تقویم تاریخ ( چهارم ماه ثور )

رویدادهای مهم این روز چهارم ماه ثور مطابق با 24 اپریل تقویم میلادی :

در گذشت استاد شیدا ( آواز خوان صاحب سبک کشور )/1349 شمسی

 Ø¯Ø³ØªÚ¯ÛŒØ± شیدا

استاد غلام محمد دستگیر شیدا یکی از اساتید بزرگ موسیقی معاصر افغانستان در سال ۱۳۴۹ خورشیدی در کابل از دنیا رفت.

استاد شیدا در سال ۱۲۹۵ خورشیدی در قریه چهار دهی کابل در یک خانواده هنرمند به دنیا آمد.

پدرش استاد قربانعلی نام داشت که از بزرگترین رباب نوازان دوره خود بود و در گروه هنری استاد قاسم افغان در دربار امیر حبیب الله خان رباب می نواخت.
استاد میرزا نوروز، کاکای استاد شیدا نیز از جمله هنرمندانی بود که در زمان امیر شیر علی خان و امیر عبدالرحمان خان در کوچه خرابات کابل آواز خوانی می کرد.

محمد حسین، برادر استاد شیدا هم از طبله نوازان معروف دوران خود بود که سالها شاگرد استاد چاچه محمود بوده است. استاد شیدا ده ساله بود که برای نخستین بار آموزش موسیقی را نزد کاکای خود آغاز کرد.
استاد غلام حسین خان، پدر استاد سراهنگ از دیگر اساتیدی بود که شیدا در نزد وی زانوی شاگردی بر زمین زد. و بعد از مدتی آموزش در نزد او راهی هند شد و از تجربیات استاد عبدالوحید خان بهره برد.

• تشكیل دولت موقت افغانستان به ریاست “صبغت اللَّه مُجددّی” /1371 شمسی

 تشكیل دولت موقت افغانستان به ریاست

 

 

 

 

 

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دولت مركزی افغانستان از دریافت كمك محروم شد و داکتر نجیب‌‏اللَّه در هشتم ثور 1371 از حكومت بركنار گردید و به دفتر سازمان ملل متحد در كابل پناه برد. جانشینان نجیب‏‌اللَّه كه چهار تن از معاونانش بودند، آمادگی خود را برای مذاكره و یافتن راه حل معضل افغانستان اعلام داشتند. در این زمان درگیری‏‌هایى بین گروه‌‏های مجاهدین صورت گرفت و كار به نبرد و بمباران كابل كشیده شد. در نهایت، با ائتلاف گروه‏‌های جهادی، با رای شورای موقت رهبری افغانستان، دولتی به سرپرستی صبغت‌اللَّه مجددی در كابل تشكیل شد. دولت موقت افغانستان در مه 1992م انحلال حزب كمونیست وطن را اعلام داشت و به دنبال آن، قوانین و مقررات اسلامی را به ویژه درباره ممنوعیت نوشیدن مشروبات الكلی و پوشش زنان به مورد اجرا گذارد.

• تاسیس نخستین بنیاد تالیف و ترجمه جهان در دربار ساسانیان (552 م)
 تاسیس نخستین بنیاد تالیف و ترجمه جهان در ایراننخستین بنیاد تالیف و ترجمه کتاب در جهان، ماه اپریل سال 552 میلادی و در دربار ساسانیان آغاز بکار کرد. محاسبات پاره‌ای از مورخان 19 اپریل و برخی دیگر 24 اپریل همان سال را روز آغاز کار این بنیاد به دست داده است. این بنیاد به تصمیم خسرو انوشیروان ـ شاه ساسانی دایر شده بود. نخستین بنیاد تالیف و ترجمه جهان در جوار خود یک کتابخانه عمومی ـ پژوهشی داشت که در همین سال تکمیل شده بود. برای انتقال کتاب از گوشه و کنار جهان به این بنیاد جهت ترجمه، خسروانوشیروان حتی پزشک ویژه خود «برزویه» را به هند فرستاد و محصول این سفر، آوردن کتاب «کلیله و دِمنِه» به آریانا بود که به پارسی میانه (پارسی ساسانی) و بعدا به عربی و دوباره به پارسی نوین (پارسی دری) ترجمه شده است. در هر فصل این کتاب، از محاوره دو جانور پند و اندرز فراوان و حتی در کشورداری و سیاست به دست می آید. برای مثال: دمنه (شغال) در یک جای از این کتاب به کلیله (شغال دیگر) به این مضمون پند می‌دهد که اگر افراد مجرّب کارشناس و دلسوزرا مایوس و از اطراف خود پراکنده کند، وقت خودرا صرف لذّات جسمانی از جمله توجه به جنس مخالف، سرگرمی و خوشگذرانی کند، مجازاتگر باشد و … کشور رو به خرابی خواهد گذارد و ملت از دست خواهد رفت.

• آغاز سفر تاریخی “ماركو پولو” جهانگرد معروف ایتالیایی به آسیا (1271 م)
آغاز سفر تاریخی در اواسط قرن سیزدهم میلادی، دو برادر ونیزی كه از خانواده ایتالیایى “پولو” بودند و در اروپا به بازرگانی اشتغال داشتند، در یكی از سفرهای تجاری خود درجنوب روسیه، به سبب وقوع جنگی در منطقه، راه بازگشت خود را مسدود یافتند و ناگزیر راه سرزمین‌‏های مجهول آسیای میانه و شرقی را پیش گرفتند. در آن زمان، چین، مغولستان، تركستان شرقی و ایران در تصرف جانشینان چنگیزخان مغول بود. پس از بازگشت برادران پولو به اروپا، ماركو پولو در 24 اپریل 1271م به اتفاق پدرش راهی چین شد و مدتی در این سرزمین و جزایر جنوب شرقی آسیا به سیاحت پرداخت. او پس از سفر بیست و چند ساله و مراجعت به وطن در دهم اكتوبر 1291میلادی، سفرنامه‌‏ای به نام عجایب در زمینه ویژگی‏‌های جغرافیایى چین، تركستان، مغولستان و بخشی از آسیای جنوب شرقی به رشته تحریر در آورد. وی در این كتاب از رایج بودن پول كاغذی در چین، وجود فاضلاب، پل‏‌های بلند، آتش‌‏نشانی و پست و… سخن گفته است. این نكات برای اروپاییان نیمه وحشی و نادان قرن سیزدهم میلادی باوركردنی نبود. از این رو ونیزیان، مردان خانواده پولو را مورد تمسخر قرار می‌‏دادند و آنها را دروغ‏زن و گزافه‏‌گو می‏‌خواندند. قبل از مرگ ماركو پولو، یارانش از او خواستند تا مطالب دروغ سفرنامه‏‌اش را معلوم كند. ولی او جواب داد كه همه مطالب درست است و سرزمین چین عجایبی بیش از این دارد. با این همه، سفرنامه ماركو پولو تا مدت‌‏ها كتابی پردروغ شمرده می‏‌شد تا اینكه گسترش جهانگردی، صحت گفته‏‌های وی را ثابت كرد.

• قتل عام ارامنه آسیای صغیر توسط امپراتوری عثمانی و روز شهدای ارامنه (1915 م)
 قتل عام ارامنه آسیای صغیر توسط امپراتوری عثمانی و روز شهدای ارامنهمسئله ارامنه از دیرباز یكی از موارد اختلاف میان امپراتوری عثمانی و دولت‏‌های اروپایى به شمار می‏‌رفت. بعد از پایان جنگ روسیه و عثمانی در اواخر قرن نوزدهم، طرفین تعهداتی را امضا نمودند كه بر اساس آن تأمین امنیت و انجام اصلاحات در ایالات ارمنی‌‏نشین، توسط عثمانی صورت گیرد. اما پس از چندی ارامنه با تشكل انجمن هونْ‏چاك، فعالیت فرهنگی و سپس با تأسیس انجمن داشْ‏ناك، آموزش و مبارزه نظامی را آغاز كردند. همین زمان بود كه جمع كثیری از ارامنه در سال 1896میلادی به دست دولت عثمانی قتل عام شدند. در میانه جنگ جهانی اول، بار دیگر این مسئله تكرار شد. ماجرا اینگونه بود كه در آوریل 1915میلادی ارامنه به حمایت از تجاوزات روس‏‌ها متهم شدند. از این رو جنگ داخلی از سر گرفته شد. در 20 آوریل این سال، ارامنه، شهر “وان” را به تصرف خود درآوردند و حدود یك ماه آن را در اختیار و كنترل خود داشتند. در جریان این درگیری‏‌ها چندین هزار تن از ارامنه كشته شدند. از این رو، روز 24 آوریل 1915میلادی به نام روز شهدای ارامنه نامیده شد كه در این روز یاد مقتولین ارمنی را گرامی می‏‌دارند.

• آغاز اعتراض مردم ایرلند علیه انگلستان (1916 م)
آغاز اعتراض مردم ایرلند علیه انگلستاندر 24 اپریل 1916م اعتراض گسترده مردم ایرلند برای كسب آزادی از دولت انگلستان پس از جای‏گزینی ارتش جمهوری‏‌خواه شین فین، به جای نهضت خودمختاری آغاز شد كه جنگ‏‌های شدید فرقه‏‌ای میان پروتستان‏‌ها و كاتولیك‏‌ها را در پی داشت. شین فین با طرح پیشنهادی دولت انگلیس مبنی بر تشكیل دو پارلمان در ایرلند جنوبی و شمالی مخالفت می‏‌كرد، اما سرانجام در نتیجه مذاكرات نخست‏وزیر وقت انگلستان و رهبران این جنبش، كشور آزاد ایرلند كه امروزه ایرلند جنوبی خوانده می‌‏شود، در ششم دسامبر 1921م اعلام موجودیت كرد و ایرلند شمالی به مبارزه خود برای استقلال از انگلیس ادامه داد.

• كشف واكسن ضد سل ب. ث. ژ توسط دانشمندان فرانسوی (1927 م)
كشف واكسن ضد سل ب. ث. ژ توسط دانشمندان فرانسوی«آلبرت لئون شارل كالمت» طبیب برجسته و محقق نامدار فرانسوی در 12 جون سال 1863 میلادی در شهر «نیس» متولد شد. «كالمت»، شاگرد لویی پاستور و از پایه‌گذاران انستیتو پاستور شهر لیل بود، وی بعد از پایان تحصیلاتش در دانشگاه پاریس، در حالی كه عضو انستیتو پاستور بود موفق به كشف سرم ضد طاعون را شد. «آلبرت لئون شارل كالمت» با كمك «كادمیل گرین» دانشمند و محقق فرانسوی، بعد از سال‌ها مطالعه و كوشش در روز 27 اپریل 1927 موفق به كشف واكسن معروف «ب ث ژ »شد. بدین ترتیب، نام این دو محقق بر روی مشهورترین واكسن بیماری سل، ب ث ژ (BCG یا باسیل كالمت، گرین)، گذاشته شده‌ است. نتایج‎ برخی از تحقیقات‎ جدید انجام شده، نشان‎‎ می‎‌دهد، واكسـن «ب‎ ث ژ» افزون‎ بر جلوگیری‎ از بروز بیمار سل‎، از عفونت‎ آن‎ نیز جلوگیری‎ می‌كند و مانـع‎ استقرار باسیل‎‎‌های‎ سل در ریه‎‌ها می‎شود. كالمت ، تحقیقاتی بر روی روش‌های واكسیناسیون علیه بیماری‌ها به ویژه واكسن علیه سل به همراه همكار خود “كادمیل گرین ” انجام داد. «كالمت» همچنین، مطالعاتی بر روی سموم مارها و تهیه سرم‌های ضد سم‌مار، انجام داد. «آلبرت لئون شارل كالمت» بعد از 70 سال زندگی در روز 29 اكتوبر سال 1833 میلادی در گذشت.

• پرتاب نخستین ماهواره مخابراتی شوروی برای استفاده برنامه‏‌های تلویزیونی (1965 م)
پرتاب نخستین ماهواره مخابراتی شوروی برای استفاده برنامه‏‌های تلویزیونیظاهرا نخستین اشاره به ماهواره در ادبیات، نوشته‌ای از ادوارد اورت هیل است. او در سال ۱۸۶۹ در داستانی بنام «ماه آجری» از ماهواره‌ای حامل انسان نام می‌برد که به دور زمین می‌گردد. ژول ورن نیز در داستان «میلیون‌های بگم» در سال ۱۸۷۹ از گلوله توپی نام می‌برد که بطور ناخواسته در مدار زمین به گردش در‌آمده است. کنستانتین سیولخوسکی نیز در رساله خود بنام «اکتشاف فضای کیهانی با وسائل عکس‌العملی» در میان انبوهی از اندیشه‌های نو در مورد فضانوردی، از ماهواره نیز نام می‌برد. در سال ۱۹۴۵ آرتور سی. کلارک نویسنده داستان‌های علمی، برای اولین بار پیشنهاد کرد که ماهواره‌های ارتباطی برای تامین ارتباط در سراسر زمین در مدار ژئوسنکرون زمین قرار گیرند.نخستین ماهواره اسپوتنیک ۱ بود که در سال ۱۹۵۷ در مدار زمین قرار گرفت. نخستین ماهواره مخابراتی تله‌استار بود که در سال ۱۹۶۲ در مدار قرار گرفت و ارسال و دریافت برنامه‌های تلویزیونی را بین آمریکا و اروپا ممکن کرد. به هر حال 12 سال از زمان مطرح شدن بحث‌های اولیه درباره ماهواره‌ها گذشته بود که شوروی سابق، برای نخستین بار در دنیا ماهواره‌ای را در تاریخ چهارم اکتبر سال 1957 و با نام “اسپوتنیک1” (اسپوتنیک در زبان روسی یعنی ماهواره) به فضا پرتاب کرد. کشور شوروی با پرتاب این ماهواره به فضا در دوران جنگ‌ سرد، باعث شگفتی کشورهای غرب و آمریکا شد. پرتاب این ماهواره که بخشی از برنامه ماهواره‌ای شوروی بود، باعث آغاز عصر فضا و مسابقه فضایی در دنیا شد. این ماهواره به اندازه توپ بسکتبال و وزن آن در حدود 83 کیلوگرم بود. “اسپوتنیک 1” دارای دو فرستنده رادیویی در طول موج‌های 20 و40 مگاهرتز بود و در مداری بیضوی و در ارتفاع متوسط 250 کیلومتری به مدت 98 دقیقه به دور کره ‌زمین می‌چرخید. ولی نخستین ماهواره با کاربرد تخصصی که در مدار زمین قرار گرفت، از نوع مخابراتی و با نام “تله استاد” بود. این ماهواره که متعلق به شرکت “ای‌تی‌اندتی” بود، در سال 1962 با یک موشک دلتا به فضا پرتاب شد. تله استاد که برای مخابره برنامه‌های تلویزیونی طراحی شده بود، توانست امکان ارسال و دریافت برنامه‌های تلویزیونی را بین آمریکا و اروپا فراهم کند، در عین حال به انتقال مکالمات تلیفونی نیز می‌پرداخت.

درباره admin

مطلب پیشنهادی

به یاد استاد رحیم خشنواز

  پس از حصول استقلال افغانستان رباب به عنوان شناسنامه فرهنگی این کشور مطرح گردید. …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *