تقویم تاریخ ( پانزدهم ماه حوت )

امروز پانزدهم ماه حوت برابر با 6 مارچ تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ افغانستان و جهان اتفاقات زیادی بوقوع پیوسته است و ما به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

پیروزی قوای افغان در جنگ لاهور / 1752 میلادی

در جنگی که  میان سپاه افغان و قوای میرمنو در اطراف شهر لاهور رخ داد، نیروهای افغان به پیروزی دست یافتند.احمدشاه با استفاده از ضعف حکومت هند، 7 بار به آنجا حمله کرد. 
از جمله در لشکر کشی چهارم، دهلی را تصرف کرد. جنگ پنجم در میدان پانی پت واقع شد. این جنگ ها را عده یی “جنگ فیصله کننده و مهم می دانند 

1079 –  تنظيم و تکمیلی تقويم خورشيدي توسط عمر خیام

حکيم عمر خيام نيشابوري

تقويم هجري خورشيدي كه مورد استفاده ما ايرانيان است، ششم مارچ 1079 ميلادي توسط حكيم عمر خيام نيشابوري تكميل شد كه به تقويم جلالي معروف گرديده است، زيرا كه در زمان حكومت جلال الدين ملكشاه سلجوقي تنظيم شده بود.
    
 اين تقويم دقيق تر از تقويم ميلادي است كه آن هم خورشيدي است، زيرا كه عدم دقت آن هر 3770 سال، يك روز است و تقويم ميلادي هر3330 سال.
    
 عمر خيام كه در سال 1044 ميلادي به دنيا آمد و در سال 1124 درگذشت، نه تنها رياضي دان و آگاه از علم هيات (فضا – ستارگان) بود بلكه در فلسفه، طب و شعر نيز شهرت جهاني دارد و رباعيات او كه در سال 1839 به انگليسي ترجمه شده هنوز هر سال تجديد چاپ مي شود. آثار ديگر او از جمله «نوروز نامه» و «رساله در وجود» معروفند. عاو  در طول حيات خود چند سفر تحقيقاتي به اصفهان، سمرقند، و بخارا  كرده بود. وي با اين که به كار دولتي علاقه نداشت، دعوت شاه وقت را براي ساختن رصدخانه ري پذيرفت. 

1521 –  فرديناند ماژلان Ferdinand Magellan در گردش با كشي به دور دنيا به جزيره گوام Guam رسيد و آن را ملك پادشاه اسپانيا اعلام كرد كه نزديك به سه قرن بعد دولت آمريكا آن را از چنگ اسپانيا بيرون اورد و با اين كه تا آمريكا هزاران كيلومتر فاصله دارد به نوعي ضميمه خود ساخت. 

فرديناند ماژلان Ferdinand Magellan

1714 – پايان جنگ‏هاي سيزده ساله در اروپا

جنگ‏هاي 13 ساله اروپا در 14 می 1702م به تحريك انگلستان و پس از بروز اختلافاتي درباره سلطنت در اسپانيا آغاز شد. در اين سال و بر اساس قرارداد موسوم به “تجزيه” قرار بود با مرگ پادشاه اسپانيا، تاج و تخت آن به فرمان‏رواي اتريش برسد كه ادعاي فرانسه براي پادشاهي بر اسپانيا، باعث شعله‏ور شدن جنگي شد كه 13 سال بطول انجاميد و در جريان آن، هزاران نفر از نيروهاي طرفين، جان خود را از دست دادند. جنگ‏هاي سيزده ساله ميان فرانسه و اسپانيا از يك سو و دولت‏هاي عضوِ اتحاد كبير لاهه يعني انگليس، هلند و آلمان از سوي ديگر روي داد. اين جنگ‏ها سرانجام در 6 مارچ 1714م به موجب معاهده راش تات كه ميان شارل ششم، امپراتور پروس و اتريش و لويي چهاردهم شاه فرانسه به امضا رسيد، خاتمه پذيرفت. 

1896 – نخستين موتری كه «چارلز كينگ» آن را رانندگي مي كرد و مردم آن را گادی بدون اسب مي ناميدند، در شهر ديترويت ـ مرکز موتر سازی آمريكا به حركت درآمد. 

1899 – ثبت آسپرين به عنوان دوا

ششم مارچ 1899 فليكس هوفمان شيميدان «آسپرين» را به عنوان داروي ضد درد، ضد التهاب اعضاي داخلي بدن و ضد تب به ثبت داد . او دو سال پيش از آن( 10 اوت 1897 ) ماده آسپرين «اسيد استيل سالي سيليك Acetylsalicylic‌» را خارج ساخته بود و به خاصيت دارويي آن پي برده بود. آسپرين از همان زمان بدون نسخه دكتر به فروش مي رسيد و در اندك مدتي در همه جهان توزيع شد. از سال 1971 هر سال يك خاصيت تازه آسپرين كشف شده است. از مهمترين خواص اين داروي اسيدي رقيق سازي خون و جلوگيري از لخته شدن آن است كه توصيه شده افراد مستعد به حمله قلبي و سكته مغزي آن را باخود داشته باشند. 

2006 – خودكشي رئيس جمهور سابق صربهاي كرواسي در زندان

ديوان داوري لاهه (دادگاه بين الملل) ششم مارچ 2006 اعلام كرد كه ميلان بابيچ Milan Babic روز پيش از آن (پنجم مارچ) در سلول خود در زندان شونينگن ويژه نگهداري محكومان و بازداشتي هاي محکمه بين المللي و واقع در حومه شهر لاهه (هالند) خودكشي كرده و جسدش جهت تشخيص علت مرگ و صدور پروانه دفن به پزشكي قانوني منتقل شده است. ظاهرا ميلان خود را حلق آويز كرده بود. وي كه پس از اعلام استقلال كرواسي (يكي از اعضاي سابق كنفدراسيون يوگوسلاوي) در سال 1991، استقلال صربهاي كرواسي را اعلام داشته و به رياست جمهوري آنان (جمهوري كرايينا) انتخاب شده بود بعدا به اتهام ارتکاب جنايت جنگي و نقض حقوق بشر در دادگاه بين المللي لاهه محاكمه و در سال 2005 با توجه به اعتراف و ابراز ندامت از عمل خود با رعايت چند درجه تخفيف به 13 سال زندان محكوم شده بود. طبق پرونده اتهامي، در طول چهار سال رياست ميلان بر جمهوري صربهاي كرواسي (جمهوري كرايينا)، به تصويب وي بسياري از كرواتها و بوسنيايي هاي منطقه صرب نشين كرواسي مقتول و شكنجه شده بودند. ميلان كه قبل از فروپاشي كنفدراسيون يوگوسلاوي يك دكتر دندانپزشك بود هنگام مرگ 50 ساله بود. وي كه يك كمونيست و حامي جهان وطني بود، پس از آغاز كار فروپاشي كنفدراسيون يوگوسلاوي، به ناسيوناليست هاي صرب پيوسته بود تا دست كم صرب هاي يوگوسلاوي را يكپارچه نگهدارد كه به علت مداخله «ناتو» موفق نشد. او در جلسات دادگاه گفته بود كه اگر خشونت از او سرزده به خاطر وطندوستي و احساسات ملي بوده كه نمي خواسته يوگوسلاوي به آن گونه و به تحريك و خواست خارجي متلاشي شود. 

مناسبت ها:

زادروز ها:

1937 – تولد والنتينا تروشكوا اولين زن فضانورد جهان 

تولد والنتينا

مرگ ها:

ظاهر هویدا آوازخوان پر آوازه کشور به عمر 67 سالگی در شهر هامبورگ المان درگذشت.
ظاهر هویدا در نهم ماه حوت سال 1323 هجری خورشیدی در ولسوالی کوهستان زاده شد و در نوجوانی به موسیقی روی اورد.
هویدا در سال های 40 و 50 هجری خورشیدی گروه اماتوران افغانستان را ایجاد کرد و افزون بر این از بنیاد گذاران موسیقی پاپ در افغانستان نیز بر شمار میرود.

1852 – «گوت ليب دايملر Gottlieb Daimler» انجینیر معروف آلماني و سازنده نخستين انجين انفجاري، انجين بنزيني، موتو سيكلت و موتر چهار چرخ درگذشت. 

گوت ليب دايملر

1994 – «ملينا مرکوري Melina Mercouri» سمبل ميهندوستي در قرن بيستم در این روز در 74 سالگی درگذشت. 

ملينا مرکوري