امروز شانزدهم ماه حوت برابر با هفتم ماه مارچ  تقویم میلادی است. روزی که در افغانستان و جهان اتفاقات زیادی به وقوع پیوسته ست و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

کودتای نافرجام شهنواز تنی در افغانستان/1368

شهنواز تنی که در زمان حاکمیت داکتر نجیب الله در اواخر دهه شصت خورشیدی به وزارت دفاع رسید، با به راه انداختن کودتای نظامی در ۱۶ حوت ۱۳۶۸ علیه دکتر نجیب الله، رئیس جمهوری از این مقام برکنار شد و با یک هلیکوپتر نظامی به پاکستان فرار کرد- جایی که گروه های مجاهدین در آن جا مستقر بودند.

آقای تنی در این کودتا به نیروهای زمینی و هوایی دستور داد که مراکز عمده، از جمله کاخ ریاست جمهوری و کاخ دارالامان را مورد حمله قرار دهند و این نخستین باری بود که از اسلحه سنگین و بمب افگن برای کوبیدن اهدافی در داخل شهر کابل کار گرفته شد.

با این همه، اما مقاومت نیروهای وفادار به دکتر نجیب الله، رئیس جمهوری، به ویژه گارد ریاست جمهوری طرح کودتای جنرال تنی را ناکام کرد.

این کودتا از مهمترین رویدادهای نظامی دوره ریاست جمهوری داکتر نجیب الله شمرده می‌شود.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی (5 فبروری )

وفات ظاهر هوید/ 1390

ظاهر هویدا هنرمند پیشتاز و پر آوازهء کشور  در شهر هامبورگ آلمان چشم از جهان فرو بست.

ظاهرهویدا به تاریخ بیست و هشتم فبروری سال 1945 میلادی در یک خانوادهء روشنفکر افغان چشم به جهان گشود. پدرش اهل شعر وادب موسیقی و فرهنگ بود.

هویدا از سن پنج سالگی به هنر موسیقی روی آورد. پدرش که در آن زمان کارمند دولت در شهر مزارشریف بود، متوجهء عشق سرشار فرزندانش به هنر موسیقی شد و برای آموزش ظاهر و کبیر هویدا معلمی را استخدام کرد.

ظاهرهویدا هنرمندی بود که با تحمل دشواری های زنده گی خودش را ساخت، از زنده گی، درد ها رنج هایش آموخت، و هنرش را با آن مفهموم بخشید.

در سال های چهل و پنجاه شمسی ظاهر هویدا در زمره نخستین هنرمندانی بود که گروهء آماتوران موسیقی را در همکاری با عزیز آشنا تاسیس کردند.
گروهء موسیقی هنرمندان آماتور برای نخستین بار تصور را در مورد هنرموسیقی در افغانستان دگرگون ساخت، آن را از خرابات به خانواده های روشنفکر کابل برد و در شکل گیری تصویر جدید و معاصر موسیقی پاپ افغانستان نقش بازی کرد.

ظاهر هویدا در معرفی موسیقی افغانستان به کشور های منطقه نقش به سزایی داشت. وی در 1351 شمسی برای تحصیل به ایران سفر کرد و در آنجا با آهنگ «کمر باریک من» به شهرت رسید. بعد نه تنها بسیاری از هنرمندان ایرانی و تاجک آهنگ «کمر باریک…» را اجرا کردند، بلکه با آن موج تازهء از «افغانی خوانی» با خواندن و زمزمهء آهنگ های افغانستان در ایران و تاجکستان آغاز شد.

ظاهرهویدا در طول زنده گی پر بارهنریش تقریباً همهء آهنگ هایش را خودش ساخته بود.
ظاهر هویدا صرف یک آواز خوان و هنرمند نبود. وی در شمار هنرمندانی است که هنرش را نمی توان از شخصیت، اندیشه و آرمان هایش جدا کرد.
هویدا هنرمند چند بعدی یی بود که در عرصه های هنر موسیقی، شعر و ادب، سینما، تیاتر و نقاشی افغانستان از خود آثاری به جا گذاشته است. ظاهرهویدا مشوق ده ها هنرمند افغان درعرصه های مختلف هنر و موسیقی به شمول مرحوم احمد ظاهر بوده است.
قلب هویدا برای همگان جایی کافی داشت.

ظاهرهویدا خود خواهی، خود ستایی و کمر خم کردن را در برابر قدرت نمی شناخت. زنده گی هویدا درس آزاده گی و وفاداری به اصل حقیقت، برای نسل هایست که در هنر افغانستان بعد از او می آیند و پای بر نقش پا های او می نهند. 

321 – كنستانتين امپراتور روم، تعطيل بودن «يكشنبه ها» را در غرب برقراركرد

كنستانتين يكم امپراتور معروف روم  که از سال 306 ميلادي تا 337 حکومت کرد و قسطنطنيه را ساخت تا به امپراتوری ايران نزديک باشد] هفتم مارچ سال 321 ميلادي، زماني كه هنوز مسيحيت در قلمرو روم رسميت نيافته بود فرماني صادركرد كه در آن يكشنبه ها (روز خداي خورشيد ـ خورشيد غير قابل فتح شدن Solis Invicti = Sol invictus ـ روز خورشيد = Sun – Day = Sunday) روز استراحت و تعطيل عمومي اعلام شد. اين تعطيلي هفتگي به تدريج تعميم يافته و رنگ مذهبي هم به خود گرفته است زيرا كه در جهان مسيحيت معمولا در اين روز مردم براي دعا و شنيدن موعظه به كليساها مي روند.

constantin1

1765 – نخستين عكاس جهان

Joseph niepce

ژوزف نايپس Joseph niepce نخستين عكاس جهان هفتم مارچ 1765 در فرانسه به دنيا آمد. توجه وي به گرفتن عکس و ساختن دوربین و داروی مربوط از دهه دوم قرن نوزدهم آغاز شده بود. نایپس که به خاصیت سیاه شده سیلور کلوراید (ملح نقره) در برابر نور و به نسبت تابش آن پی برده بود پس از انجام همین تجربه روی ماده شیمیایی «بیتومن»، به ساخت دوربین همت گماشت و جعبه اي تهیه کرد كه يك روزنه براي ورود نور در آن تعبيه شده بود. این روزنه دريچه ای متحرك داشت. نایپس در ضلع ديگر جعبه، مقابل اين دريچه و به فاصله معيّن يك قطعه فلز بشقاب مانند قرار مي داد كه رويش را لعابي از ماده کيميايي «بيتومن» پوشانده بود. اين ماده كه نسبت به نور حساس بود، متناسب با نور وارده از روزنه، فلز را سياه مي كرد كه پس از شستن فلز اثر نور به صورت سياهي در آن باقي ماند كه همانا عكس اشياء بود، ولی دوام چنین عکسی طولانی نبود.

نخستین عکس تاریخ

نایپس نخستين عكس ماندنی را در سال 1827 ميلادي از پشت پنجره اطاق خود درپاريس كه در طبقه دوم ساختمان قرار داشت برداشت كه در كتابهاي «تاريخچه عكاسي» عنوان آن را «منظره اي از پنجره» نوشته اند. اين، نخستين عكس ثابت و بادوامي است كه در جهان برداشته شده است. ژوزف نایپس براي برداشتن اين عكس هشت ساعت وقت صرف كرده بود.

1912 – آغاز استعمار “مراكش” توسط استعمارگران فرانسوي

كشور افريقايى مراكش از نيمه دوم قرن 19م به طور پراكنده مورد تجاوز دول اروپايى قرار مي‏گرفت و به ويژه اسپانيا توانست به امتيازاتي در اين منطقه دست يابد. با آغاز قرن بيستم دولت‏هاي انگلستان، فرانسه، آلمان و اسپانيا به صورت رسمي‏تر و آشكاري وارد صحنه جغرافيايى اين كشور شدند. اين امر در حالي صورت مي‏گرفت كه بر سر تسلط كامل بر كشور مراكش ميان دول اروپايى اختلافاتي برپا شده بود. در نهايت در 7 مارچ 1912م ميان سلطان وقت مراكش و دولت فرانسه توافق نامه‏ اي امضا شد كه به موجب آن، تحت الحمايگي مراكش توسط فرانسه رسميت مي‏يافت و فرانسه نيز متعهد مي‏شد منافع اسپانيا در اين منطقه را تامين نمايد و متصرفات اسپانيا در مراكش را محترم بشمارد. در اين ميان، با وجود اينكه دولت‏هاي سرسپرده استعمار، در مراكش به حكومت رسيدند، اما مبارزات مردم و از جمله قيام عبدالكريم ريفي و حوادث پس از جنگ جهاني دوم باعث شد تا كشور مراكش (مغرب) پس از حدود نيم قرن از سلطه فرانسه آزاد شده و در سال 1956م اعلام استقلال نمايد.

عکس یادگاری فرانسوی ها با سر استقلال طلبان مراکشی