومت كشوري را در اختيار داشت كه جنگ داخلي، آن را نابود كرده بود. كمبود غذا، مسئله مهاجران، كمبود مديران كارآمد، وجود سلاح در اختيار مردم، اقتصادِ مُضمَحل و سياستمداران بدون تجربه بخشي از مشكلات موجود به حساب ميآمد. مجيب الرحمن ابتدا به تقسيم سرمايهها و بدهيهاي پاكستان پرداخت، سپس به ملي كردن كارخانهها و سرمايهگذاريهاي تجاري روي آورد. وي آن گاه بانكها، شركتهاي بيمه و ديگر مؤسسات مالي و تجارتِ بينالمللي را نيز ملي اعلام كرد. حكومت 5 ساله شيخ مجيب الرحمن سرانجام در 13 اوت 1975م در طي يك كودتاي دست راستي به پايان رسيد و وي در اين كودتا و در همين روز، به همراه ساير افراد خانوادهاش به قتل رسيد. شيخ مجيب الرحمن به هنگام مرگ، 55 سال داشت.
1976 – روز جهانی چپ دست ها
روز ۱۳ اوت برابر با ۲۲ مرداد به نام روز جهانی چپ‌دست‌ها (به انگلیسی: International Lefthanders Day) نامگذاری شده‌است. نام این روز در سال ۱۹۷۶ برابر با ۱۳۵۵ خورشیدی پیشنهاد شد و به تصویب رسید. دلیل نامگذاری این روز، انتقاد از این است که تمامی ابزارها و امکانات برای راست دست ها طراحی شده اند( مانند صندلی های یک دسته، صندلی راننده در خودروها، قانون های راهنمایی رانندگی، میزهای پر کردن فرم در بانک ها و اداره ها و…) و چپ دست ها را مجبور به کاربرد از دست راست می کنند.
زادروزها
۱۵۷۴ – زادروز ساموئل دو شامپلن سرباز، کاوش‌گر، نقشه‌کش، طراح، دیپلمات، دریانورد، وقایع‌نویس، نژادشناس و گیتانگار فرانسوی
۱۸۹۹ – زادروز آلفرد هیچکاک کارگردان آمریکایی
آلفرد هیچکاک
۱۹۱۸ – زادروز فردریک سنگر زیست شیمیدان انگلیسی ، برنده دو جایزه نوبل شیمی در سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۸۰
۱۹۲۶ – زادروز فیدل کاسترو رئیس‌جمهور سابق کوبا
فیدل کاسترو
۱۹۷۰ – زادروز آلن شیرر فوتبالیست اهل انگلیس
آلن شیرر
درگذشت‌ها
1396- قتل غلام دستگیر همایون ( مدیر ترافیک هرات )
۱۸۶۳ – درگذشت اوژن دولاکروا نقاش اهل فرانسه
۱۹۱۰ – درگذشت فلورانس نایتینگل بنیانگذار حرفه پرستاری
فلورانس نایتینگل
۱۹۱۲ – درگذشت ژول ماسنه آهنگساز فرانسوی
۱۹۱۷ – درگذشت ادوارد بوخنر کیمیادان و مخمرشناس آلمانی ، برنده جایزه نوبل کیمیا سال ۱۹۰۷ میلادی
ادوارد بوخنر
۱۹۴۶ – درگذشت اچ. جی. ولز روزنامه‌نگار، جامعه‌شناس ، تاریخ‌نگار و نویسندهٔ انگلیسی رمان‌های علمی تخیلی
۱۹۸۴ – درگذشت تیگران پتروسیان استادبزرگ اهل شوروی ، قهرمان شطرنج جهان
اچ. جی. ولز
*****
