آژانس باختر هرات


نام خبرگزاری: آژانس باختر هرات
مدیر مسئول: بانو مرضیه ابراهیمی
آدرس: ناحیه سوم شهر هرات- خیابان خواجه علی  موفق- ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات
آدرس ایمیل: marziaebrahimi451@gmail.com
تاریخچه آژانس باختر هرات
هرات از نظر داشتن مركز تولید خبر، سابقه طولاني دارد . نخستین فعالیت های خبری در سال 1299 خورشیدی با بکار افتادن اولین ماشین طباعتی در هرات شکل گرفت. در آن زمان چاپ هفته نامه اتفاق اسلام سبب برداشته شدن نخستین قدم ها برای تولید خبر و گزارش و انعکاس آن به مردم گردید. در آن زمان نویسندگان اخبار و گزارش های جراید را محرر و سر محرر می گفتند. در واقع این ها نخستین تهداب گذاران هسته خبرگزاری در هرات بودند که اخبار و گزارشات تولیدی شان را به طور هفته وار به سمع و نظر مردم می رساندند.
در سال 1301خورشیدی ، اجرای فعالیت های مطبوعاتی و چاپ هفته نامه اتفاق اسلام مربوط به معارف ولایت هرات شد  و مسئولیت ان را استاد صلاح الدین سلجوقی ( مدیر وقت معارف) بر عهده گرفت .
در اواسط دهه 1320 خورشیدی آواز برنامه های رادیو کابل نیز به هرات رسید و تاسیس ریاست مستقل مطبوعات کشور، سبب ایجاد مدیریت های مطبوعات در ولایات کشور از جمله مدیریت عمومی مطبوعات هرات در چهار چوب این ریاست تازه تشکیل گردید. و گسترش فعالیت های مطبوعاتی در کشور و روزنامه شدن اتفاق اسلام سبب گردید تا اخبار و اتفاقات بوقوع پیوسته هرات از طریق مخابره به ریاست مستقل مطبوعات ارسال شود و اخبار مرکز کشور نیز چه از طریق مخابره و چه هم از طریق شنود اخبار رادیو کابل، برای چاپ در تنها روزنامه هرات یعنی اتفاق اسلام آماده گردد.
استاد نعمت الله سروری ( استاد پوهنحی ژورنالیزم پوهنتون هرات) به نقل از صحبت های الحاج مولوی نصرالدین عنبری ( معاون اسبق اطلاعات و فرهنگ هرات) می گوید:
«مرحوم محمد اعلم غواص یک تن از فرهنگیان و روزنامه نگاران هرات که در میان سال های 1335 تا 1351 خورشیدی، برای دو دوره رئیس اطلاعات و فرهنگ هرات و مدیر مسئول روزنامه اتفاق اسلام نیز بوده است، حوالی شام هر روز زیر یکی از بلندگوهای واقع در چوک سینمای سابق می نشست و به اخبار رادیو کابل گوش فرا می داد و یادداشت برداری می کرد.
او از یادداشت های گرفته شده، خبر می ساخت و سپس به مطبعه دولتی می رفت و ساعت ها صرف حروف چینی و تصحیح مطالبی می نمود که می بایست در روزنامه فردا به چاپ برسد و تا به دست خوانندگان روزنامه قرار بگیرد«
این شیوه تولید خبر در هرات برای سالیان متمادی ادامه داشت و کارمندان روزنامه برای غنامندی بیشتر آن در کنار تولید اخبار محلی، اقدام به گرد آوری اخبار ملی و بین المللی از طرق مختلف می نمودند.
تا آنکه تلاش های جدی آژانس باختر هرات برای نصب ماشین آخذه تیلو تایپ برای دریافت اخبار مرکز نتیجه داد و این دستگاه   توسط یک هیات فنی ریاست آژانس باختر در 28 حوت 1344 در کنار دستگاه آخذه رادیو هرات نصب و راه اندازی گردید.
بعد ها اداره اتفاق اسلام هرات مجهز به دستگاه تله تایپ برای ارسال اخبار به مرکز کشور شد. مدیران اسبق روزنامه اتفاق اسلام وظیفه داشتند تا همه روزه اخبار تولید شده از فعالیت های ادارات دولتی را به شعبه ولایتی آژانس باختر مرکز کشور مخابره کنند و همچنان مهمترین اخبار دولتی را جهت نشر در روزنامه اتفاق اسلام دریافت نمایند.
پس از شکل گیری وزارت اطلاعات و فرهنگ در سوم عقرب سال 1344 ، آمریت های این وزارت در سایر ولایات کشور ، عهده دار فعالیت های فرهنگی ، هنری و مطبوعاتی شدند و مدیریت آژانس باختر در چهار چوب آمریت تازه تشکیل اطلاعات و فرهنگ هرات، شکل گرفت.
از آن پس گردآوری اخبار و گزارشات از ادارات دولتی در هرات توسط مدیریت آژانس باختر در چوکات آمریت اطلاعات و کلتور صورت می گرفت و اخبار تمام ادارات دولتی و ولسوالی های ولایت را تحت پوشش قرار می‌داد.
مرحوم فقیری از نخستین مدیران آژانس باختر در هرات بود. وی پس از بازگشت از کورس یک ماهه ژورنالیزم که در 30 جوزا 1345 در مرکز کشور برای مدیران آژانس باختر ولایات از سوی جی، تی، کا کشور چکسلواکیا تدویر یافته بود، سعی در معیاری سازی هرچه بهتر تولید خبر در آژانس باختر هرات می نماید. چنانچه سرعت عمل در تولید اخبار و نشر به موقع آن در روزنامه اتفاق اسلام در سال های بعد، گویای این موضوع است.
چنانچه خود مرحوم فقیری نیز در مقالعه تحت عنوان « نگاهی به کورس ژورنالیزم» در شماره 17 سنبله 1345 روزنامه اتفاق اسلام می نگارد: ( برای یک آژانس که وظیفه ان تهیه خبر برای وسایل نشراتی- روزنامه و رادیو- می باشد، تمام ساعات و دقایق قابل اهمیت است. با درک این مطلب ، موسسه آژانس باختر در مرکز سعی می نماید تا خبر های داخلی و جریانات خارجی را با سرعت وقت تهیه نموده و به دست موسسات نشراتی بگذارد.)
بازتاب فعالیت های عمرانی در هرات ، انجام فعالیتهای تحقیقاتی و بررسی در زمینه موضوعات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تحلیل و تفسیر اهم رخدادها برای اطلاع رسانی به مردم و همچنینن گردآوری آخرین اطلاعات خبری چاپ اخبار ، مدارک و اطلاعات جمع‌آوری شده در روزنامه اتفاق اسلام، از فعالیت های عمده آژانس باختر هرات از بدو تاسیس بود.
این اداره بخاطر هرچه بهتر پوشش اخبار و رویداد ها، اقدام به جذب خبرنگاران محلی در سطح ولسوالی ها نمود. چنانچه  طی مکتوبی در ماه جوزا 1345 شاغلی عبدالکریم تمنا به حیث نماینده آژانس باختر و خبرنگار محلی  در ولسوالی غوریان مقرر شد.
در این میان نقش آمریت مخابرات در ارسال اخبار به کابل از اهمیت خاصی برخوردار بوده و است. زیرا استفاده از مخابرات و با به کارگیری فن آوری های متداول آن زمان از جمله تلگراف، تلیفون، تله تایپ و بعد ها تیلکس، مهمترین راه انتقال سریع السیر اخبار به مرکز کشور به شمار می آمد.
در همین حال عکاسی امید نیز که در شهر نو هرات واقع بود،  از ابتداي کار این اژانس، به تولید عکس های خبری می پرداخت و نقش عکاس مطبوعاتی را بر عهده داشت و عکس های گرفته شده آن از طریق ماهنامه هرات و روزنامه اتفاق اسلام بین سال های دهه چهل تا شصت خورشیدی به نشر می رسیدند.
با وقوع کودتای هفتم ثور 1357 در کشور ، كار تهيه اخبار و گزارش هاي مختلف همچون گذشته انجام می شد.
از اواخر دهه 1360 خورشیدی نشر اخبار آژانس باختر از طریق تلویزیون محلی هرات نیز آغاز شد و این کار به گونه ای صورت می گرفت که کلیه اخبار توسط صدای یک مجری ضبط و بالای تصاویری از طبیعت هرات به نشر می رسید.
از سال 1371 خورشیدی به بعد، سرویس خبری تلویزیون هرات انسجام بیشتری به خود یافت و کلیه اخبار تولید شده آژانس، توسط مجری خبر قرائت و همراه با تصاویر ضبط شده به نشر رسیدند.
از مدیران آژانس باختر در هرات مي توان از آقايان مسعود، سید عبدالرئوف فقیری 1345، میرآقا حسامی، عبدالخالق همایی/ 17 حمل 1363، نعمت الله سروری/، عبدالخالق همایی/ 17 حمل 1363 و جیلانی فرهاد / اواسط حوت 1383 نام برد.
در حال حاضر بانو مرضیه ابراهیمی مسئول آژانس باختر هرات می باشد. وی بعد از آنکه جیلانی فرهاد – مدیر اسبق این اداره – به حیث سخنگوی مقام ولایت مقرر گردید،در پروسه رقابتی استخدام شرکت کرد و موفق به کامیابی این بست شد.
نتیجه تصویری برای آژانس باختر

****

منابع:
از داکتر یوسف تا موسی شفق، فرصت دوباره برای مطبوعات/ عبدالله شادان/سایت بی بی سی
از رادیو کابل تا رادیو افغانستان، صدایی 85 ساله/ بصیراحمد حسین زاده/ سایت بی بی سی
سایت دانشنامه آریانا/
روزنامه اتفاق اسلام
ماهنامه هرات
نوت: استفاده از مطلب با ذکر منبع سایت و فرهنگسرای دوربین، مجاز می باشد.

 

درباره admin

مطلب پیشنهادی

فهرست زنان خبرنگار در هرات

نوراحمد کریمی/ قوس سال 1398 : « رئوفه احراری  » به عنوان نخستین بانوی روزنامه‌نگار …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *